O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim

MAVZU: Mobil aloqa vositalari. Radio to‘lqinlar Reja:

1. 
   Radioto‘lqinlar va ularning klassifikatsiyasi.
   
2. 
   Mobil radioaloqa kompaniyalari
   
3. 
   Boshqa turdagi radioaloqa turlari va imkoniyatlari
   

Radiotoʻlqinlar — toʻlqin uzunligi 0,1 mkmʼdan 10 kmʼgacha boʻlgan elektromagnit toʻlqinlar; boʻshliqda 300000 km/s tezlik bilan tarqaladi. Birinchi boʻlib G. Gers 1888-yilda

toʻlqin uzunligi Yum dan 0,6 mʼgacha boʻlgan radiotoʻlqinlarni, rus olimi P. N. Lebedev 1895- yilda toʻlqin uzunligi 6 mmʼli elektromagnit toʻlqinni hosil qilgan. A. S. Popov 1895-yilda birinchi marta radiotoʻlqinlar yordamida 250 m masofaga axborot uzatishni amalga oshirgan va radiotexnikaga asos solgan. Radiotoʻlqinlar hosil qilish va muhitda tarqalish xususiyatiga koʻra xalqaro kelishuvga muvofiq radiotoʻlqinlar 4ʼdan to 11 tartib raqamigacha belgilanadigan quyidagi 8ʼta diapazonga boʻlinadi. Radiotoʻlqinlar radioaloqa, radiolokatsiya, televideniye, kosmonavtika, radiometeorologiya, radioastronomiya, i.t. ishlari va boshqalarda qoʻllaniladi. Radioaloqa toʻlqinlar uzatish va qabul qiluvchi antennani ajratib turadigan muhitda (masalan, toʻlqin uzatish apparatlarida, mikrotoʻlqinli integratsiya davrlarda va h.) Elektromagnit maydonning toʻlqinli jarayonlari, uzatish liniyalari va nihoyat, tabiiy sharoitda boʻlishi mumkin.

Radiotoʻlqinlar, elektromagnit to‘lqinlar boʻlib, yorugʻlik tezligida boʻsh joylarda tarqaladi. Radio toʻlqinlarning tabiiy manbalari chaqmoq chaqishi va astronomik.
Er yoki sirt - diffraktsiya hodisasi tufayli Yerning sferik yuzasi bo‘ylab tarqaladigan va uni qisman qoplaydigan radio to‘lqinlar To‘lqinning duch kelgan to‘siqlarni aylanib o‘tish va ular atrofida diffraktsiya qilish qobiliyati, ma'lumki, to‘lqin uzunligi va to‘siqlar o‘lchami o‘rtasidagi nisbat bilan belgilanadi: to‘lqin uzunligi qanchalik qisqa bo‘lsa, diffraktsiya kuchsizroq bo‘ladi. Shu sababli, UHF va undan yuqori chastota diapazonlaridagi to‘lqinlar globus yuzasida juda zaif difraksiyaga uchraydi va ularning tarqalish diapazoni, birinchi yaqinlashuvda, ko‘rish chizig'ining masofasi (to‘g'ridan-to‘g'ri to‘lqinlar) bilan belgilanadi.