Harbiy-texnik instituti m. X. Rustambayev
Yüklə 3,11 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
ushlashning muayyan
usullari va vositalaridan foydalanish bo‘ladi. Usullar deganda, ushlashni amalga oshirishning, jinoiy qilmishni sodir etgan shaxsga ta’sir etishning turli taktik usullari (masalan, jismoniy yoki ruhiy zo‘rlik ishlatish, aldov, ishontirish orqali ta’sir etish va hokazo), vositalar deganda esa, ushlash davomida ishlatiladigan jami qurollar, texnik moslamalar va boshqa buyumlar tushuniladi (masalan, qo‘l kishanlari, o‘qotar qurol, arqon va boshqalar). U yoki bu usul yoki vositadan foydalanishning turi va intensivligi har bir muayyan holatda sodir etilgan jinoyatning og‘irligi, jinoyatni sodir etgan shaxsning xavfliligi va ushlash vaziyati bilan belgilab beriladi. Jumladan, og‘ir yoki o‘ta og‘ir jinoyatni (masalan, odam o‘ldirish, talonchilik va boshqalar) sodir etgan shaxsni qisqa muddatli ozodlikdan mahrum etish davomida qo‘l kishanini ishlatish qonuniy bo‘ladi. Kamroq og‘irlikdagi qilmishni (masalan, tuhmat, haqorat va boshqalar) sodir etgan shaxsni ushlashda xuddi shu vositadan foydalanish qonunga muvofiq kelmaydigan deb hisoblanishi kerak. Belgilangan mezonlarga ochiqdan- ochiq mos kelmaydigan usullar va vositalarni qo‘llash noqonuniy ushlash sifatida malakalanishi lozim, ushlanayotgan shaxs unga qarshilik ko‘rsatishi mumkin, bu unga zarar yetkazish uchun asos bo‘lmasligi lozim. Masalan, agar ushbu shaxs jabrlanuvchini haqorat qilgan bo‘lsa, u esa uni ushlash maqsadida ushlanayotgan shaxsning shaxsi bilan ham, u sodir etgan qilmishning og‘irligi bilan ham, ushlash vaziyati bilan ham belgilanmagan maxsus vositalarni qo‘llaydigan bo‘lsa (to‘qmoq, ko‘zni shikastlovchi gaz va hokazolar), u holda ushlangan shaxs qonuniy qarshilik ko‘rsatishga haqli bo‘ladi. Ijtimoiy xavfli qilmishni sodir etgan shaxsni ushlashda zarar yetkazish faqat u jinoiy qonunchilik nazariyasida ishlab chiqilgan va Yüklə 3,11 Mb. Dostları ilə paylaş:
|