Jamoa haqida tushuncha. Jamoa lotincha «kollektivus»

0 ‘quvchilar 

jamoasini 

shakllantirish 

shart-sharoitlari.

0 ‘quvchilar  jamoasini  shakllantirish  jarayonida  quyidagi  shart- 

sharoitlami  hisobga  olish  lozim:  pedagogik  talab,  jamoa  faolini 

tarbiyalash, jamoaviy an’analami qaror toptirish.

0 ‘quvchilar  jamoasini  shakllantirishning  jarayonida  quyidagi 

shart-sharoitlarni hisobga olish lozim:  pedagogik talab, jamoa 

faolini tarbiyalash, jamoaviy an’analami qaror toptirish.

Jamoani shakllantirishda jamoa a’zolari va ulaming faoliyatlariga 

qo‘yiladigan  yagona  talablar  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Yagona 

talab 

0‘quvchilaming  dars  jarayonidagi,  tanaffus,  sinfdan  tashqari 

ishlar  vaqtidagi,  shuningdek,  jamoat  joylari  hamda  oiladagi  xulq- 

atvor qoidalarni o‘z ichiga oladi.

0 ‘qituvchilar tomonidan qo‘yiigan  talablar  quyidagi  sharoitlarda 

ijobiy natija beradi:

•  qo‘yilayotgan  talablar  o'quvchi  shaxsini  hurmat  qilish 

tuyg'usi bilan uyg‘unlashgan bo‘lishi kerak;

•  talablar  muayyan  maktab  yoki  sinfdagi  mavjud  sharoitni 

hisobga olgan holda qo‘yilishi lozim;

•   jamoaga nisbatan qo‘yilayotgan talablar aniq bo'lishi lozim;

•  o'quvchilaming  tashqi  qiyofasi,  kiyinishi,  yurish-turishi 

hamda  muomalasiga  nisbatan  qo'yilayotgan  talablar,  ularda 

ma’naviy madaniyatni shakllantirishga xizmat qiiishi shart,

Talablaming  qo'yilishi  jarayonida  ularga  o ‘quvchilarning  amal 

qiiishi  ustidan  nazorat  o‘matish  lozim.  Nazorat  qilib  borish  turli

133

shakllar  yordamida  amalga  oshiriladi,  chunonchi,  xulq-atvor 

jumalini  yuritish,  sinfdagi  navbatchilik  uchun  stendda  baholami 

qayd etib borish va boshqalar.  Qo‘yilayotgan talablaming bajarilishi 

yuzasidan  olib  borilayotgan  nazorat  muntazam  ravishda,  izchil  olib 

borilishi  va  haqqoniy  bo‘lishi  zarur.  Olib  borilgan  nazorat 

natijalaridan  о‘quvchilami  ogoh  etib  borish  maqsadga  inuvofiq 

hisoblanadi.

Jamoani uyushtirish va jipslashtirish unda  sinf faolini tarbiyalash 

bilan  chambarchas  bog‘liq.  Har  bir  o'qituvchining  jamoani 

shakllantirish  borasidagi  harakati  jamoaning  tayanch  yadrosini 

tanlashdan boshlanadi.

Jamoa  faolini  shakllantirish  jamoaning  u  yoki  bu  faoliyatiga 

nisbatan  ehtiyoji  mazmunidan  kelib  chiqadi.  Ishonchli,  ishchan 

jamoa  faolini  yaratish  uchun  o ‘qituvchi  o'quvchilar  faoliyatini 

ularning jamoa ishlaridagi ishtiroki, xulq-atvorini kuzatib borishi har 

bir o'quvchining ijtimoiy faoliyatni tashkil etish layoqatim  aniqlashi 

zarur.

Jamoa  faolini  shakllantirishda 

о‘quvchilarning  jamoadagi 

obro‘sini ham inobatga olish lozim. Jamoa faoli tarkibini bolalaming 

o'zlari,  albatta,  o'qituvchi  ishtirokida  va  rahbarligida  taniasa 

maqsadga  muvofiq  bo‘ladi. 

0 ‘qituvchi  jamoa  faoli 

bilan 

maslahatlashish asosida tarbiyaviy faoliyatni tashkil etadi.

Jamoa  faolining  har  bir  a’zosi  zimmasiga  muayyan  vazifani 

yuklasb,  ulaming  m a’lum  davrda  ana  shu  vazifalar  yuzasidan 

hisobot  berib  borishlariga  erishish  maqsadga  muvofiq.  O'qituvchi 

aynan  faolga  oshirilgan  talab  qo'yadi.  O'quvchilar jamoasida  faol 

rahbarligida  o'z-o‘zini  boshqarish jamoa  a’zolaridan  ayrimlarining 

boshqasi ustidan ustun kelishiga olib kelmasligi kerak.

Shu bois  o'qituvchi  faolni maqsadga muvofiq faoliyat yuritishini 

nazorat qilib borishi lozim.

O'quvchilar  jamoasini  shakllantirishda  an’analar  muhim  o‘rin 

tutadi,  Jamoa  an’analari  jamoa  a ’zolari  tomonidan  birdek  qo‘llab- 

quwatlanuvchi barqarorlashgan odatlar bo‘lib,  ulaming mazmunida 

munosabatlar  xususiyati  hamda  jamoaning  ijtimoiy  fikri  yorqin 

ifodalanadi.

134