Metallar metalların icmalı, təbiətdə tapılması və alınmasının ümumi üsulları. Metalların ərintiləri



Yüklə 1,48 Mb.
səhifə1/3
tarix23.11.2022
ölçüsü1,48 Mb.
#69972
  1   2   3
metallar

METALLAR

Metalların icmalı, təbiətdə tapılması və alınmasının ümumi üsulları.Metalların ərintiləri

Məlum olan 118 kimyəvi elementin 90-dan çoxu metaldır.

Metalların icmalı. Metalların dövri sistemdə yerləşməsi.


Qrup
Dövr

IA

IIIA

IIIA

IVA

VA

VIA

VIIA

VIIIA

1

(H)

Qeyri-metallar

H

He

2

Li

Be

B

C

N

O

F

Ne

3

Na

Mg

Al

Si

P

S

Cl

Ar

4

K

Ca

Ga

Ge

As

Se

Br

Kr

5

Rb

Sr

In

Sn

Sb

Te

I

Xe

6

Cs

Ba



Pb

Bi

Po

At

Rn

7

Fr

Ra

Metallar

Metallar berilliumdan Be astatadək At çəkilmiş dioqanalın sol aşağı hissəsində yerləşir.

Metallar güclü reduksiyaedicidir.Birləşmələrdə müsbət oksidləşmə dərəcəsi göstərir.


Mis
Qızıl
Gümüş

Metalların təbiətdə tapılması.

  • Yer qabığında ən çox yayılmış metal alüminiumdur. Alüminium oksigen və silisiumdan sonra təbiətdə yayılmasına görə üçüncü elementdir. Sonrakı yerləri dəmir, kalsium, natrium, kalium, maqnezium və titan tutur.

Dəmir
Alüminium

Respublikamızda bir neçə filiz yataqları aşkar edilmişdir. Bunlara bir neçə nümunə gətirə bilərik.Məsələn:

  • Respublikamızda bir neçə filiz yataqları aşkar edilmişdir. Bunlara bir neçə nümunə gətirə bilərik.Məsələn:
  • 1) Filizçayda polimetal

    2) Daşkəsəndə dəmir

    3) Zəylikdə alunit

    4) Parağaçayda (Naxçıvan) molibden

    5) Gümüşlüdə (Naxçıvan) qurğuşun-sink

  • Daşkəsən dəmir filizi əsasında Rustavi şəhərində metallurgiya zavodu işləyir. Zəylik aluniti əsasında dünyada ilk dəfə olaraq Gəncə alüminium zavodunda Al₃O₃, Sumqayıt alüminium zavodunda isə Al metalı istehsal olunur.

Söyüdlü-Zod qızıl yatağı

Metalların alınmasının ümumi üsulları

  •  Sənayedə metalları almaq üçün yararlı olan təbii birləşmələr filiz adlanır.
  • Ən çox istifadə olunan filizlər bunlardır:
  • 1. Oksidlər: Al2O3 nH2O - boksit; Fe₃O4 - maqnetit

    2. Sulfidlər: Fe2S - pirit; HgS - kinovar

    3. Karbonatlar: CaCO3 - əhəngdaşı, FeCO3 - siderit

    4. Xloridlər: NaCl qalit, KCl - silvin

    5. Sulfatlar: CaSO4 2H2O - gips, BaSO4 - ağır şpat

  • Filizlərdən metallar metal kationlarının reduksiyası ilə alınır:

  • Yüklə 1,48 Mb.

    Dostları ilə paylaş:
  1   2   3




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin