1–Mavzu: Davlat standartlari. O’z. D 301-97 304-97. Formatlar. Masshtablar. Chiziqlar. Shriftlar. O’z. D 307-97. O’lcham qo’yish qoidalari. Nuqta. Koordinatalar bo’yicha nuqtaning proyeksiyalarini chizish. Xususiy vaziyatdagi nuqtalar

Formatlar
Formatlar. Xalq xo‘jaligida bajariladigan barcha chizmalar, ish qog‘ozlari va konstruktorlik hujjatlar aniq o‘lchamga ega bo‘lgan standartlashtirilgan qog‘ozlar (formatlar)ga bajariladi. Bu formatlar GOST 2.301-68 (ST SEV 1181-78). Davlat standartiga muvofiq belgilangan. Asosiy format A0 bo‘lib, uning o‘lchamlari 1189841 mm, yuzasi esa 1 m² ga teng. Shu o‘lchamdagi formatni ensiz tomoniga parallel qilib ikki buklash natijasida navbatdagi A1, A2, A3, A4 formatlar hosil qilinadi (1.11-rasm). Asosiy format o‘lchamlari 1-jadvalda keltirilgan.

1.11-rasm

1-jadval. Asosiy formatlarning o’lchamlari

Formatning bеlgisi	11	12	22	24	44
List tomonlarining o`lchamlari, mm hisobida	297x210	297x420	594x420	594x841	1189x841
GOST 9327-60 ga ko`ra ishlatilayotgan qog`oz formatiga tеgishli bеlgisi	А4	А3	А2	А1	А0

1.12-rasm

Formatga chizma chizishdan oldin qog‘oz girdidan, chap tomondan 20 mm, qolgan tomonlaridan esa 5 mm qoldirib, asosiy tutash chiziqda hoshiya (ramka) chiziladi (1.12-rasm). Chizmalarni chizishda asosan qog‘ozning o‘lchash katta tomoni, gorizontal joylashtiriladi. A4 format bo‘lsa, vertikal (tik) joylashtirirish mumkin.