Karakterleri oluşturan genlerin yapı ve işleyişi bozulursa kalıtsal hastalıklar ortaya çıkar ve üreme olayı ile nesillere aktarılır.
Karakterleri oluşturan genlerin yapı ve işleyişi bozulursa kalıtsal hastalıklar ortaya çıkar ve üreme olayı ile nesillere aktarılır.
Bu hastalıklara renk körlüğü, hemofili (kanın pıhtılaşmaması), altı parmaklılık, derinin renksiz olması (albinoluk) örnek olarak verilebilir. Bu kalıtsal hastalıkların bazıları eşey kromozomları üzerinde taşınır.
A-Renk Körlüğü (Daltonizm): Bu rahatsızlık gözün retinasında bulunan, kırmızı ve yeşil renkleri algılayan duyu almaçlarının çalışmasının bozulması sonucu oluşur. X kromozomundaki çekinik genler tarafından oluşturulur.
A-Renk Körlüğü (Daltonizm): Bu rahatsızlık gözün retinasında bulunan, kırmızı ve yeşil renkleri algılayan duyu almaçlarının çalışmasının bozulması sonucu oluşur. X kromozomundaki çekinik genler tarafından oluşturulur.
Renk Körlüğü Şu Şekilde Oluşur:
r Hastalık geni (çekinik)
R Normallik geni (dominant)
XRXR Normal Dişi Birey
XRXr Normal (Taşıyıcı) Birey
XrXr Hasta Dişi (Renk Körü) Dişi Birey
XRY Normal Erkek Birey
XrY Hasta Erkek (Renk Körü) Birey
B-Hemofili (Kanın Pıhtılaşmaması):
Bu hastalıkta kanın pıhtılaşması için gerekli bazı proteinler üretilemez ve yaralanmalarda kan pıhtılaşıp yara kabuğu oluşmaz.,
X kromozomlarındaki çekinik genler tarafından oluşturulur.
Hemofili Şu Şekilde Oluşur:
h Hastalık geni (çekinik)
H Normallik geni (dominant)
XHXH Normal Dişi Birey
XHXh Normal (Taşıyıcı) Birey
XhXh Hasta Dişi (Hemofili) Dişi Birey
XHY Normal Erkek Birey
XhY Hasta Erkek (Hemofili) Birey
Soru 1:
Renk körlüğü geni taşıyıcı bir anne ile sağlıklı bir babanı;
A) kız çocuklarının taşıyıcı olma olasılığı nedir?
B) erkek çocuklarının renk körü olma olasılığı nedir?
Çözüm 1:
Anne: XRXr Baba: XRY
XRXr XRY
A) kız çocuklarının taşıyıcı olma olasılığı: %25’dir.
A) kız çocuklarının taşıyıcı olma olasılığı: %25’dir.
B) erkek çocuklarının renk körü olma olasılığı: 525’dir.
Soru 2:
Hemofili geni taşımayan bir anne ile hemofili bir babanın hemofili erkek çocuklarının doğma olasılığı nedir?
