8-mavzu. Foydani maksimallashtirish va raqobatli taklif Reja

AVC=P


⁰ Q' ^Q

12.8-rasm. Raqobatlashuvchi firmaning qisqa muddatli oraliqdagi taklif chizig`i

Raqobatlashgan bozorda narxning oshishi bozordagi firmalarni ishlab chiqarish hajmini oshirishga undaydi, shuning uchun ham raqobatlashgan firmaning qisqa muddatli oraliqdagi taklif chizig`i o`suvchi bo`ladi.

Endi raqobatlashgan bozorda qisqa muddatli oraliqdagi tarmoq muvozanatini qaraymiz. Ma`lumki, bir turdagi (bir xil ehtiyojni qondiradigan) tovarlarni ishlab chiqaradigan firmalar birgalikda tarmoqni tashkil qiladi. U holda tarmoq taklifi tarmoqni tashkil qiluvchi firmalarning takliflari yig`indisidan iborat bo`ladi.
S  S₁  S₂  ...  S_{n ,}

Bu yerda: chizig`i.
S₁ , S₂ ,...S_n
- firmalar taklifi chiziqlari; S - tarmoq taklifi

Agar tarmoq mahsulotiga talabni D bilan belgilasak, D bilan S
chiziqlari kesishgan E nuqtasi tarmoqning muvozanat nuqtasini beradi va kesishgan nuqta E ga mos keluvchi narx P_e tarmoq muvozanat narxi, Q_e esa tarmoq muvozanat tovar hajmi deyiladi (12-rasm).
Firmaning tarmoqdagi ulushi uning chekli xarajatini, muvozanat narx bilan teng bo`lishini ta`minlaydigan ishlab chiqarish hajmi bilan

aniqlanadi, ya′ni
MC  P_{e .}

^{0 Q}e Q

12.9-rasm. Raqobatlashgan bozorda, qisqa muddatli oraliqda