Kuban davlat universiteti

Mantiqiy ma'lumotlar modeli

Ushbu bosqichda diagrammani boshqa atributlar bilan to'ldirish va qo'shimcha (muqobil) kalitlarni aniqlash kerak. 2-jadvalda barcha jadvallar, maydonlar va ularning ma'nosi keltirilgan

2-jadval – Mantiqiy ma’lumotlar modeli

Jadval nomi	Maydon nomi (kalit)	Tavsif
Aktiv	id_asset (PK)	Identifikator, inventar raqami
	id_assset_type (FK)	Element turi
	id_asset_cat (FK)	Element toifasi
	id_publisher (FK)	Nashriyotchi
	id_hisob (FK)	Kutubxona kartasi
	id_storage (FK)	Saqlash
	id_restrict_cat (FK)	Cheklovlar toifasi
	davlat	's' - saqlashda, "c" - qo'lda, "l" - yo'qolgan, "x" - hisobdan chiqarilgan
	yaratgan	Post yaratilish sanasi
	foydalanuvchi nomi	O'zgartirish kiritgan foydalanuvchining ismi
	oxirgi sana	Sanani o'zgartirish
Cheklov toifasi (restrict_cat)	id_restrict_cat (PK)	Identifikator
	cat_name	Kategoriya nomi
	kunlar - jarimasiz	Yangilashsiz kunlar soni, agar 0 bo'lsa, u holda uyga berilmaydi
Element turi (aktiv_turi)	id_assset_type(PK)	Identifikator
	type_name	Ismni yozing
Element toifasi (asset_cat)	id_asset_cat (PK)	Identifikator
	cat_name	Kategoriya nomi
Nashriyotchi	id_publisher (PK)	Identifikator
	nashriyot_nomi	Nashriyot nomi
	yuridik_ism	Yuridik shaxs
	yuridik_manzil	Yuridik manzil
Kitob	id_asset (PK) (FK)	Element identifikatori
	kitob_nomi	Kitob nomi
	asl_ism	asl ism
	ISBN (AK)	ISBN
	nashr qilish_yil	Nashr qilingan yili
	sahifalar_soni	Sahifalar soni
Jurnal raqami (press_issue)	id_asset (PK) (FK)	Element identifikatori
	id_press (FK) (AK1)	Jurnal/Gazeta ID
	emissiya_raqami (AK1)	Ishlab chiqarish raqami
	nashr etilgan_sana (AK1)	Berilgan sanasi
	sahifalar_soni	Sahifalar soni
Jurnal/Gazeta (matbuot)	id_press (PK)	Jurnal/Gazeta ID
	nomini bosing	Ism
Muallif	id_author (PK)	Muallif identifikatori
	ism	Ism
	familiya	Familiya
	ikkinchi_ism	Otasining ismi/otasi
	tug'ilgan kun sanasi	Tug'ilgan kun
	mamlakat	Muallif ishlagan/ishlagan mamlakat
kitob muallifi (kitob_muallifi)	id_asset (PK1) (FK)	Element identifikatori
	id_author (PK1) (FK)	Muallif identifikatori
Saqlash (saqlash)	id_storage (PK)	Saqlash joylashuvi identifikatori
	id_storage_room (FK) (AK1)	Ombor identifikatori
	kod (AK1)	Kod/shkaf, javon, javon raqami
Ombor (saqlash_xonasi)	id_storage_room (PK)	Ombor identifikatori
	id_emp (FK)	Ombor menejeri
	manzil (AK1)	Bino manzili
	xona_raqami (AK1)	Kabinet xonasi
	saqlash_xonasi_nomi	Ombor nomi
Xodim (xodim)	id_emp (PK)	Xodim identifikatori
	ism	Ism
	familiya	Familiya
	ikkinchi_ism	Familiya
	ish_nomi	Lavozim
	is_active	"Kutubxonada ishlaydi" belgisini qo'ying
Mijoz	id_client (PK)	Mijoz identifikatori
	ism	Ism
	familiya	Familiya
	ikkinchi_ism	Familiya
	manzil	Yashash joyi
	tug'ilgan kun sanasi	Tug'ilgan kun
	hujjat_nomi	ID nomi
	hujjat_tafsiloti (AK)	Hujjatning tavsifi: seriyasi, raqami, tomonidan chiqarilgan
	hujjat_yaroqli_orqali	Hujjat muddatigacha amal qiladi
Cheat chiptasi (hisob)	id_hisob (PK)	Cheat chipta identifikatori
	id_client (FK)	Mijoz identifikatori
	boshlanish sanasi	dan amal qiladi
	tugash sanasi	Yaroqlilik muddati
	jarimalar_sum	Jarimalar miqdori
Amaliyot turi (op_type)	id_op_type (PK)	ID turi
	type_name	Ismni yozing
	yuqoriroq	Ota-ona turi
	to'liq ismi (AK)	Ota-ona turi nomi * Tur nomi
Aktivlar bo'yicha operatsiyalar (asset_operation)	id_asset (PK1) (FK)	Element
	id_op_type (PK1) (FK)	Tranzaktsiya turi
	yaratilgan (PK1)	Amaliyot sanasi
	id_storage_in (FK)	Saqlash joyidan
	id_storage_out (FK)	Saqlash joyiga
	id_hisob (FK)	Mijozdan/Mijozga
	id_emp (FK)	Xodim
	izoh	Sabablari, izoh
Qarz operatsiyalari (jarima_operatsiya)	id_asset (PK1) (FK)	Element
	id_op_type (PK1) (FK)	Tranzaktsiya turi
	yaratilgan (PK1)	Amaliyot sanasi
	so'm	Miqdor >0, <0
	id_emp (FK)	Xodim
	izoh	Sabablari, izoh
Kutubxona kartalari bo'yicha operatsiyalar (hisob_operatsiya)	id_hisob (PK1) (FK)	Chipta soni
	id_op_type (PK1) (FK)	Tranzaktsiya turi
	yaratilgan (PK1)	Amaliyot sanasi
	id_emp (FK)	Xodim
	izoh	Sabablari, izoh

