¤inden kanama meydana gelir (6, 7)



Yüklə 157,58 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix05.03.2017
ölçüsü157,58 Kb.
#10262

Girifl

Yenido¤andaki hemostaz dengesi eriflkinlerden ve di¤er yafl grubu çocuklardan oldukça farkl›d›r. P›ht›laflma faktörü düzeyleri ye-

nido¤anda oldukça düflüktür. Eriflkin seviyesine alt›nc› aydan önce ulaflamaz. Ancak fibrinojen (Faktör [F] I), F V ve F VIII hayat›n ilk

günlerinde dahi normal düzeydedir. Oysa vitamin K (VK)’ya ba¤›ml› faktörler alt›nc› aydan önce normal düzeylerine ulaflmazlar. Yeni-

do¤anda antikoagülan proteinler (Antitrombin [AT], protein C [PC], protein S [PS])’de düflük seviyededir. Vitamin K’ya ba¤›ml› p›ht›-

laflma faktörleri yaflam›n ilk birkaç gününde daha fazla düfler ve yaklafl›k üçüncü günde en düflük seviyeye ulafl›r. Bu hemostaz den-

gesinin, yenido¤an› hem kanamalar hem de trombozlardan koruyabildi¤i düflünülmektedir (Tablo 1) (1, 2). Yenido¤andaki hemostaz

dengesi, bebe¤i bu flekilde benzersiz olarak koruyorsa niye VK ile proflaksiyi zorunlu olarak uyguluyoruz?

Bütün infantlar›n yaklafl›k %1’inde meydana gelen yenido¤an›n hemorajik hastal›¤› terimi, kanama yaln›zca VK eksikli¤inden ol-

mad›¤› için; VK eksikli¤i kanamas› (VKDB)’na dönüfltürülmüfltür (3, 4). Her yaflta ve her iki cinste eflit s›kl›kta görülür. Yenido¤anlar-

da ve daha nadiren antibiyotiklerle tedavi edilen eriflkinlerde meydana gelir (3-6). 

Vitamin K uygun p›ht› oluflumunda F II, F VII, F IX ve F X’u yapmak için karaci¤ere gereklidir. Eksikli¤inden en çok etkilenen prote-

in protrombin (F II)’dir. Vitamin K’ya ba¤l› di¤er p›ht›laflma faktörleri PC, PS ve PZ’dir. Protrombin seviyesi normalin %10-15’ine düfler-

se küçük travmalarla dahi kanama meydana gelebilir. Protrombin seviyesi %10’a düflerse belirgin bir sebep olmaks›z›n ciddi kendili-

¤inden kanama meydana gelir (6, 7). 

Beslenemeyen ve tamamen anne sütü alan bebeklerin küçük bir k›sm›nda semptomatik eksiklik geliflece¤i anlafl›lm›flt›r. Yenido-

¤anlar ve özellikle pretermlerde daha s›k görülür. Do¤umda F II seviyesi term bebeklerden düflük ve VK depolar› düflük oldu¤u için,

beslenemeyen bebeklerde daha artm›fl risk vard›r. Anne sütü d›fl›nda, bir ikincil kaynak bafllay›ncaya kadar; barsaktaki bakteriyel ak-

tivite, yenido¤andaki VK’n›n tek kayna¤›d›r. fiifle sütü ile beslenen infantlar VK yönüyle güçlendirilmeleri nedeniyle risk tafl›mazlar.

Antikonvülzan alan annelerin bebeklerinde risk vard›r (8, 9). 

‹nfantlar VKDB için daha yüksek risk alt›ndad›r. Bunun nedenleri aras›nda;

11..  P


Plla

asse


en

ntta


ad

da

an



n  ffe

ettu


ussa

a  d


do

¤rru



u  V

VK

K  g



ge

çiiflflii  e



ekkssiikkttiirr..  Bu durumdan protrombin sentezinde karaci¤er prematüritesi de sorumludur. ‹n-

fantlar düflük VK düzeyi ile do¤arlar.

22..  A

An

nn



ne

e  ssü


üttü

ün

nd



de

e  V


VK

K  sse


evviiyye

essii  yye

ette

errssiizzd



diirr.. Maternal serumdan anne sütüne geçifl düflüktür. Anne sütü infant gereksiniminin %20’si-

ni karfl›lar. ‹nek sütünde anne sütünden 4 kez fazlad›r. Vitamin K plasentay› geçer ve anne sütüne salg›lan›r. Bu nedenle hamile ka-

d›n ve anne sütü verecek kad›n VK deste¤i verilmeden önce iyi kontrol edilmelidir. 

33..  D


üflflü


ükk  kko

ollo


on

niikk  b


ba

akktte


errii  sse

en

ntte



ezzii  b

bu

ullu



un

nm

ma



akktta

ad

d››rr..  Sindirim kanal› sterildir.



44..  V

üc



cu

utt  V


VK

K  d


de

ep

po



olla

arr››n


n››n

n  d


üflflü


ükk  o

ollm


ma

ass››  yye

err  a

all››rr..  Embriyogenez ve postnatal periyotda, VK-1 ile desteklenmemifl anne sütü alan in-



fantlar eriflkinlerden daha düflük seviyelere sahiptirler. Total vücut VK depolar› düflük ve döngü h›zl›d›r. Eriflkin yaflamda dahi vücut

depolar› s›n›rl›d›r (yaklafl›k 1 

µ

g/kg). Döngü zaman› yaln›zca 1-2 gündür (4-7, 10-13). 



48

Güncel


Pediatri

T

Ta



ab

bllo


o  11..  S

Sa



¤ll››kkll››  p

prre


ette

errm


m  vve

e  tte


errm

m  iin


nffa

an

nttlla



arrd

da

a  b



ba

azz››  h


he

em

mo



osstta

attiikk  d

de



¤e



errlle

err  ((11,,  22))  

N

No

orrm



ma

all  e


erriiflflkkiin

n//Ç


Ço

oc

cu



ukk

P

Prre



ette

errm


m

P

Prre



ette

errm


m  (28-32 Hafta)

T

Te



errm

m  (33-36 Hafta)

P

PT

T  (sn)



10.8-13.9

14.6-16.9

10.6-16.2

10.1-15.9

a

aP

PT



TT

T  (sn)


26.6-40.3

80-168


27.5-79.4

31.3-54.3

FF  II  (mg/dl)

95-425


160-346

150-310


150-280

FF  IIII  (%)

100

16-46


20-47

30-60


FF  V

V  (%)


100

45-118


50-120

56-138


FF  V

VIIII  (%)

100

24-50


26-55

40-73


vvW

WFF  A


Ag

g  (%)


100

82-224


147-224

67-178


vvW

WFF  (%)


100

83-223


78-210

50-200


FF  V

VIIIIII  (%)

100

75-105


130-150

154-180


FF  IIX

X  (%)


100

17-27


10-30

20-38


FF  X

X  (%)


100

20-56


24-60

30-54


A

AT

T  (%)



100

18-58


22-58

32-72


P

PC

C  (%)



100

-

12-44



17-53

P

PS



S (%)

100


-

14-38


12-60

A

Allffa



a--22--m

ma

akkrro



og

gllo


ob

bu

ulliin



n (%)

100


-

56-182


95-183

K Vitamini Yetmezli¤i ve Tedavisi 

Saadet Akarsu

F›rat Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›, Çocuk Hematoloji Bilim Dal›, Doç.Dr.



Vitamin K Formlar›

Vitamin K’n›n içerik olarak üç ana formu vard›r. Bunlar;

11..  Y

Ya



¤d

da

a  E



Erriiyye

en

n  FFo



orrm

m  


a

a..  V


VK

K--11  ((p

ph

hyyllllo


oq

qu

uiin



no

on

ne



e  vve

e  p


ph

hyytto


on

na

ad



diio

on

ne



e))::  Phylloquinone do¤al ve phytonadione sentetik derivesidir. Yeflil yaprakl› sebzelerden di-

yet yolu ile al›nan bitki kaynakl› VK’n›n do¤al formu ve esas kayna¤›d›r. Karaci¤erde metabolize olur. Safra ve idrarda at›l›r. Vitamin

K-1, VK-3’den daha h›zl› ve uzun etkiye sahiptir. Ifl›ktan korunmal›d›r (4). 

b

b..  V



VK

K--22  ((m

me

en

na



aq

qu

uiin



no

on

ne



e))::  Barsak flora bakterilerinin yapt›¤› do¤al bir üründür. ‹nsan gereksiniminin daha küçük bir k›sm›n› karfl›lar.

Hayvansal yiyeceklerde bulunur. Vitamin K-1 ve VK-2 diyetten emilir. Dihidrovitamin K olarak isimlendirilen aktif formuna dönüflür (4).

22..  S

Su

ud



da

a  E


Erriiyye

en

n  FFo



orrm

m

a



a..  V

VK

K--33  ((m



me

en

na



ap

ph

htth



ho

on

ne



e  yya

a  d


da

a  m


me

en

na



ad

diio


on

ne

e))::  ‹nsan yap›m› güçlü sentetik, suda eriyen formudur. Yanl›zca eriflkinler için kullan›l›r. Yük-



sek dozlar gerektirdi¤i için yenido¤anlarda kullan›lmaz. Enjektabl formlar› alerjik reaksiyonlar ve baz› toksik etkilere sebep olabilir (4).

Türkiye’de ilaç piyasas›nda bulunan Vi-Plex K® ampul (Biosel, 10 ile 20 mg= 2 ml), Libavit K® ampul (Liba, menadion sodium bi-

sülfit, 20 mg= 2 ml) ve Konakion MM® ampul (Roche, VK-1, Fitomenadion, 2 ile 10 mg= 0.2 ml ile 1 ml) fleklinde ticari formlar› vard›r. 

Patofizyoloji

Vitamin K’n›n vücut rezervi sa¤l›kl› bireylerde tam diyet al›m yoklu¤unda dahi bir hafta yeterlidir. Diyet VK’n›n ana kayna¤›d›r. Erifl-

kinlerde günlük VK gereksinimi 100-200 

µ

g/gün’dür. Vitamin K’n›n %80-85’i terminal ileumden lenfatik sistem içine emilir. Etkili emi-



lim için ileumun normal villus yap›s› yan› s›ra, safra tuzlar› ve normal ya¤ emilimi gereklidir (7). Diyetteki VK-1’in doku VK-2’ye dönü-

flümü barsak bakterilerine ba¤›ml› de¤ildir (14). 

Vitamin K1 glutamik asit rezidülerinin bir serisinin post translasyonel gama karboksilasyonu için kofaktördür. Bu reaksiyon, nor-

mal trombotik proçesi bafllatmak için; VK ba¤›ml› proteinlerin kalsiyum kanallar› yoluyla yüzey fosfolipitlerine ba¤lanmas›n› sa¤lar ve

p›ht›laflma faktörlerinin aktif formlar›n›n sentezi gerçekleflir. Bu VK ba¤›ml› proteinler kan p›ht›laflmas›na s›n›rl› de¤ildir. Hücre siklus

regülasyonu ve hücre-hücre adhezyonu (tirozin kinaz) için de önemlidir. Kanser gelifliminde tirozin kinaz aktivasyonu önemlidir. Tiro-

zin kinaz reseptörü olan Axl, VK ba¤›ml› gamakarboksiglutamil proteinini kodlayan; spesifik ligand büyüme duraksatma spesifik gen

6 (Gas6)’y› ba¤lar. Gastrik karsinogenez süresince Gas6-Axl sinyal yolu rol oynamaktad›r. Vitamin K yoklu¤unda bir protein (serum

desgamakarboksi protrombin [DCP]): (Protein induced by vitamin K absence: PIVKA) meydana gelir. PIVKA üreten pankreas›n hepa-

toid karsinomas› da tan›mlanm›flt›r. Beyinde VK-2’nin VK-1’e dönüflme kapasitesi vard›r (5,7,11,15-18). 



Tarihçe

Vitamin K eksikli¤i kanamas› ilk 1894’de Townsend taraf›ndan tan›mlanm›flt›r (1). Do¤umda proflaktik olarak verilmesi son 70 y›ld›r

kabul edilmifltir. 1935’de Danimarkal› bir bilim adam› kan p›ht›laflmas›nda gerekli olan VK’y› keflfetmifltir. ‹lk tedavi 1939’da uygulan-

m›flt›r (6, 19-21). Genellikle suda eriyen VK-3 verilmifltir. 1940’da do¤umda 1 mg a¤›zdan (po) VK-3 verilen bebeklerde, do¤umdan son-

raki 2-8. günde görülen; kanamadan ölümlerin 5 kat azald›¤› gösterilmifltir (22-24). Do¤umdan sonra tüm pretermlere derhal verilme-

si gerekti¤i bildirilmifltir (25). 1953’de yüksek doz kullan›m›n hemolitik anemi yapt›¤› saptanm›flt›r. 1956’da ciddi sar›l›k ve konjuge ol-

mam›fl bilirubinin beyine geçifli sonucu kernikterus ile ölüm bildirilmifltir (26, 27). Vitamin K eksikli¤i kanamas›n› önlemek için daha

çok VK’n›n ya¤da eriyen formu VK-1 kullan›lm›flt›r (19). Daha sonra suda eriyen form gelifltirilmifltir. Bu ürün hemolize sebep olma-

maktad›r ve Avrupa ile Kuzey Amerika’da bask›n kullan›lmaktad›r (28). Japonya’da VK-2 hala kullan›lan esas üründür (6). 

1990’l› y›llarda, yenido¤anlarda VK deste¤i için yap›lan injeksiyonla; çocukluk ça¤› kanserlerinin (özellikle lösemi) geliflimi aras›n-

da bir ba¤lant›n›n varl›¤› ileri sürüldü. ‹htimal oran› 1.97-2.6 olarak belirtildi (1, 6, 29, 30). Farkl› ülkeler buna de¤iflik flekilde cevap ver-

diler. Avrupa’da birkaç ülke po proflaksiye yöneldi (31). Amerikan Pediatri Akademisi bu riskin belirtildi¤i gibi yüksek olmad›¤›n› bil-

dirdi (32, 33). Üreticiler 40 y›ldan fazla bir zamand›r bir po kullan›ml› ürün için u¤raflmaktad›rlar (33-38). Avustralya ve Yeni Zelenda po

proflaksiye bafllad›lar. Fakat geç VKDB yeniden gözlenmeye bafllay›nca kas içi (‹M) proflaksiye döndüler (39). ‹ngiliz Pediatri Birli¤i

düzenli düflük doz po proflaksiyi önermifldir (6). Ancak ‹ngiltere’de po ürünlerden lisans alan yoktur. Geç VKDB olgular› VK ile prof-

laksi politikalar› de¤iflince oldukça düzenli olarak artmaya bafllad› (21, 35, 40, 41). 1996’da lesitin ve safra tuzlar› ile solubilize yeni kol-

loidal bir ürün sunuldu. Yeni miks misellar ürün (Konakion MM‚) po daha iyi emilim gösterdi. A¤›zdan, ‹M ve damar içi (‹V) kullan›m

için lisans ald›. Ancak geç VKDB’n› önlemede yeterli bulunmad› (6). 1996’da ‹ngiltere’de anne sütü alan bebeklerde po ürünlerden ba-

z›lar› yenido¤an›n taburcu olmas› sonras› düzenli kullan›lma izni alm›flt›r. Avrupa’n›n geri kalan›nda ve Kuzey Amerika’da bu izni ala-

mam›flt›r (6, 41). Tek ‹M enjeksiyonun uzun dönem koruma sa¤lay›p sa¤layamad›¤›n› henüz bilmiyoruz (39). 



Vitamin K Eksikli¤ine Ba¤l› Kanama fiekilleri

Altta yatan nedene ba¤l› 3 flekli görülür (Tablo 2). Klasik bafllang›ç gösteren formda risk, VK proflaksisi almayan; anne sütü alan-

larda, geç kanaman›n 2-3 kat›d›r (1, 3, 42-44).

Geç VKDB her 6000 anne sütü alan bebekten birinde saptanm›flt›r (45, 46). Yaflam›n 2 haftas›ndan sonra, kistik fibröz, hepatit, çöl-

yak hastal›¤›, dirençli ishal, malabsorbsiyon, barsakta bakteri yoklu¤u/steril barsak ya da alfa-1 antitripsin eksikli¤i olan infantlarda

görülür. Do¤um sonras› 6 aya kadar görülebilir. Yenido¤anlar›n yar›s›na yak›n› VK eksikli¤inin baz› derecelerine sahip olmalar›na ra¤-

men, kanamal› ciddi VKDB nadirdir (42, 47). Zengin ve ark. (48)’n›n çal›flmas›nda, 8 infantta 9 geç VKDB ata¤› izlemifllerdir. Tan› s›ra-

s›nda ortalama yafllar› 46 (26-111 gün) gün, tümü sa¤l›kl› annelerden term do¤an ve anne sütü alan bebeklerden birinde mekonyum

aspirasyonu öyküsü d›fl›nda perinatal öyküleri normal bulunmufltur. Dört olgunun VK proflaksisi almad›¤› saptanm›flt›r. Di¤er 3’ünde

ise belirsiz öykü saptanm›flt›r. Alt›s›nda intrakraniyal kanama, di¤erlerinde gastrointestinal veya venöz girifl yerlerinden kanama göz-

49

Güncel


Pediatri

lenmifltir. ‹rritabilite, kusma, fontanel pulsasyonu, konvulziyon ve azalm›fl/kaybolmufl yenido¤an refleksleri saptanm›flt›r. Uzam›fl sa-

r›l›kl› 2 ayl›k bir infantda galaktozemi saptanm›flt›r. Alt› yaflayan›n yaln›zca 1’inde ciddi nörolojik sekel geliflmifltir. Per ve ark. (45)’da

rutin VK proflaksisi almayan 2 kardeflde intrakraniyal kanama geliflti¤ini saptam›fllard›r. Ayd›nl› ve ark. (49) 40 gün-94 ay aras› pedi-

atrik 79 inme olgusunun 22’sinin hemorajik oldu¤unu, bunlar›n 17’sinin VKDB nedeniyle meydana geldi¤ini saptam›fllard›r. 



Kanama Bölgeleri

Genelde do¤umdan 2-6 gün sonra görülen kanama injeksiyon yerleri, difleti kanamas›, deride kolayca morarma, göbek ya da gast-

rointestinal sistem (GIS)’de meydana gelebilir. Koyu melena özelli¤inde d›flk›, kanl› kusma, burun kanamas› ve kanl› idrar görülür.

Sünnetin 7 günden önce yap›ld›¤› ve proflaksinin yap›lmad›¤› ülkelerde yayg›nd›r. ‹ntrakraniyal ya da retroperitoneal hayat› tehdit

eden kanama meydana gelebilir (4,6). 

Vitamin K Ba¤›ml› Faktörlerin Eksikli¤i ile Birlikte Olan Nedenler (2, 7)

1. Normal yenido¤an: Yaflam›n 3 ay›na kadar normaldir.

2. Preterm: 

a. Vitamin K’ya cevap veren 

b. Vitamin K’ya cevap vermeyen (immatürite, infeksiyon, hipoksi, azalm›fl hepatik perfüzyon)

3. Diyet kaynakl›:

a. ‹nek sütü (6 

µ

g/L)



b. Anne sütü (1.5-2 

µ

g/L): Ticari formulalar (80 µg/L)



4. De¤iflmifl bakteriyel kolonizasyon: 

a. Kusma 

b. Afl›r› ishal

c. Malabsorbsiyon sendromlar› (çölyak hastal›¤›, kistik fibröz, biliyer atrezi, GIS obstriksiyonu)

d. Antibiyotikler (anne sütünde bulunanlarda dahil): Sefalosporinler (VK emilimini azalt›r) Afl›r› kullan›m zararl› bakterileri ve VK

aktive eden bakterileri öldürür.

5. Hepatosellüler hastal›klar: 

a. Akut (Reye sendromu, akut hepatit)

b. Kronik (siroz, Wilson hastal›¤›)

6. ‹laçlar: Kumadin, salisilatlar, antikonvülzanlar, rifampisin, izoniazid, baz› sülfa ilaçlar› (karaci¤er fonksiyonlar›n›n de¤ifltirerek

ya da normal barsak bakterilerinin oluflturdu¤u floray› yok ederek)

Do¤al Vitamin K Kaynaklar›

Ispanak gibi yeflil yaprakl› sebzeler, brokoli, brüksel lahanas›, kuflkonmaz, lahana, karnabahar, yeflil bezelye, fasulye, yeflil çay,

zeytin, zeytinya¤›, soya tohumu, et (s›¤›r karaci¤eri), yumurta, tah›llar ve mand›ra ürünleri zengin kaynaklard›r. Yerf›st›¤› ve m›s›r ya-

¤› çok fakirdir. Bitkilerde 8 mg VK/kg oran›ndad›r. ‹nek sütü de iyi bir kaynakd›r. Piflirme vitamini uzaklaflt›rmaz. Donmufl yiyecekler-

de VK tahrip olabilir (4, 50, 51).

50

Güncel



Pediatri

T

Ta



ab

bllo


o  22..  V

Viitta


am

miin


n  K

K  e


ekkssiikkllii¤

¤iin


ne

e  b


ba

¤ll››  kka



an

na

am



ma

a  flfle


ekkiilllle

errii  ((11,,  33,,  4422--4444))

Ö

Özze


elllliikk

E

Errkke



en

n  FFo


orrm

m

K



Klla

assiikk  FFo

orrm

m  


G

Ge



ç  FFo

orrm


m

Y

Ya



aflfl

<24 saat

2-7 gün


15 gün-6 ay

S

Se



eb

be

ep



plle

err,,  rriisskk  ffa

akkttö

örrlle


errii

Hamilelikte ilaç kullan›m›

Anne sütü alma

Düflük VK al›m› ve emilimine yol açan 

Antikonvülzanlar

Yetersiz VK al›m› 

düflük VK içerikli anne sütü alma

Oral antikoagülanlar 

Kistik fibrozis

Rifampisin, izoniazid

‹shal 

Antibiyotikler



‹diyopatik ya da kal›tsal

K

Ka



an

na

am



ma

a  b


öllg


ge

essii


‹ntrakraniyal

‹ntrakraniyal

‹ntrakraniyal (>%50)

GIS, göbek, kar›n içi

GIS, göbek

GIS, deri

Sefal hematom

Kulak-burun-bo¤az bölgesi

Kulak-burun-bo¤az bölgesi

Enjeksiyon yerleri

Enjeksiyon yerleri

Sünnet 


Ürogenital sistem

Toraks içi

S

S››kkll››kk



Çok nadir

%1.5 (1/10.000 do¤um)

4-10/10.000 do¤um

P

Prro



offlla

akkssii


‹laç kullan›m›n› kesmek

Yeterli VK deste¤i

Yeterli VK deste¤i 

ya da de¤ifltirmek

Erken ve yeterli anne sütü

Yeterli anne sütü

Anneye VK proflaksisi

Formula


Formula

VK proflaksisi

VK proflaksisi


Günlük Diyetle Al›nmas› Gereken Vitamin K Miktarlar› (1,6)

1. D


Do

¤u



um

m--66  a


ayy:: 2-5 

µ

g/gün (1-5 



µ

g/kg/gün)

2. 77--1122  a

ayy::  2.5-10 

µ

g/gün


3. 11--33  yya

aflfl:: 15-30 

µ

g/gün


4. 44--88  yya

aflfl:: 20-55 

µ

g/gün


5. 99--1133  yya

aflfl:: 45-60 

µ

g/gün


6. 1144--1188  yya

aflfl:: 55-75 

µ

g/gün


7. >

>1199  yya

aflfl  e

errkke


ekk:: 80-120 

µ

g/gün, kka



ad

d››n


n::  65-90 

µ

g/gün (1 mg= 1000 



µ

g)

Vitamin K ile Proflaksi Yap›lma Nedenleri

1. Afl›r› kanama

Osteoporoz: Kemiklerde kalsiyumun uygun kullan›m› için gereklidir. Tedavide daha çok VK-2 kullan›l›r. Kemik matriks proteinlerin-

den özellikle osteokalsin, VK gerektiren kalsiyumla; gama karboksilasyon gerektirir (5, 7, 11).

2. Y›lan sokmas›

3. Kistik fibröz

4. Böbrek tafllar›: Tafl oluflumunu önler.

5. Vücut kokusu: Bitkisel yiyeceklerde bulunan, VK’n›n suda eriyen formu klorofil; vücut, fekal ve idrar kokular›n› kontrol eder.

6. Deri yaralar›: Deri yaralar›n› tedavi etmede suda eriyen form kullan›l›r. Bu klorofilin antioksidan etkisi ile olabilir. Klorofil bitkinin

yeflil rengini verir. Çatlam›fl kan damarlar›ndan kaynaklanan k›rm›z›l›k, yan›k ve günefl yan›¤› irritasyonlar›nda, lazer tedavisi sonras›

görülen morluklarda ve deri skarlar›n›n tedavisinde kullan›l›r. Ar›nd›r›c› kremlerde bulunur. 

7. Vitamin K-3, kanserli kemik ili¤i hücrelerinin büyümesini inhibe edebilir. Antikanser bir ajand›r (52, 53). Vitamin K-2 baz› lösemik

hücrelerin apopitozisine neden olur (16). 1998’de Pittsburgh Üniversitesi’nde yap›lan bir hayvan çal›flmas›nda VK-3’ün kanser hücre-

lerinin büyümesini yavafllatt›¤› bulunmufltur (53, 54). Vitamin C ile birlikte yüksek dozlarda tümör büyümesini inhibe edebilir. Bu du-

rum önemli antiproliferatif ve apopitotik etki nedeniyledir (55). Vitamin K-3, insanlarda ciddi anemiye sebep olabilir. Kanser tedavisi

ya da önlenmesinde VK deste¤i hakk›nda yeterli bilimsel veri yoktur. ‹nsanda yap›lan ve daha fazla araflt›rmaya ihtiyaç vard›r (56-58).

Frekans

Kanamas›z VK eksikli¤i 5 günden daha küçük infantlar›n %50’sinde görülebilir. Yaflam›n ilk 2 haftas›nda travmatize olmayan sa¤-

l›kl› term bebeklerde klasik hemorajik hastal›k, VK proflaksisi yap›lmayan infantlar›n %0.1-2 (ortalama: %1)’sinde meydana gelir. Da-

ha tehlikeli olan geç kanama riski bunun üçte biridir. Anne sütü alanlarda geç VKDB prevalans›, proflaksi olmayan her 100.000 canl›

do¤umda yaklafl›k 20 olgudur (41, 59-62).

Laboratuvar

Sa¤l›kl› yenido¤anda protrombin zaman› (PT) ve aktive parsiyel tromboplastin zaman› (aPTT) uzundur. Trombin oluflumu eriflkine

göre %50 yavaflt›r. Oldukça yüksek alfa-2-makroglobulin plazmini kolayca bloke ederek yenido¤an› kanamalardan korur. ‹n vitro ya-

p›lan kanama zaman› testi von Willebrand faktör antijen (vWF Ag) ve aktivitesinin yüksekli¤i nedeniyle yenido¤anlarda k›sad›r. Yeni-

do¤anlarda trombositer faz iyi çal›fl›r (1). 

Vitamin K eksikli¤i kanamas›nda PT ve aPTT de¤erlendirilmelidir. Bu durumda PT ve aPTT uzar. En duyarl› ve akademik tan› koydu-

rucu belirteç uygun antikorlarla (ELISA) ölçülen PIVKA’in yüksek seviyesidir. fiimdilerde VK eksikli¤ini belirlemek için postmortem de-

¤erlendirilen PIVKA II gösterilmifltir (1). Normal PT 13 saniyedir. Vitamin K eksikli¤inde PT birkaç dakika olabilir. Eriflkinlerde VK’n›n plaz-

ma seviyesi (0.2-1.0 ng/mL) ölçülebilir ve al›ma göre de¤iflir. ‹nfantlarda düflük seviyelerde oldu¤u için ölçümü gereksizdir (5, 6, 7, 11).

Ay›r›c› Tan›

Karaci¤er hastal›klar› ve yayg›n damar içi tüketim koagülopatisi (DIC) ile ay›r›c› tan›s› yap›lmal›d›r. Vitamin K eksikli¤ine bal› kana-

mada F I ve trombin zaman› (TT) normal olarak bulunur. Karaci¤er hastal›klar›nda F II, F VII, F IX, F X’a ilaveten F I ve F V seviyesi de

düfler. Yayg›n damar içi tüketim koagülopatisinde ise, parçalanm›fl eritrositler ve trombosit say›s›nda azalmas›n›n yan›s›ra; F I, F V, F

XIII seviyesi azal›r ve TT uzar (2).

Protrombin zaman› hafif yükselmiflse diyetle yetersiz al›m düflünülür. Bu durumda VK’dan zengin yiyeceklerle beslenme art›r›l›r.

Protrombin zaman› düzelmezse a¤›r karaci¤er hastal›¤› ya da DIC düflünülür. Olgular hematolog (laboratuvar sonuçlar›n› yorumlama)

ve gastroenterolog (enflamatuar barsak hastal›¤›, malabsorbsiyon ve parankimal karaci¤er hastal›¤› gibi nedenleri saptama) taraf›n-

dan konsülte edilmelidir. Anne bol yeflil yaprakl› sebze ile beslenirse sütündeki VK düzeyini art›rabilir. Kronik malnutrisyon (alkol ba-

¤›ml›l›¤›), diyet yoluyla al›nan vitaminlerin s›n›rl› al›m› (flupru, enflamatuar barsak hastal›klar›, k›sa barsak sendromu, askaris enfeksi-

yonu ya da özellikle ya¤da eriyen vitaminlerin emildi¤i terminal ileumun rezeksiyonu) ve uzun dönem parenteral beslenmede VK ek-

sikli¤i riski artar (2, 3). Vitamin B12 eksikli¤i, emilim bozulmas› ya da ifltah kayb› yüzünden bozulmufl beslenme nedeniyle, infantta VK

eksikli¤inin önemli bir sebebi olabilir (63). 

Büyük miktarda vitamin E antagonize edebilir. Endojen koagülasyon inhibitörlerinin meydana geldi¤i lupus antikoagülan gibi has-

tal›klarda eksiklik meydana gelebilir. Kilo verdiren ilaçlar ya¤ emilimini engeller. Böylece VK emilimini engeller. Radyoterapi ve X-ray

VK’y› tüketebilir. Devaml› hemodiyaliz ve a¤›r yan›klarda da eksiklik meydana gelir (64). 

51

Güncel


Pediatri

Proflaksi

Düflük günlük doz damla flekli en iyi fizyolojik uygulama fleklidir. Ancak henüz böyle bir ürünle ilgilenen ticari kurum olmam›flt›r. Yi-

yecek ve ‹laç Yönetimi (FDA) kurumu çiftlik hayvanlar›n›n yiyeceklerine VK-3 deste¤ine izin vermesine ra¤men, insanda izin vermez

(6, 35). Do¤umda genel proflaksiye ilaveten muhtemel risk gruplar›nda ilave VK gerekir (1). 

Antikonvulzif tedavi alan hamile kad›nlara, do¤um öncesi 2-4 hafta için veya üçüncü trimestr süresince günde 5 mg VK-1 deste¤i

verilmelidir. Do¤umdan 48 ve 2 saat önce uygulanabilir. Hamilelikte VK deste¤inin güvenilirli¤i bilinmemektedir (1, 65). 

Protrombin kompleksinde yaflam›n ilk günlerinde meydana gelen düflmeyi VK’n›n 25 

µ

g kadar küçük dozu dahi önleyebilir (2). Ru-



tin proflaksi baz› ülkelerde her bebek (her preterm için henüz de¤il) için uygulanmaktad›r. ‹M proflaksi genel uygulanan proflaksi flek-

li oldu. Günlük ihtiyaç duyulan VK-3 dozundan, 1000 kez daha fazla; olan rutin 1 mg injeksiyon uygulanmaktad›r (66). Bütün yenido-

¤anlara do¤umun 1 saati içinde 0.5-1 mg VK-1’in tek ‹M injeksiyon uygulamas› önerilir. A¤›z yolu ile proflakside do¤umda 2-4 mg po

ve anne sütü alanlara ilave dozlar verilmelidir (1, 5, 7, 45, 48). 

A¤›z yoluyla kullan›lan ürünler lisans al›rlarsa daha popüler olacaklard›r. Ancak total dozu belirlemek için ilave çal›flmalara gerek

vard›r (67-69). A¤›z yoluyla proflaksi ‹M kadar güvenilir olabilir (6). Ancak özellikle anne sütü alanlarda yeterli olmaz (5, 7). Do¤umun 12

saati içinde, po 1 mg VK-1 182,000 anne sütü alan bebe¤e verilmifl. ‹lave 3 doz taburcu olduktan her 2 hafta sonra verilmifl. 4 bebekte

geç VK eksikli¤i geliflmifltir. Bunlar›n 2’sinde personel kullan›m flekline uymam›flt›r. Di¤er 2’sinde ise alfa 1 antitripsin eksikli¤i saptan-

m›flt›r. Anne sütü alan bebeklerde po yol tercih edilecekse 2-4 mg uygulamas›n›n 15. gün tekrar edilmesi önerilmektedir (1). Do¤um-

dan hemen sonra po 2 mg ve 4-7. günlerde 2 mg uygulanabilir. Bu uygulama fleklinde yaln›zca anne sütü alan bebeklerde emzirme dö-

neminin sonuna kadar ayda bir kez 2 mg olarak ek dozlar önerilir. Erken ve geç VKDB riski tek 1 mg ‹M VK-1 depo injeksiyon ile ya da

yaflam›n ilk 3 ay› için haftada bir kez po 1 mg al›nmas› ile tamamen ortadan kald›r›labilir. Tan›mlanmam›fl karaci¤er hastal›¤› olan be-

bekler dört 1 mg (ya da 3 kez 2 mg) po doz ile korunamazlar (41, 60-62). A¤›z yoluyla proflaksi klasik VKDB’n› önlemede ‹M uygulama-

ya göre daha az pahal› ve daha az travmatiktir. Buna ra¤men po VK-1 ya da VK-3 geç VKDB’n› önlemede ‹M kadar etkili de¤ildir (1). 

Preterm infantlarda 0.1 mg/kg ‹V ya da po VK proflaksisinin geç bafllang›çl› VKBD’yi önlemede yeterli olmad›¤› belirtilmifltir (70).

1000 g alt›ndaki bebeklerde 0.3 mg/kg olarak kullan›lmas› önerilmektedir (71). Preterm ve hasta termlerde 0.3 mg/kg ‹V VK sonras› kan

seviyesi yaklafl›k 1. günde 190 ng/mL ve 5. günde 100 ng/mL olarak saptanm›flt›r (72). Pretermlerde VK proflaksisinde, farkl› dozlarda

uygulamada; 0.5 mg kullan›mla ayn› baflar› sa¤land›¤› görülmüfltür (Tablo 3). 0.5-1 mg ‹V uygulama sonras› gün 2 ve 10’da VK seviye-

si ‹V’e karfl› ‹M grupta yaklafl›k 2 kat daha yüksek bulunmufltur (Tablo 4) (7). 

Peri/intraventriküler hemoraji 35 hafta alt› infantlarda VK ba¤›ml› koagülasyon faktörlerinin daha düflük konsantrasyonlar› nede-

niyle  daha  yayg›nd›r.  Terme  göre  pretemlerde  VK  ba¤›ml›  koagülasyon  faktörleri  düflük  bulunmufltur.  Anneye  antenatal  10  mg 

(2-7 gün), ‹M ya da ‹V VK-1 verdikten sonra pretem kordon kan›nda F II, IV ve X artm›fl bulunmufltur. Peri/intraventriküler hemoraji

VK-1 alan anne bebeklerinde %32 (almayanlarda %53) olarak belirgin az bulunmufltur (73).

Yaflam›n ilk 10 gününde TPN alan preterm infantlarda 0.5 mg olarak daha düflük doz ‹V ya da ‹M VK’ya ra¤men serum seviyesi çok

yüksek  bulunmufltur.  Daha  büyük  çocuklar  için  önerilen  1 

µ

g/kg/gün  ilave  ile  VK  büyük  oranda  artar  (74).  Do¤um  sonras›  tek  doz 



1 mg ‹M VK klasik VKDB’n› önlemede etkilidir. Hem ‹M hem de po (1 mg) VK proflaksisi 1-7 günler aras› koagülasyon durumunu gös-

teren biyokimyasal indisleri olumlu etkiler (60, 61).

Anne sütü alanlarda VK proflaksisinde yayg›n bir kayg› devam etmektedir. Daha az aciliyet içeren durumlarda po verilebilir (75, 76).

Tedavi

Vitamin K-1’in oral formunun emilimi için ince barsakta az miktarda safraya gerek vard›r. Bu nedenle acil durumlarda kullan›lamaz

(4). Amerikan Pediatri Akademisi bütün yenido¤anlar›n ciddi kanamalar› önlemek amac›yla VK injeksiyonu almalar› gerekti¤ini belirt-

mektedir (76).

Koruyucu doz uygulanmam›fl bir bebekte VKDB geliflirse VK ‹M verilmemelidir. Vitamin K 1 mg/kg olarak yavafl ‹V veya deri alt›

(SK) yap›lmal›d›r. Derialt› yap›lan VK’n›n emilimi h›zl›d›r (1). Çünkü ‹V uygulama ile nadiren yaflam› tehdit eden anaflaktik reaksiyon-

lar ve ‹M uygulama ile hematomlar gözlenebilir (76). 

Acil durumlarda VK dilüsyonu ciddi alerjik/anaflaktik reaksiyonlara karfl› dikkatli olarak ‹V verilebilir. Acil durumlarda 10-20 mg VK-

1  %5  dekstroz  veya  %09  izotonik  sodyum  klorür  içinde  ‹V  olarak  1  saatde  yak›n  takip  ile  verilir.  Total  parenteral  beslenenlerde 

VK-1 uygulamas› 12-24 saat içinde VK eksikli¤ini düzeltir (76). 

Kanamas› olan infantlarda VK ba¤›ml› proteinlerin seviyesini h›zla art›ran plazma ürünleri ile tedavi verilir. Hayat› tehdit eden acil

52

Güncel



Pediatri

T

Ta



ab

bllo


o  33..  P

Prre


ette

em

mlle



errd

de

e  ffa



arrkkll››  d

do

ozzlla



arrd

da

a  vviitta



am

miin


n  K

K  p


prro

offlla


akkssiissii  iille

e  p


plla

azzm


ma

a  d


üzze


eyylle

errii  ((n

ng

g//m


mLL))  ((77))  

G

Ge



esstta

assyyo


on

n  Y


Ya

aflfl››  ((2222--3322  H

Ha

afftta


a))

G



ün

n  22


G

ün



n  1100

p

p



1 mg proflaksi

1307


274

<0.05

0.5 mg proflaksi

975

297


=0.03

p

NS



NS

T

Ta



ab

bllo


o  44..  ‹‹n

nttrra


avve

en



özz  iille

e  ‹‹M


M  vviitta

am

miin



n  K

K  u


uyyg

gu

ulla



am

ma

ass››n



nd

da

a  kka



an

n  d


üzze


eyylle

errii  ((77))  

V

Viitta


am

miin


n  K

K  ((n


ng

g//m


mLL))

‹‹M


M

‹‹V


V

Gün 2


1162

521


Gün 10

381


182

kanama  durumunda  protrombin  kompleks  konsantresi,  hayat›  tehdit  etmeyen  kanama  durumunda  plazma  verilmesi  düflünülür  (1).

Profilaktik VK almayan intraserebral hemorajili infantlarda rekombinant F VIIa uygulamas› ile koagülasyon fonksiyonlar› düzeltilerek

derhal cerrahi giriflim yap›labilmifltir (77). 

Yan Etkiler

Karaci¤er fonksiyon bozuklu¤unda kontrendikedir. Laktasyon ve gebelikte uzun süre kullan›m kontrendikedir. Yan etki oran› %1’in

alt›ndad›r. Enjeksiyon yerinde hassasiyet, geçici k›zarma, tad alma bozuklu¤u, hipotansiyon, siyanoz, uyuflukluk, kardiyopulmoner ar-

rest, flok ve diaforez geliflebilir. Glikoz 6 fosfat dehidrogenaz eksikli¤inde hemoliz meydana gelebilece¤i için sak›n›lmal›d›r. ‹ntrave-

nöz form histamin sal›n›m›n› bafllatmas› ile aras›ra ciddi anaflaksi yapar (1-3).

Anne VK antagonistlerine maruz kald›¤› zaman beyin ve santral sinir sistemi (SSS)’nde fetal anomaliler meydana geldi¤i saptan-

m›flt›r (78, 79). Hamile kad›nlara verilen büyük miktarda VK yenido¤anda sar›l›¤a yol açabilir (6). 

Kanser riski ispatlanmam›flt›r. Do¤umda ‹M VK alanlarda solid tümörler daha fazla olarak saptanmam›flt›r. Çocukluk ça¤› lösemi-

leri bak›m›ndan durum daha az aç›kt›r. E¤er varsa da prematürite veya operatif do¤um gibi nedenlerle ilgili olabilir (6, 30, 80-82). 

Vitamin K-3 doksorubisinin kemoterapotik etkilerini art›rabilir. ‹nsanlarda delili yoktur. Bir Faz I çal›flmada ilerlemifl kanserli insanlar-

da ‹V VK-3’ün olumlu etkileri gösterilememifltir. Vitamin K’n›n di¤er formlar›n›nda antikanser etkisi olup olmad›¤› bilinmemektedir (53, 54).

Tirozin kinaz hem immün sistem hem de hücre regülasyonu için önemli bir enzim sistemidir (83). Bu fetus, bebek ve eriflkinin VK’n›n

afl›r› birikiminden korunmas› içindir (7). Yaflam›n ilk haftas›ndaki preterm bebeklerde, yaflam›n 2 haftas›nda PIVKA tespit edilemedi¤i ve

yüksek plazma VK seviyelerinin yan etkileri olabilece¤i için daha az parenteral VK önerilmifltir (51). Yeni bilgiler yüksek VK seviyesinden

korunmay› desteklemektedir (16). Postnatal yaflamda VK’n›n düflük vücut depolar› infant› VK’n›n afl›r› birikiminden ve tirozin kinaz ligant-

lar›n afl›r› deste¤inden koruyabilir. ‹nsan ve hayvanlarda, yüksek VK seviyesinin yan etkileri bildirilmemifl olsa da; insan fizyolojisinde bü-

tün VK ba¤›ml› proteinlerin daha iyi bilgisine sahip olununca, preterm bebeklere daha az VK verilece¤i düflünülmektedir (83). 

Yaz›n›n bafl›nda sorulan soruyu tekrarlad›¤›m›zda, VK uygulanmayan 100 çocu¤un 1’inde kanama olacak ve 99’unda sorun ç›kma-

yacakt›r. Oysa geçmifl y›llarda rutin VK proflaksisinin kesildi¤i ya da hiç uygulanmad›¤› ülkelerde SSS kanamas› olan yenido¤anlar

anlaml› oranda artm›flt›r. Vitamin K eksikli¤i kanamas›n› önlemek için, do¤umdan sonra ortalama 1 saat içinde; tüm yenido¤anlara 

1 mg (1 dizyem) VK ‹M uygulanmas› zorunludur ve tercihen olarak düflünülmemelidir (1, 5, 7, 45, 48, 76, 77, 84). 

Kaynaklar

1.  Monagle P, Andrew M. Nathan and Oski’s Hematology of Infancy and Childhood, In: Nathan DG, Orkin SH, Ginsburg D, Look AT (eds), Neonatal Hema-

tology, Developmental hemostasis: relevance to newborns and infants. 6th edition, Saunders, Philadelphia, 2003;121-68.

2.  Philip Lanzkowsky. Hemostasis. Manual of Pediatric Hematology and Oncology. Third Edition. Academic Press, New York. 2000;287-331.

3.  Sutor AH, von Kries R, Cornelissen EAM, et al. Vitamin K deficiency bleeding (VKDB) in infancy. Throm Haemost 1999;81:456–61. 

4.  American Academy of Pediatrics (AAP). 141 Northwest Point Boulevard, Elk Grove Village, IL 60007. (847) 434-4000. http://www.aap.org. 

5.  Muntean W. General vitamin K prevention in newborn infants. Z Geburtshilfe Perinatol 1986;190:107-13.

6.

Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc. Washington, DC: National



Academic Press; 2002:162-89.

7.  Costakos DT, Greer FR, Love LA, Dahlen LR, Suttie JW. Am J Perinatol,2003;20:485-490.

8.  Hey E. Effect of maternal anticonvulsant treatment on neonatal blood coagulation. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 1999;81:F208–10. 

9.  Kaaja E, Kaaja R, Matila R, et al. Enzyme-inducing antiepileptic drugs and the risk of bleeding in the neonate. Neurology 2002;58:549–53. 

10.  Olson  RE,  Chao  J,  Graham  D,  et  al.  Total  body  phylloquinone  and  its  turnover  in  human  subjects  at  two  levels  of  vitamin  K  intake.  Br  J  Nutr

2002;87:543–53. 

11.  Ni R, Nishikawa Y, Carr BI.Cell growth inhibition by a novel vitamin K is associated with induction of protein tyrosine phosphorylation. J Biol Chem

1998;273:9906-11.

12.  Nulman I, Laslo D, Koren G. Treatment of epilepsy in pregnancy. Drugs 1999;57:535-44. Published erratum appears in Drugs. 1999;57:870.

13.  Yamasmit W, Chaithongwongwatthana S, Tolosa JE. Prenatal vitamin K1 administration in epileptic women to prevent neonatal hemorrhage: is it effec-

tive? J Reprod Med 2006;51:463-6.

14.  Davidson RT, Foley AL, Engelke JA, Suttie JW. Conversion of dietary phylloquinone to tissue menaquinone-4 in rats is not dependent on gut bacteria. J

Nutr 1998;128:220-3.

15.  Ferland G. The vitamin K-dependent proteins: an update. Nutr Rev 1998;56:223-30.

16.  Tsujioka T, Miura Y, Otsuki T, et al. The mechanisms of vitamin K2-induced apoptosis of myeloma cells. Haematologica 2006;91:613-9. 

17.  Sawabu T, Seno H, Kawashima T, et al. Growth arrest-specific gene 6 and Axl signaling enhances gastric cancer cell survival via Akt pathway. Mol

Carcinog. 2006; [Epub ahead of print]

18.  Matsueda K, Yamamoto H, Yoshida Y, Notohara K. Hepatoid carcinoma of the pancreas producing protein induced by vitamin K absence or antagonist

II (PIVKA-II) and alpha-fetoprotein (AFP). J Gastroenterol 2006;41:1011-9. Epub 2006 Nov 9.

19.  Hopkins CS. Adverse reactions to a cremophor-containing preparation of intravenous vitamin K. Invasive Therapy Clin Monit 1998;9:254-5. 

20.  Waddell WW, Guerry D. The role of vitamin K in the etiology, prevention, and treatment of hemorrhage in the newborn infant. J Pediatr 1939;15:802–11. 

21.  Dam H, Tage-Hansen E, Plum P. Vitamin-K lack in normal and sick infants. Lancet 1939;ii:1157–61. 

22.  Lehmann J. Vitamin K as a prophylactic in 13,000 babies. Lancet 1944;i:493–4. 

23.  Sanford HN, Shmigelsky L, Chapin JM. Is administration of vitamin K to the newborn of clinical value? JAMA 1942;118:697–702. 

24.  Gröntoft O. Intracranial haemorrhage and blood-brain barrier problems in the new-born: a pathologico-anatomical and experimental investigation. Ac-

ta Pathol Microbiol Scand 1954;Suppl 100. 

25.  Dunham EC. Premature infants: a manual for physicians. Washington: Federal Security Agency. Children’s Bureau Publication 325, 1948. 

26.  Allison AC. Danger of vitamin K to newborn. [Letter] Lancet 1955;i:669. 

27.  Mayer TC, Angus J. The effect of large doses of `Synkavit’ in the newborn. Arch Dis Child 1956;31:212–5. 

28.  Asteriadou-Samartzis E, Leiken S. The relation of vitamin K to hyperbilirubinemia. Pediatrics 1958;21:397–402. 

29.  Golding J, Greenwood R, Birmingham K, et al. Childhood cancer, intramuscular vitamin K and pethidine given during labour. BMJ 1992;305:341–6. 

30.  Klebanoff MA, Read JS, Mills JL, Shiono PH. The risk of childhood cancer after neonatal exposure to vitamin K. N Engl J Med 1993;329:905-8. 

31.  Cornelissen M, von Kries R, Loughnan P, et al. Prevention of vitamin K deficiency bleeding: efficacy of different multiple oral dose schedules of vitamin

K. Eur J Pediatr 1997;156:126–30. 

32.  Klebanoff MA, Read JS, Mills JL, et al. The risk of childhood cancer after neonatal exposure to vitamin K. N Engl J Med 1993;329:905–8. 

53

Güncel



Pediatri

33.  Hilgartner MW. Vitamin K and the newborn. N Engl J Med 1993;329:958–9. 

34.  British Paediatric Association. Vitamin K prophylaxis in infancy. Report of an expert committee. London: British Paediatric Association, 1992. 

35.  Tripp JH, McNinch AW. The vitamin K debacle: cut the Gordian knot but first do no harm. Arch Dis Child 1998;79:295–7. 

36.  American Academy of Pediatrics. Committee on Nutrition. Vitamin K compounds and the water soluble analogues. Pediatrics 1961;28:501–7. 

37. Dunn PM. Vitamin K for all newborn babies. Lancet 1982;i:770. 

38.  American Academy of Pediatrics. Vitamin K Ad Hoc Task Force. Controversies concerning vitamin K and the newborn. Pediatrics 1993;91:1001–3. 

39.  Loughnan P, Chant KM Elliott E, et al. The frequency of late onset haemorrhagic disease in Australia with different methods of prophylaxis, 1993–1997.

An update. [Abstract] J Paediatr Child Health 1999;35:A8. 

40.  Barton JS, Tripp JH, McNinch AW. Neonatal vitamin K prophylaxis in the British Isles: current practise and trends. BMJ 1995;310:632–3. 

41.  Wariyar U, Hilton S, Pagan J, et al. Six years’ experience of prophylactic oral vitamin K. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2000;82:F64–8. 

42.  Puckett RM, Offringa M. Prophylactic vitamin K for vitamin K deficiency bleeding in neonates. Cochrane Database Syst Rev 2000;4:CD002776.

43.  McNinch AW, Barton J, Tripp JH. Vitamin K deficiency bleeding in the British Isles and the changing pattern of vitamin K prophylaxis. In: Sutor AH, Hat-

haway WE, eds. Vitamin K in infancy. Stuttgart: Schattauer Verlag, 1995:165–72. 

44.  Choo KE, Tan KK, Chuah SP, et al. Haemorrhagic disease in newborn and older infants: a study of hospitalised children in Kelantan, Malasia. Ann Trop

Paediatr 1994;14:231–7.

45.  Per  H,  Kumandas  S,  Ozdemir  MA,  Gumus  H,  Karakukcu  M.  Intracranial  hemorrhage  due  to  late  hemorrhagic  disease  in  two  siblings.  J  Emerg  Med

2006;31:49-52.

46.  Hanawa Y, Maki M, Murata B, et al. The second nation-wide survey in Japan of vitamin K deficiency in infancy. Eur J Pediatr 1988;147:472–7. 

47.  Sutor AH, von Kries R, Cornelissen EA, McNinch AW, Andrew M. Vitamin K deficiency bleeding (VKDB) in infancy. ISTH Pediatric/Perinatal Subcom-

mittee. International Society on Thrombosis and Haemostasis. Thromb Haemost 1999;81:456-61. 

48.  Zengin E, Sarper N, Turker G, Corapcioglu F, Etus V.Late haemorrhagic disease of the newborn. Ann Trop Paediatr 2006;26:225-31.

49. Aydinli N, Tatli B, Caliskan M, et al..Stroke in childhood: experience in Istanbul, Turkey. J Trop Pediatr 2006;52:158-62. Epub 2006 Apr 24.

50.  Greer  FR,  Mummah-Schendel  LL,  Marshall  S,  Suttie  JW.  Vitamin  K1  and  vitamin  K2  status  in  the  newborn  during  the  first  week  life.  Pediatrics

1988;81:137-40.

51.  Kumar  D,  Greer  FR,  Super  DM,  Suttie  JW,  More  JJ.  Vitamin  K  status  of  premature  infants:  implications  for  current  recommendations.  Pediatrics

2001;108:1117-22.

52.  Casas JS, Castellano EE, Couce MD, et al. A gold (I) complex with a vitamin K3 derivative: characterization and antitumoral activity. J Inorg Biochem

2006;100:1858-60. 

53.  Parekh H,Chavan S, Advani S, Chitnis M. Single and combination treatment with vitamin K3 and adriamcin: in vitro effects on cell survival and DNA da-

mage in human chronic myeloid leukemia cells. Sel Cancer Ther 1991;7:127-35.

54.  Xu CJ, Zhang Y, Wang J, Zhang TM. Menadione reduced doxorubicin resistance in Ehrlich ascites carcinoma cells in vitro. Zhongguo Yao Li Xue Bao

1998;19:273-6.

55.  Kassouf W, Highshaw R, Nelkin GM, Dinney CP, Kamat AM. Vitamins C and K3 sensitize human urothelial tumors to gemcitabine. J Urol 2006;176:1642-7.

56. Ong T, Whong WZ, Stewart J, Brockman HE.Chlorophylin: a potent antimutagen against environmenal and dietary complex mixtures. Mutation Rese-

arch 1986;173:111-5.

57.  Ge L, Wang Z, Wang M, Kar S, Carr BI.Involvement of c-Myc in growth inhibition of Hep 3B human hepatoma cells by a vitamin K analog. J Hepatol

2004;41:823-9.

58.  Lim D, Morgan RJ Jr, Akman S, et al. Phase I trial of menadiol diphosphate (vitamin K3) in advanced malignancy. Invest New Drugs 2005;23:235-9.

59.  Krasinski SD, Russell RM, Furie BC. The prevalence of vitamin K deficiency in chronic gastrointestinal disorders. Am J Clin Nutr 1985;41:639-43.

60.  von Kries R. Oral versus intramuscular phytomenadione: safety and efficacy compared. Drug Saf 1999;21:1-6.

61.  von Kries R, Hachmeister A, Gobel U. Can 3 oral 2 mg doses of vitamin K effectively prevent late vitamin K deficiency bleeding? Eur J Pediatr 1999;158

Suppl 3:S183-6.

62. von Kries R, Hachmeister MJ, Göbel U. Oral mixed micellar vitamin K for prevention of late vitamin K deficiency bleeding. Arch Dis Child Fetal Neona-

tal Ed 2003;88:F109–12.

63.  Koç A, Sarrao¤lu S, Alt›ntafl ‹, Minnet C. Vitamin B12 deficiency as one the major causes of post-neonatal vitamin K deficiency. XXXth World Congress

of International Society of Hematology, Abstract Book, Abstract: 356, Poster: 263, s. 160-1.

64.  Tovar A, Ameho CK, Blumberg JB, Peterson JW, Smith D, Booth SL. Extrahepatic tissue concentrations of vitamin K are lower in rats fed a high vitamin

E diet.Nutr Metab (Lond) 2006;3:29.

65.  Schaefer C.Exposure to vitamin K antagonists during pregnancy. Clin Adv Hematol Oncol 2006;4:509-10.

66.  Sells RL, Walker SA, Owen CA. Vitamin K requirements of the newborn infant. Proc Soc Exper Biol Med 1941;47:441–5. 

67.  Darlow B, Harding J. Vitamin K prophylaxis in the newborn. N Z Med J 1995;108:514.

68.  Zipursky A. Prevention of vitamin K deficiency in newborns. Br J Haematol 1999;106:256.

69.  Wariyar U, Hilton S, Pagan J, Tin W, Hey E.Six years' experience of prophylactic oral vitamin K. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2000;82:F64-8.

70.  Loughnan PM, McDougall PN, Balvin H, Doyle LW, Smith AL. Late onset Haemorrhagic disease in premature infants who received intravenous vitamin

K1. J Paediatr Child Health 1996;32:268-9.

71.  American Academy of Pediatrics. Nutritional needs of preterm infants. In: Kleinman RE, ed. Pediatric Nutrition Handbook. 4th ed. Elk Grove, IL: Ameri-

can Academy of Pediatrics; 1998:66-8.

72. Raith W, Fauler G, Pichler G, Muntean W. Plasma concentrations after intravenous administration of phylloquinone(vitamin K1) in preterm and sick ne-

onates. Thromb Res 2000;99:467-72.

73.  Liu J, Wang Q, Chen YH, Qin GL, Zhao JH, Zhu LC. [Level of vitamin K-dependent coagulation factors in premature infants and the influence of mater-

nal antenatal administration of vitamin K1 on their activity] Zhonghua Er Ke Za Zhi 2005;43:908-10.

74.  Greer FR. Vitamin K in nutritional needs of the preterm infant: scientific basis and practical guidelines. In: Tsang RC, Lucas A, Uauy R, Zlotkin S, eds.

Nutritional Needs of the preterm Infant: Scientific Basis and Practical Guidelines. Baltimore: Williams&Wilkins; 1993:111-9.

75.  Tandoi F, Mosca F, Agosti M. Vitamin K prophylaxis: leaving the old route for the new one? Acta Paediatr Suppl 2005;94:125-8.

76.  American Academy of Pediatrics Committee on Fetus and Newborn. Controversies concerning vitamin K and the newborn. Pediatrics 2003;112:191-2.

77.  Hubbard D, Tobias JD. Intracerebral hemorrhage due to hemorrhagic disease of the newborn and failure to administer vitamin K at birth. South Med J

2006;99:1216-20.

78. Pauli RM, Madden JD, Kranzier JD, et al. Warfarin therapy initiated during pregnancy and phenotypic chondrodysplasia punctata. J Pediatr 1976;88:506-8. 

79. Hall JG, Pauli RM, Wilson KM. Maternal and fetal sequelae of anticoagulation during pregnancy. Am J Med 1980;68:122-40.

80. Ansell P, Bull D, Roman E. Childhood leukaemia and intramuscular vitamin K: findings from a case-control study. BMJ 1996;313:204-5.

81. McKinney PA, Juszczak E, Findlay E, Smith K. Case-control study of childhood leukaemia and cancer in Scotland: findings for neonatal IM vitamin K.

BMJ 1998;316:173-7.

82. Parker L, Cole M, Craft AW, Hey EN.Neonatal vitamin K administration and childhood cancer in the north of England: retrospective case-control study.

BMJ 1998;316:189-93.

83. Saxena SP, Israels ED, Israels LG. Novel vitamin K-dependent pathways regulating cell survival. Apopitosis 2001;6:57-68.

84. Greer FR, Marshall SP, Severson RR, et al. A new mixed micellar preparation for oral vitamin K prophylaxis: Randomised controlled comparasion with

an intramuscular formulation in breast fed infants. Arch Dis Child 1998;79:300-5.

54

Güncel



Pediatri

Yüklə 157,58 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin