Mühazirə №2 plank hipotezi. Plank düsturu. Fotoelektrik effekti. Eynşteyn düsturu. DaxiLİ fotoeffekt fotoelementlər plan

Elektron-optik çeviricilər (EOÇ).

EOÇ elektrovakuum cihazların bir növü olub, xarici fotoeffektə əsaslanır. Televerilişlər və elektron mikroskopunda cismin təsviri elektron-optik çeviricilərin köməkliyi ilə alınır. Elektron-optik çeviricilər obyektin gözlə görünməyən təsvirini görünən yaxud görünən təsvirin parlaqlığının gücləndirilməsi üçün istifadə olunur. Elektron–optik çeviricilərin iş prinsipinin əsası optik yaxud rentgen təsvirini fotokatodun köməyi ilə elektron təsvirinə çevirmək, sonra isə elektron təsvirindən katodoluminessent ekranında görünən təsviri almaq təşkil edir. Sadə elektron-optik çeviricisi içərisinin havası sorulmuş silindrik kolbadan ibarət olub, ucunun daxilindən bir tərəfə yarımşəffaf K fotokatodu, digər tərəfdən isə E flüorensiyaedici ekran yerləşdirilir. (şəkil 10). Fotokatod ilə ekran arasında elektron optikasının elektrodları bərkidilmişdir.

M üşahidə etdiyimiz obyektin təsviri O₁ giriş obyektivinin köməyi ilə K fotokatoduna verilir. Düşən işığın təsiri ilə K fotokatodundan buraxılan fotoelektronlar katod və anod arasında verilmiş sürətləndirici potensilın təsiri ilə ekrana doğru hərəkət edirlər. Elektronların fokuslandırılması elektron optikasının köməyi ilə təmin olunur. Təsvir elektron-optik çeviricinin ekranından çıxış O₂ obyektivin köməyi ilə fotomateriala keçirilir. Dalğa uzunluğuna görə elektron optik çeviricilər ultrabənövşəyi, görünən, infraqırmızı çeviricilərə bölünür. Elektron-optik çeviriciləri xarakterizə edən əsas parametrlərdən biri onun gücləndirmə əmsalıdır.

Elektron-optik çevirici­lərin ekranı tərəfindən şüa­landırılan işığın spektral tər­kibi yalnız ekranın hazırlan­dığı lüminoforun xassəsin­dən asılıdır. Əksər çevirici­lərin spektral maksimumu 11-ci şəkildə göstərildiyi kimi spektrin göy (2) və yaşıl (10) oblastlarına düşür.

Yuxarıda dediklərimiz­dən belə bir ümumi nəticəyə gələ bilərik ki, bütün elektro­vakuum cihazları, o cümlədən fotoelementlər, foto­güclən­diricilər və elektron-optik çeviricilər müəyən tezlik və ya dalğa uzunluğu oblastında öz funksiyasını daha «yaxşı» yerinə yetirirlər. Ona görə də bu cihazları görünən oblasta «uyğunlaşdırmaq» üçün fotoelementin, fotogücləndiricinin mühitinə müəyyən təsirsiz qazlar daxil edilir., fotokatodun materialını dəyişir, elektrodlar arasındakı məsafəni dəyişir və s. dəyişikliklər edilir. Bütün optik cihazlar kimi, insan gözü də optik cihaz hesab olunur. Gözün həssas optik cihaz olmasına baxmayaraq, bu həssaslıq bütün rənglərdə (dalğa uzunluqla­rında) eyni dərəcədə deyildir. İşıqlıq üzrə Beynəlxalq komissiya (İBK) insan gözü üçün müəyyən etdiyi həssaslıq əyrisi 12-ci şəkildə göstərilmişdir.

Şəkildən göründüyü kimi insan gözü dalğa uzunluğu 0,555 mkm olan işığa-yaşıl işığa daha həssasdır.