Eslatma: yaratilgan, oxirgi sana, foydalanuvchi nomi maydonlari barcha jadvallarda o'zgarishlarni kuzatish uchun ishlatiladi. Shuningdek, so'rov turini ko'rsatuvchi maqsadli jadvalga kiritilgan barcha o'zgarishlarni qayd qiluvchi jurnallar jadvallarini yaratish yaxshi amaliyotdir. Bizning holatda saqlash ob'ektlari va kutubxona kartalari uchun jurnallar tranzaksiya jadvallarida amalga oshiriladi, lekin boshqa jadvallar uchun emas.

6. Jismoniy ma'lumotlar modeli

Oracle DBMS jadval maydonlari uchun quyidagi asosiy ma'lumotlar turlarini belgilaydi:

• 
  VARCHAR2 - o'zgaruvchan uzunlikdagi satr turi. Hajmi 4 KB gacha bo'lishi mumkin. Tanlangan kodlash va mintaqaviy sozlamalarga qarab, 1 belgi boshqa bayt sonini egallashi mumkin. Maksimal satr uzunligini ko'rsatadigan bitta parametrga ega.
  
• 
  CHAR - doimiy uzunlikdagi satr turi. U avvalgisidan farq qiladi, chunki qolgan bo'shliq bo'shliqlar bilan to'ldiriladi.
  
• 
  NUMBER - raqamli turi. Ham butun, ham kasrlarni o'z ichiga olishi mumkin. U ikkita parametrga ega, raqamdagi muhim raqamlar soni va o'nli kasrlar soni.
  
• 
  DATE sana va vaqtni saqlash turidir. Mintaqaviy sozlangan vaqt mintaqasidagi vaqtni o'z ichiga oladi, ikkinchisiga to'g'ri keladi.
  
• 
  TIMESTAMP - kengaytirilgan sana va vaqt turi bo'lib, ma'lum bir aniqlik bilan soniyaning kasrlarini o'z ichiga oladi.
  
• 
  RAW ma'lum uzunligi 2000 baytgacha bo'lgan ikkilik ma'lumotlar turi bo'lib, 64-bazada shifrlangan qator sifatida saqlanadi.
  
• 
  CLOB/BLOB - mos ravishda qatorli va ikkilik katta ob'ekt (LOB) ma'lumotlar turlari. Ob'ektning maksimal hajmi 4 GB. Ushbu turdagi ob'ektlar jadvaldan alohida saqlanadi, unda faqat havola ko'rsatilgan.
  

Identifikatorlar uchun eng koʻp qoʻllaniladigan tur NUMBER(38). U nisbatan kichik hajmdagi xotirani egallaydi va raqamli turlarni taqqoslash eng tezdir.
Ko'pgina hollarda, DATE turi sanalarni saqlash uchun mos keladi. TIMESTAMP dan foydalanish qisqa vaqt ichida ko'p sonli qatorlar yozilgan hollarda foydalidir. Misol uchun, bizning kutubxona sxemamizda bu turdagi operatsion jadvallar uchun mos keladi.
Barcha satr turlari uchun siz VARCHAR2 dan foydalanishingiz kerak, aktivlar jadvalining davlat maydonidan tashqari, bu erda CHAR(1) dan foydalanish yaxshiroq. ISBN maydoni uchun VARCHAR2 dan foydalanishga arziydi, chunki bu raqam tartibga solingan formatga ega.
Bo'limlar va indekslar keyingi bobda Oracle DBMSda jadvallar yaratish bilan birga muhokama qilinadi.

3. SQL skriptlarini va saqlangan protseduralarni yaratish

   1. Jadvallar yaratish

Misol tariqasida "Saqlash elementi" ob'ekti yordamida standart jadval yaratish skriptini ko'rib chiqaylik:

jadval aktivini yaratish (

id_asset raqami (38) null asosiy kalit emas,
id_asset_type raqami (38) null emas,
id_asset_cat raqami (38) null emas,
id_publisher raqami (38) null emas,
id_hisob raqami (38) null emas,
id_storage raqami (38),
id_restrict_cat raqami (38),
davlat belgisi (1) null emas,
yaratilgan sana standart sysdate null emas,
foydalanuvchi nomi varchar2(60) null emas,
oxirgi sana null emas)

Jadval yaratish ifodasi jadval yaratish so'rovini bildiradi. Undan keyin kerakli nom keladi. U noyob bo'lishi, bo'sh joy bo'lmasligi va 30 belgidan oshmasligi kerak. Ikki tirnoq ichida ko'rsatilmagan bo'lsa, ism katta-kichik harflardan farq qiladi. Biroq, ulardan kamdan-kam hollarda foydalanish tavsiya etiladi (masalan, tanlangan so'rovda maydon nomlarini formatlashda),

Maydonlar nomdan keyin qavslar ichida keltirilgan. Maydon nomi va turi ko'rsatilishi kerak, qolgan ko'rsatilgan parametrlar ixtiyoriy. "Not null" cheklovni o'rnatadi, agar siz maydonni bo'sh qiymatga (null) o'rnatishga harakat qilsangiz, xatolikni qaytaradi. "Standart" standart qiymatni o'rnatadi, agar so'rovda aniq o'tkazilmagan bo'lsa, u satrga almashtiriladi. Misol uchun serverda o'rnatilgan joriy sanani qaytaradigan sysdate kalit so'zidan foydalaniladi. Birlamchi kalit berilgan maydonda asosiy kalit cheklovini o'rnatadi.
Jadval yaratilgandan keyin ham cheklovlar qo'shilishi mumkin. Faraz qilaylik, biz undan keyin qolgan aktivlar bilan bog'liq jadvallarni yaratdik. Birinchi jadval yaratilganda, chet el kaliti cheklovini aniqlash mumkin emas edi, chunki unga murojaat qilish kerak bo'lgan jadval yo'q edi. Keling, id_asset_type maydonining misolini ko'rib chiqaylik:

jadval aktivini o'zgartirish fk_asset_type qo'shish cheklovi

tashqi kalit (id_asset_type)
manbalar_turi (id_aktiv_turi)

"Tadvalni o'zgartirish" buyrug'i ma'lumotlar bazasidagi jadvalning ta'rifini o'zgartiradi. "Qo'shish cheklovi" iborasi yangi yaxlitlik cheklovini yaratish kerakligini ko'rsatadi. Bu asosiy kalit, tashqi kalit, muqobil kalit (noyob) yoki shart uchun qiymatni tekshirish (tekshirish) bo'lishi mumkin. Keyinchalik cheklov nomi keladi, bu jadvalning ta'rifida yagona bo'lishi kerak, lekin butun sxema yoki ma'lumotlar bazasi uchun emas.

"Xorijiy kalit" dan keyin cheklovlar qo'yilgan maydonlarning nomlari, shuningdek, ular bilan bog'langan jadval maydonlarining nomi va nomlari vergul bilan ajratilgan.
Keling, shunga o'xshash buyruqni ishlatamiz va davlat maydoniga qiymat tekshiruvini o'rnatamiz. Biz u s, c, l yoki x qiymatlarini olishi kerakligini aniqladik.

jadval aktivini oʻzgartirish chek_status qoʻshish

tekshiring (('s','c','l','x'))

2.