haqqında Azərbaycan Respublikasının əhalisinə dərhal məlumat verilməsi);
6) qarşılıqlı əlaqə prinsipi (MM-nin təmin edilməsində iştirak edən Azərbaycan
Respublikasının dövlət orqanlarının və MM quvvələrinin sıx və uzlaşdırılmış fəaliyyət
göstərməsi).
Mulki Mudafiənin məqsədi aşağıdakılardır:
1) fovqəladə halların qarşısının alınması məqsədi ilə profilaktik tədbirlərin həyata
kecirilməsi;
2) fövqəladə hallar zamanı mumkun olan ziyan və itkilərin həcminin maksimum
azaldılması;
3) fövqəladə halların və onların nəticələrinin aradan qaldırılması.
3. Müasir dövrdə mülki müdafiənin rolu.
İnsanların təhlükəsizliyinin təminatı son illərdə kəskin hal almışdır. Bu ona görədir ki,
elm və texnikanın sürətlə inkişaf etdiyi son dövrlərdə sənayedə, nəqliyyatda və digər
sahələrdə qəzaların, təbii fəlakətlərin sayı xeyli artmışdır.
Elmi-texniki tərəqqinin (ETT) yüksəlişi, mürəkkəb sistemlərin tətbiqi ilə elmi-
texniki və istehsalat fəaliyyətinin miqyasının genişlənməsi, onların istismarında riskin
artması insanların həyat və sağlamlığına, ətraf mühitə və istehsalatın normal fəaliyyətinə
təhlükə yaradır.
Bütün bunlarla əlaqədar gələcək mütəxəssislərə müasir silahların tətbiqi zamanı
istehsalatda insanların həyat fəaliyyətinin və ətraf mühitin mühafizəsini təmin etmək
biliyi, bacarığı vermək günün vacib məsələsidir.
MM-in müharibə vaxtındakı rolu xüsusilə böyükdür. Bununla belə qeyd etmək
lazımdır ki, əmin-amanlıq dövründə MM-in rolu təbii fəlakətlərin, böyük istehsalat
qəzalarının nəticələri ilə mübarizədə xeyli artmışdır.
Böyük maddi itkilər və insan tələfatına səbəb olan (AES-də, dəmir yolunda, güclü
təsirli zəhərli maddələrdən istifadə olunan müəssisələrdə baş verən qəzalar və tez-tez
baş verən təbii fəlakətlər və s.) fövqəladə hadisələr göstərir ki, indi mövcud olan şəraitdə
insanları və onların yaşadığı mühiti fövqəladə hallarda mühafizə etmək üçün, insanların
psixoloji, mənəvi cəhətdən əsaslanmış səmərəli formada hazırlanması məsələlərini
tamamilə yenidən qurmaq lazımdır, xüsusilə əmin-amanlıq dövründə fövqəladə hal olan
MM tədbirlərinə yenidən baxılmalı və onun vəzifə və yollarını yenidən qiymətləndirmək
lazımdır. Bu məsələ indiki iqtisadi münasibətlərin keçid dövründə daha böyük əhəmiyyət
kəsb edir.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti 1992-ci il iyulun 31-də "Azərbaycan Res-
publikasının Mülki Müdafiəsi haqqında Əsasnamənin təsdiq edilməsi” barədə 73 saylı
fərmanı və 1998-ci il aprelin 18-də "Mülki müdafiə haqqında Azərbaycan Respublikası
Qanununun tətbiq edilməsi” barədə 700 saylı fərmanları imzalanmışdır. Yuxarıda
göstərilənlər bu Əsasnamə və Qanunda öz əksini tapmışdır.
8
Azərbaycan Respublikasının MM-si sülh və müharibə dövrlərində respublikanın
ərazisində əhali və xalq təsərrüfatını təbii fəlakətlərin, həmçinin güclü qəzaların
nəticələrindən, habelə müasir qırğın vasitələrinin (bundan sonra “təbii fəlakətlərin, güclü
qəzaların nəticələri və müasir qırğın vasitələrinin təsiri” ifadəsi “fövqəladə hallar”
adlandırılacaq) təsirindən mühafizə məqsədilə dövlət, təsərrüfat, hərbi idarəetmə
orqanları tərəfindən bütün vətəndaşları n iştirakı ilə həyata keçirilən sosial və müdafiə
tədbirləri sistemidir.
Dostları ilə paylaş: |