Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları
Yüklə 1,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Kazablanka filminin seti olabilirdi ve her an
Humphrey
Bogart’ın içeriye
girebileceğini düşünmeye başlamıştım. Graham Greene’nin Panama hakkında bir makalesini okuduğum New
vantilatörlere baktım ve yaklaşık iki yıl önceki bir akşamı anımsadım. “Ford, bir daha seçilemeyecek kadar zayıf bir başkan,” diye öngörmüştü Omar Torrijos, 1975 yılında bir grup etkin Panamalı’ya hitap ederken. Tavan’daki pervanelerin serinlettiği eski ve zarif kulübe davet edilen birkaç yabancıdan biriydim. “Bu Kanal meselesini hızlandırmaya karar vermemin nedeni de bu. Onu geri kazanmak için kapsamlı bir politik savaş başlatmanın tam zamanı.” Bu konuşma beni heyecanlandırmıştı. Otel odama geri döndüğümde, sonradan
Boston’a geri döndüğümdeyse, bir editör beni arayıp, bu konuda bir yazı yazmamı istedi. ‘Koloniciliğin 1975 Panaması’nda Yeri Yoktur’ başlıklı yazım, gazetenin 19 Eylül 1975 sayısında neredeyse yarım
sayfa olarak
yayınlandı. Yazı, Kanal’ı Panama’ya geçirmek için üç ana sebep öne sürüyordu. Birincisi: ‘Mevcut durum adil değildir; herhangi bir karar için iyi bir sebep.’
İkincisi: ‘Mevcut
anlaşma, Panamalılar’a daha fazla kontrol verilmesine kıyasla, çok daha ciddi güvenlik riskleri yaratmaktadır.’ Okyanuslararası Kanal Komisyonu (Interoceanic Canal Commission ) tarafından yapılan ve General Torrijos’un kendisinin de açıkça vurguladığı gibi, ‘Gatun Barajı’nın bir yanına, belki de tek bir kişi tarafından konulacak bir bomba, trafiği iki yıl durdurabilir,’ sonucuna varan bir çalışmaya atıfta bulundum. Ve üçüncüsü: ‘Mevcut durum, zaten sorunlu olan ABD-Latin Amerika ilişkileri için ciddi sorunlar yaratıyor.’ Yazıyı şöyle bitirdim: Kanal’ın devamlı ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlamanın en iyi
yolu, Panamalılar’ın onun kontrolünü ve sorumluluğunu almalarına yardımcı olmaktır. Bunu yaparsak, 200 yıl önce kendimizi adadığımız, toplumların kendi kaderlerini tayin etme
hakkına olan
bağlılığımızı gösterecek bir eylemi başlatmış olmaktan gurur duyabiliriz... Sömürgecilik, yüzyılın başlarında da
[51] (1900’lerde), 1775’de olduğu gibi, moda idi. Böyle bir anlaşmanın onaylanması, belki o günlerin şartlarında anlaşılabilir. Bugün ise hiçbir tutar tarafı yoktur. Sömürgeciliğin, 1975’de bir yeri olamaz. 200. yılımızı kutlayan bizler bunu anlamalı ve ona göre davranmalıyız. O yazıyı yazmak, özellikle de yakın zamanda MAIN’e ortak yapılmış olduğum göz önüne alındığında, benim açımdan cüretkâr bir hareketti. Ortakların medyadan ve özellikle New England’ın en saygın gazetesinde, politik
hiciv yazıları yazmaktan uzak
durmaları beklenirdi. Ofis postasından, makalenin kopyalarına iliştirilmiş şekilde, bir sürü tatsız, çoğunlukla isimsiz notlar aldım. Bir tanesinin üzerindeki el yazısının, Charlie Illingworth’e ait olduğundan eminim. İlk proje yöneticim, on yıldan daha uzun bir süredir (benim beş yılıma kıyasla) MAIN’de idi ve hâlâ bir ortak değildi. Notun üzerinde gayet belirgin bir kurukafa ve kemik sembolü ile basit bir mesaj vardı: ‘Bu komünist, gerçekten de şirketimizin bir ortağı mı?’ Bruno beni ofisine çağırdı: “Bu konu, başını biraz
ağrıtacak gibi.
MAIN oldukça
muhafazakâr bir yerdir. Ama akıllı olduğunu düşündüğümü de bilmeni isterim. Torrijos buna bayılacak; umarım
ona da
bir kopya
göndermişsindir. İyi. Bu ofiste, Torrijos’un bir sosyalist olduğunu düşünenlerin, işler gelmeye devam ettikçe hiçbir şey umurlarında değil.” Bruno her zamanki gibi haklı çıkmıştı. 1977 yılına gelmiştik ve Carter, Beyaz Saray’da idi. Kanal müzakereleri ciddi bir biçimde sürüyordu. MAIN’in rakiplerinden çoğu yanlış tarafı tutmuş ve Panama’dan atılmışlar ama bizim işimiz katlanmıştı. Ve ben de, Graham Greene’nin New
Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|