Mavzu№1. Ko‘rish analizatori va uning yordamchi a’zolari klinik anatomiyasi va fiziologiyasi



Yüklə 1,07 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/27
tarix24.08.2022
ölçüsü1,07 Mb.
#63242
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
1- mavzu

Ko`zning urta qavati: 3 ta tarkibiy kismdan iborat: rangdor parda, siliar tana, tomirli qavat. 
Rangdor parda: bu qavatda 2 ta mushak mavjud: sfinkter va dilyatator. Manna shu ikki 
antogonistning uzaro ta’siri natijasida rangdor parda reflektor kiskarish va korachik kengayishi yuli bilan 
ko`z ichiga kiruvchi yoruglik nuralarini boshkarish imqoniyatiga egadir, bunda korachik diametri 2 mm 
dan 8 mm gacha uzgarishi mumkin. Sfinkter kiska siliar nervlar shoxlari orkali ko`zni xarakatlantiruvchi 
nerv (n. Oculo-motorius) dan innervatsiyalanadi, shu yul bilan dilyatatorga uni innervatsiya kiladigan 
simpatik tolalar keladi. Lekin «rangdor parda va siliar mushaklar sfinkteri parasimpatik, korachik 
dilyatatori esa fakat simpatik nerv orkali ta’minlanadi degan fikrlar xozirgi vaktda nourin» (Rogen, 1958). 
Siliar tana kamera suyukligi ishlab chikarilishi bilan shugullanadi, shuningdek siliar tanada 
kamera suyukligini ko`z olmasidan okib chikishini ta’minlaydigan apparat joylashgan. 
Oldingi kamera. Oldingi kameraning tashki devori shox parda gumbazi, orka devori rangdor 
parda, korachik soxasi – markaziy kismi gavxarning oldingi kapsulasi, chekkasi esa oldingi kamera 
periferiyasi, burchagi uning asosidagi siliar tananing kichik soxalaridan iboratdir (14, 30 rasm). Kamera 
suyukligining tarkibi tukimalar metobolizmi xarakteriga boglik va u nerv sistemaning boshkaruvchi ta’siri 
ostida buladi. S.S. Golovin (1923) oldingi kamerani «dumalok asosga ega bulgan sharsimon bushlikning 
kesimi va uning gumbazini yopib turuvchi sferiklik» deb xarakterlaydi.
Shox pardaning sferikligi tufayli oldingi kamera chuko`rligi (shox parda orka yuzasidan 


gavxarning oldingi polyusiga bulgan masofa) bir xil emas: markazda u 2,6-3 mm ga etadi, periferiyada 
kamera chuko`rligi ancha kichik. Patologik xolatlarda oldingi kamera chuko`rligi xam, uning notekisligi 
xam katta diagnostik axamiyatga egadir. Oldingi kamera xajmi 0,2-0,4sm, ya’ni Provats shpritsining 2-4 
kismini tashkil kiladi (S. S. Golovin, 1923). Aksenfeld buyicha (Axenfeld, 1958) oldingi kamera xajmi 
0,02 dan 0,3 sm3 gacha uzgarishi mumkin. Kamera uzida eritma tuzlarini (0,7-0,9 %) va oksil 
koldiklarini (0,02 %) saklagan rangsiz tinik suyuklik – kamera suyukligidan iborat. Oldingi kamera 
devorlari endoteliy bilan koplangan.

Yüklə 1,07 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin