O'zbekistonda stomatologiya tarixi

Beshinchidan,еще одна проблема, имеющая deontologik as pektga ega bo'lgan yana bir muammo­-bu stomatologning tibbiyotning boshqa sohalari mutaxassislari bilan munosabatlari. Ko'pgina kasalliklarning asosiy belgilari (­masalan, qon, oshqozon-ichak trakti, yurak-qon tomir tizimi va boshqalar) ko'pincha og'iz bo'shlig'ida namoyon­bo'ladi va yuz-yuz mintaqasining paydo bo'lishi, o'z navbatida, nafaqat funktsiyalarga, balki tanadagi patologik jarayonlarning rivojlanishiga ham ta'sir qiladi. Agar "qo'shni" mutaxassisliklar o'rtasida o'zaro ta'sir va o'zaro­tushunish bo'lmasa, xatolar, nizolarning paydo bo'lishi va natijada bemorni etarli darajada davolash mumkin emas.
Oltinchidan,zamonaviy sharoitda, bir tomondan, bemorlarga stomatologik yordam ko'rsatish sifati sezilarli darajada oshdi, boshqa­tomondan, pullik xizmatlar amaliy stomatologiya logiyasida muhim o'rin egalladi. Shu munosabat bilan tish shifokori va bemor o'rtasidagi munosabatlarning tabiati o'zgardi: ular qisman­sotuvchi va iste'molchi o'rtasidagi munosabatlar tekisligida­stomatologik xizmatlarni hal qilishdi. Ko'pgina bemorlar yuqori darajadagi parvarish va zamonaviy stomatologik xizmatga ega bo'lishni xohlashadi. Biroq, shu bilan birga, ular­ba'zi terapevtik va diagnostik manipulyatsiyalarning nazna asosliligiga shubha qilishlari mumkin. Ular tish shifokori pul ishlashni istab, kerakli stomatologik yordam miqdorini oshirib yuborishidan qo'rqishlari mumkin. O'z faoliyatining iqtisodiy tarkibiy qismining muhimligiga qaramay, tish shifokori bemorga, birinchi navbatda, dicinning­maqsadga muvofiqligi va tanlangan diagnostika va davolash usullarining samaradorligi nuqtai nazaridan murojaat qilishi kerak. Shifokor bemorga eng samarali emas, balki eng qimmat usulni tanlashga va majburlashga harakat qilganda, yondashuv mutlaqo qabul qilinishi mumkin emas. Boshqa tomondan, pullik stomatologik yordamni faqat bemor to'laydigan xizmat sifatida davolash mumkin emas va shuning uchun shifokor o'zi nima qilishi kerakligini o'zi hal qilishi mumkin. Bemor samarali va­nasosli tibbiy yordam olishi kerak, shifokor esavijdonan ishlagan professional to'lovni olishi kerak.
Ettinchidan,muhim deontologik jihat-bu shifokorning tartibli va ma'rifiy ishi. Sog'lom turmush tarzini, og'izni gigienik parvarish qilishni shaxsiy misol bilan targ'ib qilish, tishlarning sog'lig'i va to'liq funktsiyasini saqlab qolish uchun nima qilish kerakligini tushuntirish, aholini profilaktika usullari va gigiena ko'nikmalariga o'rgatish kerak.
Ushbu bo'limning oxirida biz tibbiy axloq qoidalari va deontologiyaning zamonaviy tamoyillarini aks ettiruvchi xalqaro tibbiy axloq kodeksi va Jeneva deklaratsiyasini taqdim etamiz.