2-topshiriq javoblari Globallashuvning ijobiy va salbiy jihatlarini izohlang. Globallashuv jarayonining ijobiy tomonlari



Yüklə 309,4 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/6
tarix20.11.2023
ölçüsü309,4 Kb.
#165667
1   2   3   4   5   6
Falsafa 2-seminar toshiriq javobi

Estetika
(
qadimgi 
yunoncha

αἴσθησις

nemischa
:
 
Ästhetik

"his", 
"tuygʻu") 
olamning
 
hissiy
 
qabul 
qilinishini 
tadqiq 
etuvchi 
fandir

Estetika 
sanʼat

madaniyat
va 
tabiatning
subyektiv qabul qilinishini oʻrganadi. 
Estetika 
falsafaning
 
aksiologiya
 sohasiga kiradi. "Estetika" terminini nemis faylasufi 
A.Baumgarten (1714—62) ilmiy muomalaga kiritgan. Estetikaning sinonimi 
sifatida goʻzallik falsafasi, sanʼat falsafasi, badiiy ijod falsafasi iboralari qoʻllanib 
kelingan. Keyingi paytlarda nafoyeatshunoslik yoki nafosat falsafasi atamalari ham 
Estetikani anglatadigan boʻldi. Estetika oʻz ichiga sanʼat Estetikasi, tabiat Estetikasi, 
texnika Estetikasi, dizayn, sport Estetikasi, turmush Estetikasi, atrof muhitni 
goʻzallashtirish va boshqalar sohalarni qamrab oladi. 
Estetika nafosat, did, goʻzallik, xunuklik, ulugʻvorlik, tubanlik, fojiaviylik, 
kulgililik, moʻʼjizaviylik, hayolilik singari kategoriyalar bilan ish koʻradi. Ular 
orasida nafosat tushunchasi alohida oʻrin egallaydi. U bir tomondan, estetik 
anglashning barcha jihatlarini (estetik hissiyot, estetik zavq, estetik did, estetik 
muhokama va boshqalar), ikkinchi tomondan, estetik xususiyatlarni — amaldagi 
goʻzallik, ulugʻvorlik, fojiaviylik, kulgililik va h.k. jihatlarni oʻz ichiga oladi. Ana 
shu keyingi jihati bilan nafosat baʼzan Estetikaning predmeti sifatida ham qabul 
qilinadi. 
Estetikaning tadqiqot obʼyektlari ichida sanʼat alohida oʻrinni egallaydi, u qadimdan 
to hozirgi kungacha eng koʻp tadqiq etilgan estetik soha hisoblanadi. Estetikaning 
bu borada sanʼatshunoslik fanlaridan farqi shundaki, u oʻz obʼyektiga 
falsafiynazariy jihatdan yondashadi. Estetika sanʼatni — sanʼatkor, sanʼat asari, 
sanʼat asarini idrok etuvchi shaxsdan iborat yaxlit tizimda olib oʻrganadi, barcha 
sanʼat turlari uchun zarur boʻlgan umumiy qonunqoidalarni ishlab chiqadi. Mas, 


adabiyotshunoslikdatch qofiya nazariyasini musiqaga yoki haykaltaroshlikka 
nisbatan qoʻllab boʻlmaydi. Estetikadagi kompozitsiya yoki uslub nazariyasi esa 
meʼmorlikdan tortib badiiy suratkashlikkacha boʻlgan hamma sanʼat turlariga 
taalluklidir. Ayni paytda Estetika sanʼatning tabiati, uning ijodiyligi va boshqalar 
jihatlarini tadqiq etadi; badiiy oqimlar va yoʻnalishlarning, ijodiy uslublarning 
mohiyatini oʻrganadi. 

Yüklə 309,4 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin