Dərslik kimi tövsiyyə edilir. B a k I 1 6

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 231 ____________________________ 
Şəkil 34. Təqvim kub ölçüsünə nümunə kimi 
Ölçünün tipindən asılı olaraq, səviyyəni 3 üsulla təyin 
etmək olur. Müntəzəm ölçü üçün ölçü cədvəlindən səviyyə 
üzvünü və ya komponentini müəyyən edən sütun seçilir. 
Əcdad-törəmə tipli ölçü üçün ölçü cədvəlindən iki sütun seçilir. 
Birinci sütun ölçü üzvünü müəyyən edir. İkinci sütun bu ölçü 
üzvlərinin əcdadını təyin edir. Cədvəlin hər sətrində bu iki sütun 
əcdad-törəmə əlaqəsini identifikasiya edir. Bütün əlaqələr 
kombinasiyası ölçü iyerarxiyasını əmələ gətirir. Ölçü üzvlərinin 
identifikatorlarını saxlayan sütun bütün ölçü üzvlərini əhatə 
edir. Virtual ölçü üçün ölçü üzvlərinin xassələri ya digər 
ölçüdən, ya da digər ölçü cədvəlinin sütunundan seçilir. 

---

MÜASİR İNFORMASİYA SİSTEMLƏRİNİN İDARƏ OLUNMASI 
___________________________ 232 ____________________________ 
Cədvəl 10. 
Təqvim parametrləri üzrə ölçülərin seçilməsi 
İl 
Rüb 
Ay 
2009 
1 
Yanvar 
2009 
1 
Fevral 
2009 
1 
Mart 
2009 
2 
Aprel 
2009 
2 
May 
2009 
2 
Iyun 
2009 
3 
Iyul 
2009 
3 
Avqust 
2009 
3 
Sentyabr 
2009 
4 
Oktyabr 
2009 
4 
Noyabr 
2009 
4 
Dekabr 
Verilənlər bazasındakı cədvəllər çoxluğu ölçü və ölçmələri 
qurmaq üçün təməl təşkil edir. Bu çoxluğa kubun sxemi deyilir. 
Kubun hər sxemi faktiki verilənlərin bir cədvəlini, ölçülərin isə 
bir neçə cədvəlini özündə birləşdirir. Ölçmələri kubun faktiki 
verilənlər cədvəlindəki sütunlardan, ölçüləri isə ölçülər 
cədvəlinin sütunlarından alırlar. 
Şəkil 35 və cədvəl 11-də kubun sxemi üçün nümunə 
verilmişdir. 

---