Aniq va tabiiy fanlar fakulteti

SAMARQAND DAVLAT UNIVERSITETI KATTAQO’RG’ON FILIALI
ANIQ VA TABIIY FANLAR FAKULTETI
ANIQ VA TABIIY FANLAR KAFEDRASI

Mavzu: Litiy alyuminiygidrid va natriy borgidridning olinishi va xossalari

BAJARDI: 22_08 – guruh talabasi
Donayev Ulug’bek Dilshod o‘gli
TEKSHIRDI: PhD Yusupov A.B


Samarqand-2023
Reja:

1. 
   Natriy borgidridning hususiyatlari……………………………………………....3
   
2. 
   Natriy borgidrid sanoatda talabi………………………………………………………………..4
   
3. 
   Ehtiyot choralari………………………………………………………………………………………..6
   
4. 
   Litiy alyuminiy gidridini tayyorlash…………………………………………………………….9
   
5. 
   Lityum alyuminiy gidridning xususiyatlari………………………………………………..10
   
6. 
   Xulosa…………………………………………………………………………………………………..…20
   
7. 
   Foydalanilgan adabiyotlar……………………………………………………………………….21
   

1. 
   Natriy borgidridning hususiyatlari.
   

Natriy borgidrid va litiy alyuminiy gidrid vodorod manbalari sifatida kimyo va texnologiyada ishlatiladigan ikkita moddadir. Ikkalasi ham metall gidriddir va suv yoki boshqa moddalar bilan reaksiyaga kirishganda vodorodni iste'mol qilish qobiliyati yuqori.
Natriy borgidrid. Natriy borgidrid (NaBH4) rangsiz kristall kukun bo'lib, unda natriy bor va vodorod bilan birlashadi. Bu eng mashhur vodorod tashuvchilardan biri bo'lib, kimyo va texnologiyaning turli sohalarida faol qo'llaniladi.
Xususiyatlari. Natriy borgidrid vodorod ionlarini (H^-) berish va borat ionlarini (BO^2-) hosil qilish qobiliyatiga ega.
Oddiy sharoitlarda u ancha barqaror, lekin qizdirilganda yoki organik kislotalar ta'sirida portlashi mumkin. Modda suvda va ko'plab organik erituvchilarda eriydi. Natriy borgidrid organik kimyoda ketonlarni tegishli spirtlarga aylantirish kabi qaytarilish jarayonlari uchun ishlatiladi. Elektrolit va vodorod manbai sifatida batareyalar va akkumulyatorlarda keng qo'llaniladi. Shuningdek, u sanoatda gidrogenatsiya jarayonlari va gazni tozalash uchun ishlatiladi.