-ishlab chiqarish faoliyatiga tegishli asosiy vositalarni joriy ijaraga olish bilan bog liqxarajatlar; -ishlab chiqarish xususiyatiari bilan bogliq mehnatning normal sharoitlari va texnika xavfsizligini taligida yetishtirilgan mahsulotlar tannarxini hisoblash bilan birga, avtotransport, traktorlar va ishchi hayvonlar tomonidan bajarilgan ishlar tannarxi ham hisoblanadi. Bunda avtotransport bajargan ish tonna - kilometrda, haydov traktorlari bajargan ish shartli etalon -gektarda, otlarniki ot - kunida hisobga olinadi. Shuningdek, bir gektar erdagi bir mahsulot turini ishlab chiqarish tannarxi, bir bosh chorva molini parvarishlash tannarxi ham hisoblanishi mumkin. Har bir korxona uchun mahsulot tannarxini pasaytirish imkoniyatlarini izlab topish iqtisodiy samaradorlik nuqtai nazaridan muhim hisoblanadi. Chunki, mahsulot tannarxi qanchalik arzon bo'lsa, shunchalik korxona oladigan foyda miqdori oshib boradi. Keyingi yillarda ishlab chiqarish jarayonida isteatlar bilan oshib borganligi mahsulotlar tannarxining ham qimmatlashib ketishiga sabab bo'lmoqda. Bu vaziyat aksariyat hollarda kichik tadbirkorlik korxonalari etishtirayotgan mahsulotlarni zarar bilan sotishiga sabab boMadi. Shuning uchun kuchli raqobatga asoslangan munosabatlar sharoitida kichik tadbirkorlik korxonalari oldida mahsulot tannarxini har tomonlama pasaytirish yoMlarini izlab topish vazifasi turadi. Mahsulot tannarxini pasaytirish yoMlari quyidagilardan iborat boMishi mumkin: - ishlab chiqarishga yuqori unumli, ishonchli va arzon ishlab chiqarish vositalarini joriy etish; - asosiy aylanma fondlardan oqilona va samarali foydalanish; - ishlab chiqarishning material sig'imini kamaytirish va tejamkorlikka erishish; - mashina va texnikalarning kunlik va yillik ish unumini bearish; - resurslarni tejovchi va chiqitsiz texnologiyalardan keng foydalanish;