Umumlashtirish metodi Umumlashtirish tushunchasi ham matematika o'qitishdagi ilmiy izlanish metodlaridan biri bo'lib hisoblanadi. Umumlashtirish usulining ahamiyatini atoqli olim A.N. Kondakov quyidagicha ta'riflaydi. «Umumlashtirish shunday mantiqiy usulki, uning vositasi orqali birlik fikrlashlardan umumiy fikrlashlarga o'tiladi». Maktab matematika kursida umumlashtirish tushunchasi quyidagicha tatbiq qilinadi:
1) matematik tushunchalarni umumlashtirish;
2) teoremalarni isbotlashda umumlashtirish;
3) rnisol va masalalarni yechishda umumlashtirish. Endi umumlashtirish tatbiqlari alohida-alohida ko'rib chiqiladi.
Ta'rif. Matematik obyektdagi narsataming asosiy xossalarini aks ettiruvchi tafakkur shakli matematik tushuncha deyiladi. Har bir matematik tushuncha o'zining ikki tomoni bilan xarakterlanadi:
a) tushunchaning mazmuni;
b) tushunchaning hajrni.
Ta'rif.Tushunchaning mazmuni deb, ana shu tushunchani ifoda10vchi asosiy xossalarning to'plamiga aytiladi. Masalan, to'rtburchak tushunchasini olaylik. To'rtburchak tushunchasining mazmuni quyidagi asosiy xossalar to'plarnidan iborat:
1) to'rtburchakning diagonali uni ikkita uchburchakka ajratadi.
2) ichki qarama-qarshi burchaklarning yig'indisi 1800 ga teng.
3) diagonallari bir nuqtada kesishadi va shu nuqtada ikkita bo'lakka bo'linadi.
Ta'rif. Tushunchaning hajrni deb ana shu tushunchaga kirgan barcha obyektlar to'plarniga aytiladi.
Topshiriq. 1.Mavzu bo’yicha seminar tayyorlash 2. Mavzu bo’yicha dars tashkillashtirish.
