28 mavzu: buxgalteriya hisobini konsepsiyasi va tamoyillari

NAZORAT SAVOLLARI: 
 
1.
Oborot qaydnomasi deganda nimani tushunasiz. 
2.
Sintetik va analitik schyotlar bo’yicha tuziladigan oborot 
qaydnomalar va ular o’rtasidagi bog’liqlikni tushuntirib bering. 
3.
Oborot qaydnomada qanday maolumotlar mujassamlashtiriladi. 
4.
Sintetik schyotlar oborot qaydnomasida qanday maolumotlar 
mujassamlashtiriladi. 
5.
Analitik schyotlar oborot qaydnomasida qanday maolumotlar 
mujassamlashtiriladi. 
6.
SHaxmatsimon oborot qaydnomasini ta’riflab bering. 
MAVZU YUZASIDAN TAVSIY ETILADIGAN 
ADABIYOTLAR: 
1.Buxgalteriya hisobi to’g’risidagi O’zbekiston Respublikasi Qonuni. 
Toshkent-1996 
2.Qodirxonov S.K. Sanoat korxonalarida buxgalteriya hisobi. T.1993 y. 
3.Korxonalarda buxgalteriya hisobi.2004 yildan joriy etiladigan schyotlar
4.Yangi rejasi asosida.» Iqtisodiet va xuquq dunyosi» nashriyot uyi. 
Toshkent -2003. 
. 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

42 
MAVZU:10 JORIY BUXGALTERIYA HISOBI MA’LUMOTLARINI 
UMUMLASHTIRISH 
(amaliy – 2 soat) 
 
REJA: 
1. Analitik hisob schoytlarida xo’jalik jarayonlarini aks ettirish 
tartibini uzlashtirish 
2. Korxonaning 2004 yil may oyidagi xo’jalik jarayonlari 
3.Xodimlarga kassadan ish haqi berish 
 
Masala № 3.3. Masalaning maksadi. Analitik hisob schoytlarida 
xo’jalik jarayonlarini aks ettirish tartibini uzlashtirish. Xo’jalik jarayonlarini 
buxgalteriya hisobi schoytlarida qayd etish tartibini uzlashtirish. 
Topshirik:1. Berilgan ma’lumotlar asosida buxgalteriya hisobi 
schoytlarini oching va ularning oy boshiga koldigini yozing. 
2.May oyida sodir bo’lgan xo’jalik jarayonlarini xo’jalik operatsiyalarini 
kay kilish jurnaliga yozing va tegishli buxgalteriya provodkalarini tuzing. 
3.
Buxgalteriya hisobi schoytlarida xo’jalik jarayonlarini qayd qiling. 
4.
Buxgalteriya hisobi schoytlari bo’yicha oborotlar (kirim va chiqimni) 
va yakuniy koldikni hisoblang. 
5.
Buxgalteriya hisobi schoytlarining oy boshiga koldik, oy davomidagi 
oborotlar va oy oxiriga koldik ma’lumotlariga asosan sintetik schoytlar 
bo’yicha oborot qaydnomasi tuzing. 
6.
Sintetik schoytlar bo’yicha oborot qaydnomasining oy oxiriga koldik 
ustunlari ma’lumotlariga asoslanib korxona balansini tuzing. 
2009 yil 1 mayga korxona 
Balansi 
AKTIV PASSIV 
№ 
Modalarning nomi 
Summa 
sum 
Modalarning nomi 
Summa 
sum 
1 
Asosiy vositalar 
30000000 
Ustav kapitali 
55000000 
2 
Ishlab chiqarish 
zaxiralari 
8000000 
Taqsimlanmagan foyda 
4000000 
3 
Tugallanmagan ishlab 
chiqarish 
7500000 
Qisqa muddatli kreditlar 
5500000 
4 
Tayyor mahsulotlar 
9000000 
Byudjetga to’lovlar 
bo’yicha qarzdorlik 
500000 
5 
Kassadagi pul 
mablag’’lari 
700000 
Sug’urta bo’yicha 
to’lovlar 
700000 
6 
Turli debitorlar 
3430000 
Mehnat haqi bo’yicha 
qarzlar 
4300000 
7 
Turli kreditorlar 
720000 
Balans
72000000 
Balans
72000000 

---

43 
Korxonaning 2009 yil may oyidagi xo’jalik jarayonlari 
№ Xo’jalik operatsiyalarining mazmuni 
Summa 
(so’m 
hisobida) 
provodk
a 
1. 
2. 
3. 
D-t 
K
-t 
1 
Asosiy ishlab chiqarishdagi ishchilarga ish haqi 
hisoblandi 
10200 
2 
Ish haqi berish uchun hisob-kitob schyotidan kassaga 
pul olindi 
10000 
3 
Xo’jalik xarajatlari uchun xodimlarga kassadan 
bunak berildi 
60 
4 
Xodimlarga kassadan ish haqi berildi 
9700 
5 
Mol etkazib beruvchilardan olingan materiallar 
omborga qabul qilindi 
4000 
6 
Materiallar uchun olingan bank kreditlari hisob-kitob 
schyotiga o’tkazildi 
3500 
7 
O’z vaqtida berilmagan ish haqi korxonaning hisob-
kitob schyotiga qaytarib topshirildi 
300 
8 
Ombordan ishlab chiqarishga materiallar berildi 
6000 
9 
Boshqa korxonaga asosiy vositalar vaqtincha 
ishlatishga berildi 
2000 
10 Ishlab chiqarishda ishlatilmagan materiallar omborga 
qaytarildi 
1000 
11 Ishchilarning ish haqidan soliqlar ushlab qolindi 
1200 
12 Hisoblangan 
ish 
haqiga 
nisbatan 
qonunda 
belgilangan tartibda ijtimoiy sug’urtaga ajratma 
hisoblandi 
1300 
13 Jo’natilgan 
tovarlar 
bo’yicha 
bank 
kreditlari 
korxonaning hisob-kitob schyotiga o’tkazildi 
90000 
14 Qarzdorlikni to’lash uchun hisob-kitob schyotidan 
o’tkazildi: 
Bankga olingan kreditlar bo’yicha 
Mol etkazib beruvchilarga
Sug’urta bo’yicha
Byudjetga soliqlar bo’yicha 
70000 
65000 
13000 
11000 
15 Tayyor mahsulotlar omborga qabul qilib olindi 
149000
16 Taqsimlanmagan 
foydaning 
bir 
qismi 
rezerv 
kapitaliga qo’shildi 
120000