Amar niyazları 500 ədəddən ibarət olub, həm təsərrüfat xarakterli,həm də nomlar arası xarakterli münasibətləri öyrənmək üçün əhəmmiyyətlidir

7.2. Bizans imperiyasının xarici siyasəti

Erkən orta əsrlərin qüdrətli dövlətləri sırasında olan Bizans imperiyası bir sıra faktorların təsiri ilə öz mövcudluğunu qoruyub saxlamış, Yustinianın hakimiyyəti illərində isə nəhəg dövlətə çevrildi.Yustinianın uğurlarında arvadı Feodora,sərkərdə Velizari və onun arvadı Teodora mühüm rol oynamışdılar.Velizari Yustinianın qələbələrində mühüm rol oynayan sərkərdə olmuş məhz onun qələbəsi nəticəsində barbar krallıqları süqut etmiş və 555-də Bizans imperiyası Roma imperiyası sərhədində bərqərar olmuşdu.

Saray intriqası nəticəsində Velizarinin ölümündən sonra bu işi Nersus davam etdirdi.Yustinianın dövründə Bizansda səfirlik və diplomatiya işi elə bir səviyyəyə yüksəlmişdi ki feodal Avropasının yarımbarbar dövlətlərinin hamısı bu ənənədən bəhrələnmişdi. Yustiniyanın dövründə imperiya dəftərxanası səfirlərin göndərilməsi və qəbulu ilə məşğul olan orqana çevrildi.

Yustinian Bizans imperiyasının qüdrətinin təbliğ olunmasına elə diqqət yetirmişdi ki hakimiyyət illərində imperiya ərazisinə bir dəfə də olsun barbarların hücumu baş verməmişdi.Yustinian xarici qonaqların qəbuluna xüsusi fikir verirdi.Qonaq gələn şəxs sərhəddə qarşılanıb Bizansa gətirilirdi.Yustinian tapşırırdı ki gələn səfirləri elə yolla gətirsinlər ki onlar bir də bura gəlmək istəməsinlər.

Yustinianın hakimiyyəti dövründə şərq ölkələri ilə dostluq münasibətləri saxlanmasına xüsusi diqqət verilirdi.Yustinianın şəxsən özünün təşkil etdiyi ticarət karvanları şərq saraylarına zəngin hədiyyələrlə daxil olur və bununla da imperiyanı şərqdə gözləyən hücumların qarşısı alınırdı.Lakin sələflərindən fərqli olaraq Yustinian müttəfiqlik müqavilələrinə diqqət versə də barbar tayfalarının xidmətindən istifadə etməkdən imtina etmişdi.Onun hakimiyyət illəri xristianlığın yüksəliş dövrü hesab edilə bilər.

Bu dövrdə xristian kilsəsi vahid idi.Bütün kilsəyə Roma papası başçılıq edirdi.Avropada yaranmış dövlətlərin hamısı xristianlığa dövlət dini statusunun verilməsində maraqlı idilər. Çünki Qalliyanın əhalisi xristian idi.