5А111201 O‘zbek tili va adabiyoti yo‘nalishining magistratura

---

 

---

 
 
5А111201 – O‘zbek tili va adabiyoti yo‘nalishining magistratura 
mutaxassisligi uchun magistraturaga kirish sinovlari dasturi va baholash 
mezonlari 
 
 
Tuzuvchilar:
Taqrizchilar: 1.
1. O‘zbek adabiyotini o‘qitish metodikasi kafedrasi mudiri, 
f.f.d. Sh.Doniyarova 
2. O‘zbek tilini o‘qitish metodikasi kafedrasi mudiri,
dotsent A.Musayev
O‘zbek adabiyotini o‘qitish metodikasi kafedrasi dotsenti 
N.Soatova
2.
2. O‘zbek 
tilini o‘qitish metodikasi kafedrasi katta 
o‘qituvchisi, f.f.n. Sh.Almamatova

---

Dastur Jizzax davlat pedagogika instituti Kengashining 2021-yil 3-iyuldagi 
№ 11-son bayonnomasi bilan tasdiqlangan. 
K I R I SH 
 
Mazkur dastur 5A111201 – o‘zbek tili va adabiyoti yo‘nalishining 
magistratura mutaxassisligi uchun mo‘ljallangan bo‘lib, unda til va adabiyot 
o‘qitishning mohiyatini, «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi», «Adabiy ta’lim 
Konsepsiyasi», «Tildan va adabiyotdan davlat ta’lim standarti» talablariga 
muvofiq talabalar kommunikativ savodxonligini oshirish, til va adabiyot 
mashg‘ulotlarini yangi pedagogik texnologiya asosida tashkil etish, til va adabiyot 
darslarining samaradorligini hozirgi zamon talablari darajasiga olib chiqish va dars 
jarayoniga tadbiq etishning usul va vositalari haqida tavsiyalar beriladi. 
 
I. O‘ZBEK ADABIY TILI 
1.1. Tilshunoslik nazariyasi 
Tilshunoslik fan sifatida uning o`rgshanilgan muammolari. Tilshunoslikning 
boshqa fanlar bilan aloqasi. Tilshunoslik va ijtimoiy fanlar.
 
Fanning mohiyati va 
uning turlari haqida 
Til-ijtimoiy hodisa. Tilning tabiati va mohiyati. Tilshunoslik ijtimoiy 
fanlardan biri. Til va tafakkur. Til va nutq.
Til sistemasidir. Sistema haqida tushuncha. 
Fonetika va uning prermagi. Fonetikaning bo‘limlari. Nutqning fonetik 
jihatdan bo‘linishi.
Fonema haqida tushuncha. Fonema haqida ma’lumot. Fonema va uning 
vazifalari. Fonemaga asos solgan tilshunoslar. 
Nutq tovushlarining tasnifi. Nutqning fonetik bo`linishlari
 
Nutq tovushlari 
haqida ma`lumot Nutq apparati. Nutq tovushlarining akustikasi va artikulyasiyasi. 
Til qoidalari haqida. Qonunlar haqida ma’lumot tildagi unversal qonunlar. 
Yozuv. Yozuvning paydo bo`lishi. Yozuv turlari. Yozuvning jamiyatdagi 
tutgan o`rni. Til va yozuv.
Leksikologiya. Leksikologiya o‘rganadigan muammolar. Leksikologiyaning 
bo‘limlari. 
Tillarning lug‘at tarkibi. Til lug‘at sostavining o‘zgarishi. 
Grammatika. Grammatikaning o‘rganish obyekti. Grammatik uning
bo‘limlari 
Morfologiya. So‘z turkumlari. Mustaqil va yordamchi so‘z turkumlari. 
Modal, undov so‘zlar. 
Tilning paydo bo‘lishi va rivojlanishi. 1. Tovushga taqlid nazariyasi.
2. Undov nazariyasi. 3. Mehnat qiyqiriqlari nazariyasi. 4. Ijtimoiy kelishuv 
nazariyasi. 
Jahon tillarining tasnifi.
Genalogik 
Morfologik tasnif.