MahirəNərimanqızı

www.elmler.net
 - 
Virtual İnternet Resurs Mərkəzi
 
Ümumi psixologiya.
 
Psixologiya
67 
67 
67 
67 
67 
67 
67 
67 
67 
analizatorların iĢtirak etdiyi materialları daha yaxĢı yadda 
saxlayıb yada sala bilirlər. Həyatı faktlardan göründüyü kimi 
bu tiplərə təmiz halda çox az rast gəlmək mümkündür. 
Həyatda ən çox 
qarıĢıq 
tipə: görmə-eĢitmə, görmə-hərəki, 
eĢitmə-hərəki tiplərə rast gəlmək mümkündür. Məhz buna 
görə də təlim prosesində hafizənin tipologiyasının nəzərə 
alınması zəruridir. Təlim fəaliyyəti elə təĢkil edilməlidir ki, 
ayrı-ayrı tiplərə mənsub olan Ģagirdlərin hamısının 
mənimsəməsi üçün səmərəli Ģərait yaranmıĢ olsun. 
 
IV.10.4. Hafizə pozuntuları 
 
Hafizənin fərdi parametrləri çox geniĢ diapazonda 
fərqlidir. Elə bu səbəbdən də «normal hafizə» anlayıĢı qeyri-
müəyyəndir. Məsələn, bir də görürsən ki, yadasalma adi 
hallarda olduğundan xeyli canlı, aydın, konkretdir və ən xırda 
detallar belə yada salınır. Bu vəziyyət 
hafizənin 
qiperfunksiyası 
adlanır
.
O, adətən güclü təsir, kəskin 
həyəcanlanma və bəzən də gipnoz halında, narkotik maddə 
qəbul etdikdə təzahür edir. Emosional tarazlığın pozulması, 
inamsızlıq hissi, həyəcanlanma hafizənin qiperfunksiyasını 
istiqamətləndirir və yadasalmaya təhrik edir. Ġnsan 
xoĢagəlməz və biabırçı hərəkətləri demək olar ki, unutmaqda 
gücsüzdür. Belə yadasalmanı beyindən çıxarmaq praktik 
olaraq mümkün deyil. O, təkrar-təkrar xatırlanır, peĢimançılıq 
və təəssüf hissi (vicdan hafizəsi) yaradır. 
Daha tez-tez rastlaĢılan hal hafizə funksiyasının 
zəifləməsi ilə əlaqədardır. Mövcud informasiyanın yada 
salınması qabiliyyəti nisbətən itir. Onun ilkin təzahürü 
həminki anda lazım olan materialın (tarix, ad, termin və s.) 
yada salınmasının nisbətən zəifləməsi –