O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta



Yüklə 1,17 Mb.
səhifə66/160
tarix12.10.2023
ölçüsü1,17 Mb.
#154786
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   160
Makroiqtisodiyot Zaxidov 2019 [@iqtisodchi kutubxonasi]

M = (1/ rr ) x D


Bunda: M- pul taklifi hajmi; rr – majburiy zahiralash normasi ; D - dastlabki depozit.
Keltirilgan formuladan ko‘rinib turibdiki, pul taklifi 1/rr koeffitsentiga bog‘liq bo‘lib, uni bank multiplikatori yoki pul ekspansiyasi multiplikatori, deb ataladi. U ushbu bank zahiralar normasida ortiqcha zahiralarning bir pul birligi bilan yaratilishi mumkin bo‘lgan yangi kredit pullarining eng ko‘p miqdorini bildiradi.


    1. Pul taklifining kengaytirilgan modeli, pul multiplikatori.


Pul taklifining umumlashma modeli Markaziy bankning pul taklifidagi roli hamda pulning bir qismini depozitlardan naqd pullarga oqib o‘tishni hisobga olgan holda yoziladi. Bu model bir qator yangi o‘zgaruvchilarni o‘z ichiga oladi.Bular:

      • pul bazasi (rezerv pullar, yuqori quvvatli pullar) – bank tizimidan tashqaridagi naqd pullar va tijorat banklari Markaziy bankda saqlaydigan depozitlar summasi;

      • deponentlash koeffitsienti - Cr = C/ D

Pul bazasini MB va bank rezervlarini R deb belgilasak,

B=C+R.


Pul taklifining kengaytirilgan modelini quyidagicha yozish mumkin65:

Cr +1


M =------------- · B yoki M = m · B
Cr + rr


(Cr +1)/ (Cr + rr) nisbat pul multiplikatori deb yuritilib bir so‘mlik pul bazasi hisobiga necha so‘mlik pul taklifi yuzaga kelishini ko‘rsatadi.





64 N. Gregory Mankiw. Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2013): 90
65 N. Gregory Mankiw. Macroeconomics. 8 th edition. Harvard University. (NY.: Worth Publishers, 2013): 93
Pul multiplikatorini – pul taklifining pul bazasiga nisbati ko‘rinishida yozish mumkin:

M C+D C/ D + D/ D Cr + 1



Yüklə 1,17 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   62   63   64   65   66   67   68   69   ...   160




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin