Har qanday RDBMS uchun SQL buyrug’ini bajarayotganimizda, tizim bizning so’ro’vimizni bajarishning eng yaxshi usulini hamda, SQL dvigatelini vazifani qanday izohlashni aniqlaydi.
Ushbu jarayonga kiritilgan turli xil tarkibiy qismlar mavjud:
So’rov dispetcheri.
Optimallashtirish dvigatellari.
Klassik so’rovlar mexanizmi.
SQL so’rov mexanizmi va boshqalar.
Klassik so’rovlar tizimi - SQL bo’lmagan barcha so’rovlarni bajaradi, lekin SQL so’rov mexanizmi mantiqiy fayllarni ishlay olmaydi.
SQL buyruqlari
Relatsyon ma’lumotlar bazasi bilan o’zaro aloqada bo’lish uchun standart SQL buyruqlari CREATE-yaratish, SELECT-tanlash, INSERT-kiritish,UPDATE-yangilash, Delete-o’chirish va DROP- butunlay o’chirib tashlash . Ushbu buyruqlarni tabiatiga qrab quyidagi guruhlarga bo’lish mumkin:
DDL-ma’lumotlarni aniqlash tili
CREATE –YARATMOQ Ma’lumotlar bazasida yangi jadval,jadval ko’rinishi yoki boshqa obyekt yaratadi.
ALTER- O’zgartirish kiritish. Jadvl kabi mavjud ma’lumotlar bazasi obyektini o’zgartiradi.
DROP- butun jadvalni, jadval ko’rinishini yoki ma’lumotlar bazasidagi boshqa obyektlarni yo’q qiladi.
DCL- Ma’lumotlarni boshqarish tili
GRANT- Foydalanuvchi uchun imtiyoz beradi.
REVOKE- Qayta ko’rib chiqing. Foydalanuvchiga berilgan imtiyozlarni qaytarib oladi
DML –ma’lumotlar manipulyatsiyasi tili
SELECT-TANLASH. Bir yoki bir nechta jadvaldan ma’lum yozuvlarni olish.
INSERT- KIRITMOQ. Yozuvni yaratadi
UPDATE- YANGILASH.Yozuvlarni o’zgartiradi.
DELETE- O’chirish. Yozuvlarni yo’q qiladi.
Ma'lumotlarni o'zgartirish uchun asosiy SQL buyruqlari
Tilning sintaksisi nafaqat so'rovlarni bajarish uchun, balki ma'lumotlarni manipulyatsiya qilish uchun ham tuzilgan. Ma'lumotlar bazasi dasturchisining asosiy vazifasi tanlovlar va hisobotlar uchun skriptlarni yozishdir, ammo, ba'zida jadvallarga tahrir qilish kerak bo'lib qoladi. Bunday harakatlar uchun SQL buyruqlari ro'yxati kichik va uchta asosiy buyruqdan iborat bo’ladi: