``Grin formulasi va uning tadbiqlari ``



Yüklə 1,19 Mb.
səhifə7/8
tarix25.03.2023
ölçüsü1,19 Mb.
#89754
1   2   3   4   5   6   7   8
kurs ishi mahliyo tayyor

Ikkinchi tur egri chiziqli integrallarning xossalari

1.Agar Px, yfunksiya AB yoy boylab integrallanuvchi bo’lsa,

kPx, y dx k Px,y dx AB AB

tenglik o’rinli.




P

P
2 .Agar 1 x, yva 2 x, yfunksiyalar AB yoy boylab integrallanuvchi bo’lsa,

Px, yP x, ydx P x,y dxP x,ydx AB AB AB

tenglik o’rinli.



3 .(Additivlik xossasi)Agar AB yoy biror C nuqta orqaliAC va CB yoylarga ajratilgan bolib,Px, yfunksiyaAC va CB yoylarning har biri bo’ylab integrallanuvchi bo’lsa,

Px, y dx Px, y dxPx, y dx AB AC CB

tenglik o’rinli bo’ladi.



4 .Agar Px, ydx egri chiziqli integral ham mavjud bolsa, AB

Px, ydx Px, ydx AB BA

22
tenglik o’rinli bo’ladi.



5 .Agar funksiya L yopiq kontur bo’ylab integrallanuvchi bo’lsa, u holda

Px, y dx L

U holda egri chiziqli integralning qiymati L konturdagi qaysi nuqtani boshlang’ich

nuqta (bu nuqta ham bo’ladi) deb olinishiga bog’liq emas.


A
Isboti. A va 1 lar teng bo’lmagan ixtiyoriy nuqtalar bo’lsin.

( 3-chizma)

A nuqtani boshlang’ich nuqta deb, egri chiziqli integralni ko’rsatilgan yo’nalish

bo’yicha hisoblasak






A

1 1
Px, ydx Px, ydxPx, y dx AmA nA AmA 1nA

tenglikka ega bo’lamiz.



Agar nuqtani boshlang’ich nuqta deb hisoblasak, u holda




1 1 1
Px, ydx Px, ydxPx, y dx AnA mA AnA A mA

tenglikka ega bo’lamiz.

Bu tengliklarning o’ng tomonlari bir xil qo’shiluvchilardan iborat.Shuning

uchun chap tomonlari ham teng bo’ladi.Demak, xossa isbotlandi.



Grin formulasini keltirib chiqarish

23





d




Ikkinchi tur egri chiziqli integrallar ham asosan Riman integrallariga



keltirilib hisoblanadi:


f x, yx f t,t' tdt AB






d
f x, yy f t,t' tdt AB




d




Px, yxQx, ydy Pt,t' tQt,t' tdt AB

(0.15)

(0.16)

(0.17)




Xususan AB egri chiziq y yxa x btenglama bilan aniqlangan bolib, y yxfunksiya a,bda hosilaga ega va uzluksiz bolsa (1.15)va (1.17) formulalar

b
quyidagi


f x, ydx f x, yxdx AB a

(0.18)





b






Px, y dxQx, ydy Px, yxQx, yxy' xdx AB a

ko’rinishga keladi.




d
Shuningdek, AB egri chiziq x xyc y dtenglama bilan aniqlangan bo’lib,xyfunksiya c,doraliqda hosilaga ega va uzluksiz bo’lsa (1.16) va (1.17) tenglamalar quyidagi


f x, ydy f xy, y dy AB c


d



 
Px, y dxQx, ydy Pxy, yx' yQxy, ydy AB c

(0.19)

(0.20)

ko’rinishga keladi.

24


AgarPx, yva Qx, yfunksiyalar uchun



Q P x y

Shart bajarilsa, u holda Px, ydxQx, ydyifoda biror U x, yfunksiyaning tola

differensiali bo’ladi va



Px, ydxQx, ydy AB

integral integrallash yo’liga bog’liq bo’lmaydi, faqat A va B nuqtalarning

berilishi bilan birqiymatli aniqlanadi.To’la differensial bo’yicha funksiyaning o’zi


y

x




U x, yPt, y0 dt Qx,t dt C x0 y0

formula bo’yicha topiladi.

Ikki karrali va egri chiziqli integrallarni bog’lovchi

D Px, ydxQx, ydy D x y dxdy (0.21)

formula Grin formulasi deyiladi.Grin formulasidan D sohaning yuzasini hisoblash

uchun ushbu


S xdy , D
S ydx D

(0.22)




S 2 xdy ydx (0.23)

formulalar kelib chiqadi.




Yüklə 1,19 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin