Laboratoriya ishi himoyalovchi yerga ulagich orqali tokni oqish

Uskunalar va materiallar 
Laboratoriya ishlari "TEXNIK TA’LIM" muhandislik-ishlab chiqarish 
markazining laboratoriya stendida va ushbu ko'rsatmalarga muvofiq amalga 
oshiriladi. 
Qurulmalar ro'yxati 
Belgilanishi 
Nomlanishi 
Tip 
Parametrlari 
G1
Uch fazali quvvat manbai 
201.2 
400 В /16 А 

---

А1
Chiziqli drossel bloki 
337 
6х1,0 Гн; 0,5 А 
А2
Uch fazali transformator 
302 
250 В∙А 
380/380 В Y-0/Y-0 
A6
Yarim sharsimon elektrodli 
zaminlagich modeli 
Vytikal quvur elektrodli 
zaminlagich modeli 
Sirtda kengaytirilgan quvur 
elektrodli zaminlagich modeli
325 
326 
327 
~ 380 В / 3 х 0.5 А 
Р1 
Multimetrli blok 
508.2 
3 мультиметра 
0...1000В~; 
0...10А=; 
0...20МОм 
Ishni bajarish metodologiyasi va tartibi 
• Tajribada dastlab foydalaning, masalan, yarim sharsimon elektrodli yy 
elektrodining A6 modeli (kod 325). 
• Tajribada foydalaniladigan qurilmalar quvvat manbaidan uzilganligiga 
ishonch hosil qiling. 
• Tajribada foydalaniladigan 
qurilmalarning 
himoya zaminlangan 
rozetkalarini G1 manbasining “PE” rozetkasiga ulang. 
• Uskunani 9.1-rasmdagi ulanish sxemasiga muvofiq ulang. 
• G1 manbasini va P1 multimetr blokining quvvat manbaini yoqing. 
• A6 rusumdagi tuproq elektrodining byilgan tuproq qarshiligi r bilan P1 
blokli voltmetrdan x masofaga bog'liqliklarni o'lchash uchun foydalaning: elektr 
jihozlari poydevorining potentsiali 
φ
осн
=f(х
(voltmetrni "┴" rozetkasi va X 
masofasiga mos keladigan rozetkalar), kontakt kuchlanishi 
U
пр
=f(х)
("0" rozetkasi 
va x masofasiga mos keladigan rozetkalar orasidagi voltmetrni yoqing), qadam 
kuchlanish (x masofasiga mos keladigan qo'shni rozetkalar orasidagi voltmetrni 
yoqing). Tuproq qiymatlari 9.2-jadvalga muvofiq variant bo'yicha olinadi. 
• P1 blokli ampymetr yordamida yyga oqish tokni kuzatib boring. 0,5 A dan 
oshmasligi kyak. 
• G1 manbasini ajratib oling va elektr pallasida yarim sharsimon elektrodli A6 
zaminlagich kalitini (kod 325) vytikal quvurli elektrodli (kod 326) A6 rusumli 
zaminlagich kalitiga almashtiring. 
• G1 manbasini yoqing va yuqoridagi bog'liqliklarni yana qaytaring. 
• G1 manbasini yana o'chiring va elektr pallasida vytikal quvurli elektrodli 
(kod 326) zaminlash kalitining A6 modeli yuzasida cho'zilgan quvur elektrodli (kod 
327) zaminlash kalitining A6 modeliga almashtiring. 
• G1 manbasini yana yoqing va uchinchi marta yuqoridagi bog'liqliklarni 
qaytaring 
• Tajriba oxirida G1 manbasini va P1 multimetr blokining quvvat manbaini 
o'chiring. 
• zaminlagich o'tkazgich turining elektr xavfsizligiga ta'siri, u yotqizilgan 
tuproqning qarshiligi va zaminlagich o'tkazgichidan himoyalangan elektr jihozlarini 

---

o'rnatish joyigacha bo'lgan masofa haqida xulosalarni shakllantirish uchun olingan 
bog'liqliklardan foydalaning. 
9.1-rasm. Himoya zaminlagich elektrodi orqali tokyyga oqib tushganda hodisani 
tavsiflovchi bog'liqliklarni aniqlash sxemasi 
9.2-Jadval
Topshiriq variantlari