Biotexnologiya asoslari

Glyukoàmilàzà 
- 
(1,4-
α
-D-glyukan-glyukanogidrolàzà) àsosàn zàmburug’làrdà kång o’rgànilgàn. 
Asp.niger
zàmburug’idà u molåkulyar màssàsi 100 000 dàl’ton àtrofidà bo’lgàn ikkità 
glikoprotåinlàrdàn iboràt. Dåmàk, bu fårmåntni õususiyatlàri bir-biridàn fàrq qilàdigàn
ikkità formàsi (shàkli) màvjud. 
Dåkstranàzà
- (1,6-
α
-D-glyukàn-glyukanogidrolàzà) dåkistrindàgi 1,6-glikozid bog’igà tà’sir 
qilàdi.
Làktozà yoki 
β
-gàloktozidàzà
(
β
-D-gàloktozid-gàloktogidrolàzàlàr) làktozàni glyukozà và 
gàlàktozàgà àylàntiràdi. Bu fårmånt 
E.Coli, Asp.niger, Sacch.cerevisiae, Curvularia 
inaqualis, Alternaria tenuis
và àyrim boshqà mikroorgànizmlàrdà sintåz bo’làdi.
Invårtàzà 
- 
(
β
-D-fruktofurànozid-fruktogidrolàzà) sàhàrozàni glyukozàgà và fruktozàgà 
pàrchàlàydi. 
Uni 
Aspergillus 
turkumi vàkillàri (
Asp.awamori
,
Asp.batatae
, 
Asp.niger
), 
àchitqi zàmburg’i, 
Bacillus subtilis
và 
Bac.diastaticus
làrning àlohidà shtàmmlàri hosil qilàdi. 
Sållyulolitik fårmåntlàr 
(sållyulazàlàr)
 
- fàol oqsillàrning muràkkàb komplåksidir, sållyulozà 
molåkulàsining hàr õil bog’làrigà tà’sir qilàdi, S komponånt (ekzonuklåàzà) tàbiiy holdàgi 
sållyulozàgà (pàõtà, fil’tr qog’ozi) tà’sir qilàdi. S
õ
 -komponånti (endonuklåàzà) eriydigàn 
shàklgà o’tkàzilgàn klåtchàtkàni (kàrbosimåtilsållyulozàni) gidrolizlàydi. 
Sållyulozà bilàn bir qàtordà mikroorgànizmlàr sållobiàzà (
β
-glyukozidàzà) hosil qilàdi, bu fårmånt 
sållyulozàni và gåmisållyulozàni pàrchàlàydi. Sållyulozàni gidrolizining oõirgi bosqichi, 
glyukozà hosil bo’lishi bilàn tugàllànàdi. 
Sànoàtdà ishlàb chiqàrilàdigàn sållyulotik fårmånt pråpàràtlàri odàtdà S
1
và S
õ
và shungà o’õshàsh 
sållobiàzà và gåmisållyulàzà fårmåntlàri bo’lib, bu pråpàràtlàrning pH ko’rsàtkichi 3,0 dàn 8,0 
gàchà. Mànà shu rN làr oràlig’idà ulàr turg’undirlàr. Sållyulàzàni hosil qiluvchilàr ko’pinchà 
misålliàli zàmburug’làrdir, shulàrdàn