Mövzu: Kərtənkələnin skeleti Skeleti

Azərbaycan respublikası elm və təhsil nazirliyi mingəçevir dövlət universiteti Fakultə:Mühəndislik İxtisas:Ekologiya Qrup:E23(Q) Kurs:1 semestr:1 Kafedra:Fizika ekologiya fənn:biologiya mövzu:kərtənkələnin skeleti müəllimə:L.B.Əhmədova

Mövzu:Kərtənkələnin skeleti

Skeleti

Boyun 8 fəqərədən ibarətdir. Baş sərbəst olaraq hərəkət edə bilir. İbtidai formada olsa ilk dəfə döş qəfəsi əmələ gəlib ki o da ürəyi və ağ ciyəri qoruyur. Döş fəqərələrinə sağ və sol tərəfdən 1 qabırğa birləşir. Döş və oma fəqərələri bir birindən seçilmir sayı birlikdə 16-25 olur.

Suda və quruda yaşayanlardan fərqi

Suda-quruda yaşayanlardan fərqli оlаrаq, Kərtənkələnin kəllə qutusu tamam sümükləşib və sümüklərin sayı daha çoxdur. Kəllə tropibazal tiplidir, yəni qaidəsi еnsizdir. Və gözarası arakəsmə nazikdir

Ox kəllə

Ox kəllə. Kəllənin peysər (ənsə) hissəsində 4 peysər sümüyü əsas, yan və üst peysər sümükləri yerləşib; əsas və yan peysər sümükləri birlikdə tək peysər çıxıntısını əmələ gətirirlər. Üst peysər sümükləri üstdən peysər dəliyini örtür. Kəllənin yan divarlarında üç eşitmə sümüyü vardır ki, bunlar eyni zamanda gicgah çuxurlarının əmələ gəlməsində iştirak edirlər.

Üst eşitmə sümüyü

Üst eşitmə sümüyü üst peysər sümüyü ilə, arxa eşitmə sümüyü isə yan peysər sümükləri ilə bitişirlər. Göz yuvaları iri olub bir-birinə çox yaxındır. Onların arxasında gözarxası, almacıq, pulcuq sümükləri vardır. Göz yuvalarının ön küncündə isə gözyaşı və bir sıra xırda gözüstü sümüklər yerləşir. Üst çənədə bir sıra xırda dişlər var.

Kəllə qutusu

Kəllə qutusunun üst hissəsində örtük sümükləri yerləşir. Bunlardan təpə sümükləri birləşib bir sümük əmələ gətirir və bu sümüyün ortasında təpə gözü üçün dəlik olur. Təpə sümüklərinin önündə alın, alınönü və burun sümükləri yerləşir.Kəllənin əsasını enli əsas peysər və əsas pazvari sümüklərəmələ gətirir

https://youtube.com/watch?v=xepNBshHCqo&feature=shared

Üst çənə sümükləri