Dərs vəSAİTİ ba k I elmi redaktor

 
Lekal
(şəkil 3, a) əyri xətlərin çəkilməsində tətbiq olunur.
Transportir
(şəkil 3, b) bucaqların qurulması və ölçülməsində istifadə 
olunur. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
a b
Şəkil 3 
 
Qotovalnya 
– pərgar dəsti, reysfeder və digər alətlərdən ibarətdir (şəkil 4). 
Ölçü pərgarı
(şəkil 4, a) hər iki ucu çıxarıla bilən iynədən ibarət olub çertyojda
xətti ölçüləri ayırmaq üçün istifadə olunur.
 
 
 
 
 
 
 
 
a b c d e 
 

---

7 
Şəkil 4 
 
Dairəvi pərgar
müxtəlif radiuslu çevrə çəkmək üçün tətbiq olunur (şəkil 4,b).
 
Kronpərgar
kiçik diametrli çevrələri çəkmək üçün istifadə olunur (şəkil 4,c). 
Reysfeder
çertyojda kontur xətlərin tuşla çəkilməsində tətbiq olunur (şəkil 4,d). 
Rapidoqraf
reysfederin təkimləşdirilmiş və avtomatlaşdırılmış müasir formasıdır 
(şəkil 4,e). 
 
1.2 Formatlar. Əsas yazılar 
Mühəndis çertyojlar və digər konstruktor sənədləri DST 2.301-68-ə görə
təyin olunmuş standart ölçüyə malik format kağızlarda yerinə yetirilməlidir. Bu 
cür formatların tətbiqi çertyojları və digər konstruktor sənədlərini asan 
komplektləşdirməyə və albom şəklində tikməyə imkan verir, onların saxlanılması 
və istifadəsi üçün əlverişli şərait yaradır. Tərərflərinin ölçüləri 1189x841
mm
, 
sahəsi 1 
kv.m
-yə bərabər olan format və uyğun formatın böyük tərəfinin 2 
bərabər hissəyə ardıcıl bölünməsi yolu ilə alınan digər formatlar əsas format kimi 
qəbul olunurlar (şəkil 5).