Microsoft Word xosrov v? Sirin-nizami g?NC?VI. doc Nİzami GƏNCƏVİ
"Heç ıcefini pozma" söylədi noqqaş. -
Yüklə 2,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
"Heç ıcefini pozma" söylədi noqqaş. - Işi düzəltməyə gedirəm birbaş." Qəsrə dorya Kİmi getdi çaparaq, Onun hor damlası şoı Danışdı ycrboycr Şirino əvvəl, Sonra dedi: "Artıq zaman çatdı, gol. Soııi ovlamaqçün şah moqam güdür, М эгуэтэ, görünür, qılıncı Kütdür. Vaxtında Qcysorlo bağlamış ilqar, Onunçün М эгу этэ bu hörməti var. Gəl, səninb gizli minoK atları, Y ol tutaq Xosrovun qosrino san. Xolvotdo X osrovla gün Keçir, ıceyf çok. B o I ko . dıışmoninin boxti sönəcəıc." О yalqız qalmış ay, о şirin dodaq Özündon bezgindi Xosrovdan uzaq Şapura acıqla dedi: "Ey insan, Ey tanrıdan uzaq, özündon utan! Beynimi apardın, dur, daha bəsdir, Bütün danışığın puçdur, əbəsdir. Нэг incini dcşmoK iniKanı varmı? Ağzına goloni dcmoı< olarmı? Mərhəmətli işin yadıma golmir. Insafsız işini sayaram bir-bir. Allah bu sənətdən tutsun soııi gen, A ğıl çəıcindirsin səni bu işdon. Şahlığımdan saldın iraq moııi son. Indi canımdan, de, пэ istoyirson? A ğlım olmadı, т э п qəm brə düşdüm, Qomdon quruyaraq yaş уегэ düşdüm. Bir qayğıma qalan görsoydim onu, Saçla süpürordim hor gün yolunu. 266
Palan qayırandan qaçarsa c ş ş o k . 267
Tez qalxar ayağa arpanı görcoK. Мэп gövhərəm, neçin goroı< əıcsibm? Çağnlmamış gedim? Mogor т э п yeləm? Yəhəri islansa k İ ç İ k hovuzdan Coşqun bir dəryadan qorxmazmı insan? Bu virano qalmış qolbi. dcyirson. Qoyum əbdahayla bir monzildo т э п ? О dərgaha yoxsa bir loyaqotim. N eçin о qapıya т э п zorla gedim? Xar olub yanaraq Kodordon. qomdon. Ncço dofo düşdüm bu qəfəsə тэп ?! Yadına salmadı moııi vofasız. Göndərmədi quru salam da yalnız. KişilİK silahı taxaraq özüm, Bir arşın niqabla пэ qodor dözüm? Qəlbi yaralı bir qadınam, ancaq, Taclı şahla песэ т э п tutum ayaq? Мэпэ üz verən bu qəzaya baxsan, Xostoyom. yerim daş, yaramdatiıcan Gül dormoyo gedib, tixan dərmişəm Vofa axtarmışam, cofa görmüşom. Мэп öz qüsurumu gizlin tutmaram, Xalqda пэ günah var? Мэп taqsıncaram. Birini zənn etdim canım, dünyamdır, Dünyanı fəth etdi, indi can alır. Dilinə "od" sözü gətirən insan, Bu sö z b ağzını yandırmaz, inan! Нэг bir tərəzinin İk İ gözü var: Biri qızıl, biri arpa hesablar. Xosrovun verdiyi tərəzinin bax, Var arpayla dolu bir gözü ancaq. Yersiz qoyulan bu arpa deyil xas, YcmoKdon başqa bir işo yaramaz. Bu daş arasında bir golinciyom. Gocdon qayrılmışam, çox da incəyəm. Goc gəlin saraya, şaha yaraşmaz, 268
Gül deyil, mum turunc, ondan каг aşmaz. 269
М эп onun xətrinə ç o x iş görm ıışom . B o I ko ö z işindon utansın bir dom. О qan icon do n sor, пэ etmişdir о? Yağdırır hor yandan üstümo alov. Indi man dirivKon başqa yari var, Açıb mohobbotdon yeni bir bazar. Daşdan olsa bu üz, уепэ do. inan, Görso onu tamam yanar arindan. IttOK
daim vofa olsa da pcsom. Мэп Kİ it südüylə bəsbnm əm işəm . It olum, ctdiso о moni bodnam. Onun h iyb sin i i t b K qovmasam. Bir qo 1 bin Kİ, artiq doyori ito. О qolbi götürüb ataram ito. Ito Könül verib, mani unudan Bir qolbdon ayrılmaq yaxşıdır, inan! Anam doğmayaydı moııi heç, ey ıcaş!.. D oğsa da ataydı itloro birbaş. Gol oyri oturaq, bir düz danışaq, Çox tolıqir görmüşom т э п ondan ancaq. Min düz mahnı çaldı Könlüm pordodo. Düz deyil çaldığım yeni pordo da. Abnm getdi, ona ctmodi tosir. Guya k İ, heç bir iş üz verməmişdir. Insafı golmoz heç quldurun b eb Ki, monim abnmi sovursun y e b . Döyüş meydanında e b qızışdıq, Bir yol qalmamışdır sülh üçün artiq. Monim qcyrotimi о çoKinoyondo. Etina ctmorom şahlığa т э п do. Tolıqiri bclimdo ağır уйк olub, Qominin ziılmoti çox Ьоуйк olub. Üroyim ког İ K o n . gözlüyom dedim, A ci mcyvosini Korluğun yedim. Aldatsa da mani, vecimo golmir. ÇünKİ scvgisindon Könlüm dincolmir. 270
Dilim yaralıdır, çünıci nıoıı ondan 271
Ancaq dil yarasi aldim h o r
zaman. N eyb yim , о т э п э olmadı həmdəm, Kimsədən yaxşılıq т э п görməmişəm. Ü r o y i m doludur, qoy ağlayım т э п , Anası ö l m ü ş o ö y r o t m o ş i v o n . Onu yad edəndə Könlüm olur şad, Illər boyu m o ı ı i c t m o y i r o, yad. Sevgimin qoxusu ondan uzaqdır, Qəlbimin ıcədəri ondan iraqdır. Onuııtoк sevgili yarar boxtimo. Foloivdon bir dayaq goroı< toxtimo. Üroyim döyündü, bildim zəmanə Mənə yeni dərdlər vcrocoK уепэ. Bu çoxdan bilinmiş moşhur sınaqdır: Qolb döyünso. ziyan toxunacaqdır. Gözüm xəbər verir, bax, səyriyərəıc, Görəsən başıma nələr gələcəK?! Burdan кэпаг yerim bir con not ola Bu qosrdon çıxıb düşmərəm yola. Şapur deyil, golso Qeysərin qızı, Qovlayaram burdan о həyasızı. H iy b пэ lazımdır, sorxoş deyibm . H iyləyə aldanan bir quş deyibm . Moııi çox tədbirsiz bilməyin, yetar, Мэп b ib n i bilmir Babildəıcibr. Y ar orda deyildir, burdadır, burda, N al orda yox, burda qoyulub oda. Xosrov yox, Keyxosrov olsa da bişəıac, A yla vuruşmağa çıxmasın goroK. Bu xumar norgizdon qoy olsun кэпаг. Süson Kİmi olsun qoy itaətaar. Coşdurmaqsa moııi məqsədi əgər, Qızaram, oynindo zireh əriyər. Qəmzəmə deyərəm sübhdən gedər, Bir ox vurar, atı qalxır roqs edər. Zülfümün xomindo bondo salaram, 272
Qəmzəmin sehrilə səbrin alaram. 273
Əmr etsəm yuxuda xəyala ogor. Onu da torpağa su K İm i çəıcər. Eşqimdon doymuşsa о namehriban, Mənim Kİmi olar о da bir zaman. Qalib sobr cdorom burda о qodor. Üzrün qapısından bir gün о giror. ÜroK Komondini atmaram ona, Zülfü neçin salım atoş boynuna? Нэг cins öz cinsiylə uçar göylordo. Göyorçin bir yerdo, tori an bir ycrdo. Küləyi torpağa bağlamaq olmaz, Odla suyu birgo saxlamaq olmaz. Vüsalın görmodim, n eyb yər hicran? H eç qorxunc golormi ölüyo zindan? Rütbodo о göydür, mon so bir yerəm, Bir düşün, göylə yer olarmi horn dom 9 Sormayosi olan qorxar, qom соког. Y o x s u l yoİKOSondon cylomoz hozor. Eylə quş d eyibm tuta hor yeton, Нэг bir qara quşdan x o f ctmorom man. Bu tora düşmüşom nadanlığımdan, A ğılla çıxaram yenə bu tordan. Mogor cşitmodin. dedi cadugor: Нэг tüstü öz çıxış yolunu bilər. Çin bütxanosindon golso о ogor. Şordan şirin tapmaz, oliboş gcdor. Harm Şobdiz ogor çox qaçağandır, E b bilmo Gülgün geri qalandır. М эг у эт qənd ağacı olubsa, bilməm, Mənim də xurmamı b əsb m iş М эгуэт. "Мэп şaham, tacım var" sö y b sə gerçəK, Məndə do var gözol, şahano I oçok . Üroyimdon çıxmaz bu ac, bu Kİn, Şirin dord-qom yesin, М эгу эт K e f ç ə k s ü i ? Biri inci gəzib suda boğulur, Biri sincə gəzib bala rast olur. 274
Нэг ycrdo döş oti tapmaqmı olar? 275
Нэг yer bud deyil k İ , bir boyun da var. Мэп aşiq deyildim, bəxtimdən oldu, Solıv etdim, peşmanam, Könlüm yoruldu. Мэп zarafat etdim, o, doğru sandi, Мэп bir yalan dedim, о da inandi. Üzülmüşdür qəlbim b e b sevdadan, And içdim, allaha and olsun, inan! Qaranlıq gecədə cşsom da, пэ qəm, Sözümün sapını nazİK eşmişom. No vaxtacan olum bir şö b siz şam? Мэп ölərəm, əgər işıqlanmasam. Qarğayıb пэ yaxşı, пэ yaman dedim, Ey tanrım, bilirsən, nədir məqsədim? Dodaqlarım hosrot çoKoniıiKİdir. Нэг uzanan ə b halva verilmir. Alıb aparınca xəzan K übyi, Qoy torpaqda qalsın bahar çiçoyi. Ovda itb r tutsa yaxşıdır уепэ, Bir yem olmaqdansa pay uman şirə. Мэп sənə lazımam, mərd ol, özün gol. Özgonin başına son açma əngəl. Ovda mahir olan igid bir aslan Özü gedib tutar ovu ovlaqdan. Ayağım taletaıc bağlıdır ona, Özgoylo getmorom onun yanına. Y ükü yad çiyino heç verərbrmi? Yad dişli zənciri gəmirərbrmi? Bəsdir, usanmışam tədbir tÖKməıcdən, Dünyada özümü qocaldımmı т э п ? QocavKon m ey içim? Sınsın qədəhim? Kürd Köçondo deyər: "Qoy axurtİKİm!" Bu qədər əziyyət çəıcdiyim, inan, Öz ürəyimdəndir, heç deyil ondan. Нэг уегэ ıcənardan golor oğrular, Mənim öz cvimdo b e b oğrum var. H iy b qura bilm əz qəlbinə insan, 276
Qapı güdməıc olmaz ev oğrusundan. 277
Yamanca üroyin əlində qaldım, A yağım a özüm baltanı çaldım. Loli daşdan scçmoz ког deyiləm mon. Soruşmaq пэ lazım Koııd görününcən? Qəlbim zalım oldu, yanm sitoniKar. Qəlbdən do. yardan da olmuşam bezar. Bir üroyim var k İ, yoxdur heç ban, Bu ürəyə Könül verməyim ban. Нэг kos ruzisinin qomini соког. Мэпэ bu qisməti vennişdir qədər. О qəlb yandıranla bir gün oldum şad, Sonra qaldım belə, üroyi borbad. No vaxtacan edim gizlin ahü zar? No qodor çokocok bu sızıltılar? A ğzım sobr ctmoivdo olmuşdur ağı Yeri var adlanam sobr oyuncağı. Xoznomdon. öİKomdon ayn düşsom do. Azadlıq möhrü var уепэ Kİsəmdə. I k İ şo x so y o x d u r b u y r u q d ü n y a d a : Biri gözü toxa, biri azada." Sonra b l möhrünü şokoto vurdu, Innabla, şoko H o b e b buyurdu: "Şah dcso: scvirom qolbon onu т э п , De kİ: bir şey çıxmaz b e b işvədən. Dcso kİ: о sübho ehtiyacım var, De kİ: oyaq qalma, sübh gec açılar. Dcso: qovuşaram haçan Şirinə? De: Məryəm orucun saxlasın уепэ. Dcso: əlim çatar halvaya haçan? De: sorxoş dad duymaz şirin halvadan. Desə: şəıcər saçar bir də о dodaq? De kİ: onlar sondon uzaqdır, uzaq. Saçını, xalını tutaram, dcso. De kİ: tut, əgər k İ, əlindən gəlsə! Dcso: qucaqlaram onu bir do т э п , S ö y b kİ: əl götür bu istO Kİordon. 278
Ü z qoymaq istəsə ay üzo ogor. 279
De: şah olarmı heç rüxə bərabər81? Çənədən top qapmaq istoyon zaman ÜzümdoKİ saçdan уеуэсэк çovKan82. Dcso. xondan ləli çcynorom. söylə: Uzaqdan baxarsan ağız su yib . Vermiş olsa т э п э ölüm formanı. Ölüm fərmanıdır s ö y b hicranı. Əgor aynlığı tüğyan cyloso. De: ycrindo otur, uyma hovoso! Üroyi istoso ogor k İ , vüsal, Icazom olmamış, sö y b , saıdt qal!" Qadın x is b tiy b b e b bir qədər Təhdidli söz deyib göndərdi xəbər. A clıqla sınsa da sülhün şüşosi. Dodağı verirdi banşıq səsi. Şapurun üstüno hirsini saldı, ÜroK ağnsının yÜKÜ azaldı. Yumşaqlıqla dedi: "Söz b ib n gişi, Sözün axar sudur, bilirson işi. Şaha salam desən bir zaman əgər, Bir sifariş olsun mondon bu sözbr. De k İ , Şirin deyir: bədəməl insan, О şirin söhbəti hara qoymusan? Umurdum k İ, mondon heç dönmoz üzün, Başqa bir gözələ baxmaz heç gözün. Çıxardın zonnimi yalana indi. Düşmonim qoynunda girib isindi. Yatmış tale Kİmi bir Köməyin yox, Dövran Kİmi-moni istomoyin yox. Öz Kamından başqa, fiıcrin varmı heç? B ö y b xudposondlİK yarayarmı heç? TİKan acısını Şirin çoKordi. Xurma yctişondo йкап baş verdi. Qanımla suvardım т э п bağı, foqot. Mcyvosi heç т э п э olmadı qismət. Hələ bir oduna qızınmamışam, 280
Tüstündən gözlərim ког oldu tamam. 281
Bosdir zülm elədin, qurutdun moııi. Adlı-sanlı oldun, unutdun moııi. Adam yüıcsələndə ohdini pozmaz, Özündon o s k
İ v o
diqqot et bir az, Işin bod gələndə dostun oldum mon. YüKsaləndə т э п э göz yumdun nədən? KöməıcsizKən Könlüm K Ö n l ı ı n o yardı. Iş başına Keçdin, sevgin qurtardı? Öz eşqinlə moııi rüsvay cdibson. Qürur göstərirsən indi bos nədən? Yazdırdın adıma ölüm formanı. Tapşırdın öhdomo qomi. hicranı. Birco tel qalmışdır canımda ancaq, Ucu qolbimdodir. ç o k s o i i .
282
Ölüm yatağında olsa da bir şəxs, Ümidini əsla həyatdan Kosmoz. Biliyin yolunu ağıl göstoror. Eşq üçün deyildir bir belə dəftər. Eşqin meydanında aciz qalanlar Tez ağlın atına olurlar süvar. Dolilor dərmana olanda möhtac, Ağıllılar tapır dordloro əlac. Eşqdo sobr ctmoK xamlıqdan gəlir, Bil, eşqin binası sobrsizlİKdir. Səbr ctmoK uzaqdır eşqin yolundan, Aşiq adlanarmı sobr cdoıı insan? Belə əziyyətdə qalsa da Şirin, Xosrova heç zaman pis göz dəyməsin." Şirin sözbrini tamam eyb d i, Şapur yeri öpüb b e b söybdi: "Todbirin üstündür istəyimizdən, Doğru söybyirsən bu sözbri son." Bu sözlərdən sonra Şapurun özü Ölçmodon dcmozdi Şirino sözü. Нэг söz d ü şü n cəy b deyilsin goroK. Xorclomodon ovvol q ızılı bir ç o k . FƏ R H A D V Ə ŞİR İN D A ST A N I О pəri cilvəli, zərli, ipəıdi, О gümüş gordonli. о daş ürəıdi, M o s k o ii İ olm uşKon q o m li q a y a lıq , Südü xoşlayardı hor şcydon artıq. Qarşısında olsa yüz cııro ncmot. Südo göstorordi уепэ do roğbot. Uzaqda olurdu bütün mal-qara, Süd çox çətinliıdə golirdi bura. Çölün hor yanını buludlar K İ m i, Örtmüşdü təlx otlar zohrimar K İm i. 283
Zəhərli bitıcidən xəbərdar çoban Uzağa sürərdi sürünü ordan. Könlünü süd düşon zamanda Şirin Ç’aro axtanrdı bu çətinlİKçm. Uzaqdan gotirmoK südü bu yerə BöyÜK əziyyətdi xidmətçilərə. Gecə zülflərini tÖKon zamanda, Aydan qulağına halqa taxanda. Halqada bond olmuş о in со йгэк Yüklə 2,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|