Avropa və amerika öLKƏLƏRİNİN Ən yeni tariXİ

XX əsrin 50-60-cı illərində AFR-in xarici siyasəti. Qərbi Almaniya bu dövrdə xarici siyasətində ABŞ-a söykənirdi. 1952-ci ilin may ayının 26-da AFR, ABŞ, İngiltərə və Fransa arasında ümumi müqavilə imzalandı ki, bu müqavilə işğal zonasının statusunu ləğv edirdi. Eyni zamanda AFR-in suverenliyi üçün müəyən məhdudiyyətlər də qoyulurdu.

1954-cü ildə keçirilən Paris konfransında Almaniya Qərb Müdafiə İttifaqına daxil edildi. 1955-ci il fevralın 27-də bundestaq bunu hüquqi cəhətdən təsdiq etdi. AFR elə həmin vaxt həm də NATO-ya daxil oldu. Nəticədə AFR imperialist blokuna cəlb edilmiş oldu. Almaniyaya kimya, bakteroloji və atom silahlarından başqa bütün silahları istehsal etmək icazəsi verildi. 50-60-cı illərdə AFR-in xarici siyasət istiqamət­lərindən biri Qərbi Avropa dövlətləri ilə inteqrasiyanı güc­ləndirmək idi. 1951-ci ildə o, Avropa kömür və polad birliyinə daxil oldu. 1957-ci ildə AFR Fransa birlikdə Avropa İqtisadi birliyini (AİB) təşkil etdilər.

AFR özündən başqa heç bir alman dövlətinin tanınmasını istəmirdi. 1955-ci ilin dekabrında xarici işlər nazirinin müavini Halşteyn belə bir doktrina irəli sürdü ki, hansı dövlət ADR-i tanıyırsa, AFR dərhal onunla diplomatik münasibətləri kəsəcəkdir. Lakin Adenauer bunu SSRİ-yə şamil etmədi. O, 1955-ci ilin sentyabrında SSRİ-yə səfər etdi, AFR ilə SSRİ arasında diplomatik münasibətlər yarandı. Adenauer SSRİ-nin hələ 1952-ci ildə irəli sürdüyü Almaniyanın bitərəf dövlət kimi birləşdirilməsi təklifini qəbul etmədi. Adenauer həmçinin uzaqgörənliklə bildirdi ki, əgər Şərqdə dəyişiklik olsa, Almaniyanın birləşdirilməsi mümkündür. 1957-ci ildə Yuqo­slaviya ADR-i tanıdığına görə AFR onunla diplomatik müna­sibətləri kəsdi. AFR 60-cı illərdə ABŞ, Fransa, İtaliya, İn­gil­tərə ilə münasibətləri daha da yaxşılaşdırdı. 60-cı illərin əvvəl­lərində o, Fransa ilə münasibətləri daha əlverişli xarakter aldı. 1963-cü ildə bu iki dövlət arasında hərbi əməkdaşlıq haqqında saziş bağlandı. 1964-cü ildə isə ABŞ-la da AFR arasında belə bir müqavilə imzalandı. Kansler Erxard «Şərq siyasəti»ni davam etdirirdi. AFR Yaxın Şərqdə və Hind-Çində ABŞ-ın siyasətini müdafiə edirdi. Bu isə ilk növbədə ərəb ölkələri ilə münasibətlərin pisləşməsinə səbəb oldu. Kansler Kizinger isə «Yeni Şərq siyasəti»ni irəli sürdü. AFR 1968-ci ildə Yuqoslaviya ilə münasibətləri bərpa etdi. AFR kapitalist ölkələri içərisində SSRİ-nin başlıca partnyoru oldu. Lakin AFR yenə də siyasi və ərazi reallığını qəbul etməkdən imtina edirdi. 1961-ci ildə Qərbi Berlin böhranı baş verən zaman SSRİ bir gecənin içində 165 km uzunluğunda «II Çin səddi adlanan» «Berlin divarı»nı çəkdi. Ümumiyyətlə, AFR XX əsrin 50-60-cı illərində qərbyönümlü, ilk növbədə ABŞ yönümlü xarici siyasət yeridirdi.