Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti iqtisodiyot fakulteti
Yüklə 0,75 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ijtimoiylashuv
|
Ideallashtirish. Ayrim shaxslarda o‘zining «men»i to‘g‘risida ideallashtirilgan tasavvur
shakllanadi, ular o‘zlarini mukammal shaxs deb biladilar, o‘z kamchiliklarini ko‘rmaydilar. Bunday «men-konsepsiya»ining yaratilishi turli xil shaxslararo murakkabliklarga olib kelishi mumkin. Bu konsepsiyaga amal qilgan shaxs atrofdagilarga mutlaqo to‘g‘ri kelmaydigan talablar qo‘yishi mumkin. Ijtimoiylashuv — bu, shaxsning muomalasi yordamida mazkur jamoaga, guruhga, jamiyatga xos bo‘lgan me'yorlarni, qadriyatlarni, yo‘l-yo‘riqlarni o‘zlashtirish asosida uning shakllanish jarayonidir. Shaxsning ijtimoiylashuvi boshqa shaxslar bilan o‘zaro muomalada bo‘lishida, ya'ni guruhda, jamoada sodir bo‘ladi. «Jamoa» tushunchasi boshqarishning ko‘pgina bo‘limlarida markaziy o‘rinlardan birini egallaydi. Jamoa deganda, nima tushuniladi va nima sababdan bu tushuncha boshqarish tizimida shunchalik muhim o‘rin tutadi? Jamoa — ijtimoiy tashkilot bo‘lib, uning uchun birgalikdagi ijtimoiy ahamiyatli faoliyat xosdir. Shu bilan birga, jamoa — bu, birgalikda mehnat qiladigan shaxslar guruhi bo‘lib, unda kishilar bir-birlari bilan shunday o‘zaro harakat qiladilarki, bunda har kim boshqa shaxsga murojaat qiladi, ayni vaqtda uning ta'sirini ham his etadi. Biron-bir jamoaning a'zosi bo‘lish insonga o‘zining ob'ektiv ijtimoiy ehtiyojlaridan birini guruhga, jamoaga mansub ekanligini his qilish, uni ro‘yobga chiqarish imkonini beradi. Insonning biron-bir guruhga tegishli ekanligini sezib turishi, ayniqsa, ishlab chiqarish topshiriqlarini bajarayotgan paytda zarur. Malakasi bo‘yicha o‘ziga teng bo‘lgan shaxslarning qo‘llab-quvvatlashi va bahosini olishi kerak. Shaxsning ijtimoiylashuvi ayni jamoa orqali, uning jamoa me'yorlar ini, qoidalarini o‘zlashtirib olishi (yoki inkor qilishi) sodir bo‘ladi. Jamoa o‘ziga qabul qilgan kishilarga muayyan tarzda ta'sir ko‘rsatadi, ularni o‘ziga xos bo‘lgan faoliyat ko‘rsatish va rivojlanish qonunlariga muvofiq shakllantiradi. Jamoaning ikkinchi funksiyasi shaxs uchun uning yashashiga zarur bo‘ladigan ijtimoiy muhit yaratishdir. Jamoani tavsiflash uchun ba'zan uni belgilovchi alomatlarni ajratib ko‘rsatish mumkin: 1.
bo‘lib, jamoadagi shaxslarni birlashtiradi. 2. Rahbarlik — boshqaruv organisiz jamoa bo‘l maydi, kimdir rahbarlik vazifasini o‘z zimmasiga olishi, odamlarni jipslashtirishi, ular o‘rtasida topshiriqlarni taqsimlashi lozim bo‘ladi, aks holda, har qanday birgalikdagi faoliyatni oqilona tashkil etish mumkin emas. 3. Intizom, ya'ni mazkur jamoa uchun qabul qilingan xulq-atvor me'yorlarini bajarish. Odatda, bu yozib qo‘yilmagan axloqiy me'yorlar faqat mazkur guruhning, jamoaning o‘ziga taalluqli bo‘ladi. Yüklə 0,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|