Davlat moliyaviy nazoratining nazariy va huquqiy

www.scientificprogress.uz
 
Page 252
1-rasm. Davlat moliyaviy nazorati tasnifi 
Shunday qilib, soʻzning keng ma’nosida davlat moliyaviy nazorati milliy mulkni 
shakllantirish, ulardan foydalanish va koʻpaytirishni nazorat qilishdir. Shu munosabat 
bilan, DMN jamiyatda ishlab chiqarish kuchlari va ishlab chiqarish munosabatlarini 
davlat boshqaruvi funktsiyasidir. [6, 12] 
Tahlil va natijalar. Yuqorida aytib oʻtilganlarni tahlil qilish va umumlashtirish 
orqali muallif davlat moliyaviy nazoratining quyidagi ta’rifini berishga imkon beradi: 
davlat moliyaviy nazorati davlat siyosatini amalga oshirishni ta’minlaydi davlat 
boshqaruvining funktsiyasi, uning maqsadi davlat tomonidan boshqariladigan tizimning 
davlat tomonidan belgilangan moliyaviy resurslarni boshqarish me’yorlari va 
qoidalaridan kelib chiqqan holda, bunda farqlarni aniqlash vakolatli organlarni tegishli 
tuzatuvchi va profilaktik chora — tadbirlarni qabul qilish taminlashdir. 
Davlat moliyaviy nazoratining asosiy maqsadi ishlab chiqarishning barcha 
sohalarida moliyaviy resurslarni boshqarish amaliyotining davlat moliyaviy siyosatining 
vazifalariga muvofiqligini aniqlashdan iborat. 
Davlat moliyaviy nazoratining eng muhim vazifasi davlat organlari va jamiyatni 
davlat mablagʻlarini shakllantirish va ulardan foydalanish boʻyicha keng qamrovli va 
ishonchli axborot bilan ta’minlashdan iborat [13]. 
Davlat moliyaviy nazoratining maqsadi davlat byudjeti va byudjetdan tashqari 
moliyaviy vositalar va davlat mulkidan foydalanishning qonuniyligi va samaradorligini 
ta’minlashdan iborat. Ushbu asosiy vazifalarga muvofiq, DMN quyidagilarni oʻz ichiga 
oladi: 
DAVLAT MOLIYAVIY NAZORATI
siyosiy sohada
moliya sohasida
parlament nazorati
davlat moliyaviy nazorati
huquq sohasida sud 
nazoratini, 
konstitutsiyaviy adolat, 
prokuratura nazorati
texnik nazorat-maxsus 
talablar, qoidalar va 
standartlarni qoʻllash

---

SCIENTIFIC PROGRESS
VOLUME 2 ǀ ISSUE 8 ǀ 2021 
ISSN: 2181-1601
Uzbekistan