http://www.gov.uz – O‘zbekiston Respublikasi hukumati portali.
http://www.ziyonet.uz – O‘zbekiston axborot-ta’lim tarmog‘i portali
http://www.ict.gov.uz – kompyuterlashtirishni rivojlantirish bo‘yicha Vazirlar maxkamas- ining muvofiqlashtiruvchi Kengashi sayti
http://www.agro.uz – qishloq xo‘jaligi vazirligi sayti
http://www.agroculture.com – qishloq xo‘jaligi bo‘yicha axborot resursi
O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIYVAO’RTAMAXSUSTA’LIMVAZIRLIGI
O’RTA MAXSUS PROFESSIONAL TA’LIMNING O’QUV DASTURI
Kasb(mutaxassislik)kodivanomi:
5.61.12.01-Raqamli axborotni qayta ishlash
analitigi
Kvalifikatsiyanomi:
Operator-analitik
O’quvdasturinomi:
Dasturlash asoslari
O’quvrejadagitartibraqami:
2.16
Ajratilgansoat:
120
Toshkent– 2021
TUZUVCHILAR:
Kusharov Z.K.
Muxamadiev S.I
Qoraboshev O.Z.
“Axborot texnologiyalari va matematika” kafedrasi mudiri, dotsent, Toshkent davlat agrar universiteti.
.“Axborot texnologiyalari va matematika” kafedrasi katta o‘qituvchisi, Toshkent davlat agrar universiteti.
“Axborot texnologiyalari va matematika” kafedrasi assistenti, Toshkent davlat agrar universiteti.
TAQRIZCHILAR:
Noraliev N.X.
“Axborot texnologiyalari va matematika”
kafedrasi professori, f.m.f.n., Toshkent davlat
agrar universiteti.
Turgunov T.T. .
“Axborot texnologiyalari va matematika”
kafedrasi dotsenti, i.f.n., Toshkent davlat agrar
universiteti.
O‘quvdasturiumumiytalablari
Dasturnomi
Dasturlash asoslari
Ajratilgansoat
120
mavzularsoni
20
Dasturningmaqsadi
mustaqil fikrlashni namoyish etish; mustaqil ishlashga tayyorlash; axborotlarni qayta ishlash uchun texnik ta’minot, algoritm, uning turlari va xossalari, zamonaviy dasturlash tillarida dasturlar tuzishni o‘rganish; qishloq xo‘jaligining turli sohalarida dasturlash asoslaridan foydalanish asoslarini o‘rgatish va ularda ishlash; dasturlash tillari bilan ishlashda amaliy ko‘nikmalar va nazariy bilimlar bilan har tomonlama tanishtirib chiqish..
O‘zlashtirish(o‘qitish)natijalari
Algoritm turlari, dasturlash tillari va Python tilida dastur strukturasi;
Dasturlash tilida o‘zgaruvchilar, massivlar va funksiyalardan foydalanish
Dasturlash tilida masalalari еchimining dasturini tuzish.
Qishloq xo‘jaligi masalalarini еchishda dasturlash tillaridan foydalanish
ob’ektlar yaratish, xossalari qiymatlarini o‘rnatish va ulardan foydalanish.
O‘quv rejasiga muvofiq o‘zaro bog‘liq bo‘lganfanningnomi
Matematik modellar va sonli usullar, Kasbiy faoliyatda matematika, Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika.
O‘qitishni tashkiliyshakli
N – Nazariy ta’lim; A – Amaliy ta’lim; NA – Nazariy va amaliy ta’lim birgalikda tashkil etiladi; L-Laboratoriya ishi
MX – Maxsus xonada o‘tkaziladigan mashg‘ulot.
Dasturga qo‘yilgantalab
Majburiy
O‘qitishtili
Guruhda belgilangan o‘qitish tili asosida
Baholashtartibi
Baholash bo‘yicha amaldagi tartib asosida
O‘quvchilarningbilim vako‘nikmalarinibaholash
Yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriq
O‘quv dasturi mazmuni
№
Mavzuningnomi
Mavzuningqisqachamazmuni
Jami
O‘qitishnitashkiliyshakli
Mustaqilta’lim
1.
Dasturga kirish
Dasturlash tillari haqiqa asosiy ma’lumotlar. Dasturlash asoslari fanining asl mohiyati va vazifalari.
2
N
1
Amaliy dasturiy paketlar. Dasturlash tillari va ularda
ishlash ko‘nikmalari. Dastur tuzishning mohiyati va afzalliklari.
Algoritmlarni tasvirlash usullari. Chiziqli, takrorlanuvchi, tarmoqlanuvchi hisoblash jarayonlarining algoritmlarini tuzish. Sohasiga oid turli masalalarga algoritmlar tuzish. Qishloq xo‘jaligi sohasiga oid berilgan masalalar bo‘yicha algoritmlar, blok-sxemalar va dasturlar tuzish.
8
N A L
4
3.
Python dasturlash tilining afzalliklari
Quyi va yuqori darajali dasturlash tillari. Python dasturlash tilining boshqa dasturlash tillaridan farqi. Python dasturlash tili versiyalarini tanlash. Windows operatsion tizimiga Python dasturini o‘rnatish.
6
N A L
3
4.
Python dasturida dastur tuzish asoslari
Birinchi dastur tuzish shartlari. IDLE da ishlash muhiti. Ma’lumotlarni kiritish. Dastur natijalarini chiqarish
Python dasturlash tili sintaksisi. Bir nechta maxsus hodisalar. Pythonda dastur strukturasi
6
N A L
6
5.
O‘zgaruvchilar
O‘zgaruvchi nomlari. Ma’lumotlar tiplari. O‘zgaruvchilarga qiymatlarni o‘zlashtirish. Mo’lumotlar tipini tekshirish. Ma’lumotlar tipini
o‘zgartirish. O‘zgaruvchini o‘chirish
6
N A L
3
6.
Operatorlar
Matematik operatorlar. Ikkilik operatorlari. Ketma- ketliklar bilan ishlovchi operatorlar. O‘zlashtirish
operatorlari. Operatorlarning bajarilishdagi ustunligi
6
N A
L
3
7.
If-elif-else shartli instruksiyalari
If instuksiyasi sintaksisi. Pythonning rostligini (istinnosti) tekshirish.
If-elif-else shartli instruksiyalarini qo‘llash. If/else ning uchlik ifodasi. Solishtirish amallari. Mantiqiy ifodalar ustida bajariladigan amallar. Bir nechta
shartlarni birlashtirish.
12
N A L
6
8.
Pythonning sikl operatorlari
While operatori. For operatori. Continue operatori. Break operatori.
Python dasturash tilida sikl operatorlari bilan ishlash.
6
N A L
6
9.
Son
Sonlar bilan ishlovchi ichki funksiyalar va metodlar. Matematik funksiyalar. Math moduli va random
moduli
6
N A
L
3
10.
Pythonda satrlar bilan ishlash
Literal satr. Satrlarning funksiyalari va uslublari. Satrlar ustida bajariladigan asosiy amallar. sartlarning turli funksiyalari va metodlari bilan ishlash. Satrlarni formatlash. Format uslubi yordamida satrlarni formatlash.
6
N A L
6
11.
Ro‘yxatlar. Ro‘yxatlarning funksiyalari va
uslublari.
Ro‘yxatlarning funksiyalari va uslublari. Ro‘yxatlarning turli funksiyalari va uslublari bilan ishlash.
Indekslar va kesimlar. Indeks bo‘yicha elementni olish.
Indekslar va kesimlar asosida turli amallar bajarish.
6
N A L
3
13.
To‘plamlar, kortejlar va oraliqlar
Pythonda To‘plamlar va kortejlar namoyishlar (tuple) bilan ishlash. To‘plamlar va Namoyishlar (korteji) asosida amallar bajarish. Itertools metodi. Qiymatlarni generatsiya qilish va filtrlash
4
N A L
2
14.
Lug‘atlar bilan ishlash.
Python dasturash tilining lug‘atlar uslubi. To‘plam (set i frozenset)lar bilan ishlash.
4
N A
L
2
15.
Sana va vaqt bilan ishlash
Joriy sana va vaqtni olish. Sana va vaqt bichimi(formati)ni o‘rnatish. Sana va vaqt bilan
ishlovchi sinflar va modullar
Istisno(isklyucheniy)larga ishlov berishda try...except... else.. :finally ko‘rsatmasi, with ...as ko‘rsatmasi. Ichki istisnolar sinflari. Foydalanufchi
istisnolari
6
N A L
3
18.
Massivlar
Baytlar (bytes i bytearray). Bytearray massiv bayti. Pythonning null ekvivalenti. Iteratorlar, konteynerlar
va o‘tkazma (perechisleniya)lar
6
N A
L
3
19.
Fayllar. Fayllar bilan ishlash
Fayllarni o‘qish va yozish. Ob’ektlarni fayllarga saqlash. With ... as kontekst menejeri bilan ishlash. Kataloglar bilan ishlovchi funksiyalar. StringIO va BytesIO sinflari
4
N A L
4
20.
Ob’ektga mo‘ljallangan dasturlash
Inkapsulyatsiya, meros va polimorfizm. Python dasturlash tilida dekoratorlar.
Dekoratorlar bilan ishlash afzalliklari.
Python dasturlash tilida operatorlarni qayta yuklash. Arifmetik operatorlarni qayta yuklash. Python dasturlash tilida sinflar va ob’ektlar. Sinflarning dinamik va statik atributlari. Konstruktorlar va dekstruktorlar bilan ishlash. Modulning sinflarini aniqlash va bog‘lanish. Pip yordamida Python- paketlarini o‘rnatish ularda ishlash.