Aqressiya və şiddət

Aqressiya və şiddət

Şəbnəm Soltanlı

Cavablanmalı suallar

Aqressiya nədir?
Aqressiya haradan gəlir? Kökü nədir?
Aqressiya hansı canlılarda müşahidə edilir?
Təbbi seçmənin bir təzahürüdür?
Qadınlarda və kişilərdə aqressiya eyni formada təzahür edir?

Aqressiya və şiddət

Yer üzərində mövcud olan 10 milyon heyvan növündən, 4000 məməlidən yalnız 2 növü qonşu ərazilərə basqın edib, öz növlərinindən olan fərdləri öldürmək məqsədi ilə sıx əlaqələndirilmiş koalisiya (birləşmə) yaradır.
Bu iki növ insanlar və şimpanzelərdir.

Aqressiya və şiddət

İnsanlar, şimpanzelər kimi, bir-birilərini dəstəkləyərək “başqalarını” məhv etmək üçün aqressiv, kişi əsaslı birliklər qururlar.
İnsanlıq tarixi bir-birini yox etməyə çalışan insanların müharibələri ilə doludur: Rus – Yapon, Almaniya – SSRİ, Fransa – İngiltərə, İsrail – Fələstin, Azərbaycan – Ermənistan.
Bütün mədəniyyətlərdə kişilər öz qruplarına qarşı edilmiş hücumun qarşısını almaq və düşmən qrupa hücum etmək üçün koalisiyalar qururlar. Bu davranış formasını göstərən yeganə növlər insanlar və şimpanzelərdir.

Aqressiya nədir?

Aqressiya (lat. aggredi - "hücum etmək" deməkdir) — bir canlı varlığın digər canlı varlığa fiziki və ya mənəvi hücum edərək zərər vermək istəməsi.
Sosial psixoloqlara görə aqressiyanın növləri:

• Altruist aqressiya
• Anti-sosial aqressiya
• İcazə verilmiş aqressiya

Sosial psixoloqlara görə aqressiyanın növləri

Altruist aqressiya – Əslində şiddətin pis bir davranış olduğunu blsək də bəzi vəziyyətlərdə onu dəstəkləyirik. Misal üçün, polisin cinayətkarı həbs etmək üçün işlətdiyi aqressiya, şiddət.
01
Anti-sosial aqressiya – Cəmiyyət normalarını pozan və cəmiyyət tərəfindən qəbul edilməyən, misal üçün suiqəsd, təcavüz, döymə, cinayət kimi bir çox davranışlar bu qrupa aiddir.
02
İcazə verilmiş aqressiya - Sosial qaydalar çərçivəsində olan və açıq bir razılıq verilməsə də cəmiyyət tərəfindən qəbul edilən aqressiyadır. Təcavüzə məruz qalan qadının özünü müdfiə məqsədi ilə qarşı tərəfə göstərdiyi şiddət.
03