1. Kompyuterlarning turlari Kompyuterlarning tashkiliy qismlari

Kompyuterlarning turlari, kompyuterlarning tashkiliy qismlari, kompyuterning asosiy va qoshimcha qurilmalari, ularning ko`rsatkichlari va xususiyatlari.


Reja:
1. Kompyuterlarning turlari
2. Kompyuterlarning tashkiliy qismlari
3. Kompyuterning asosiy va qoshimcha qurilmalari, ularning ko`rsatkichlari va xususiyatlari


Kalit so’zlar: Kompyuter arxitekturasi, electron xisoblash mashinasi, Kompyuter avlodlari, rivojlanish bosqichi, kompyuterning asosiy tehnik hususiyatlari.


1.Kompyuterlarning turlari

Kompyuterlarning shartli tasnifi quyidagi jafvalda keltirilgan:

TASNIFLASh ATRIBUTI	KOMPYuTERLAR TURLARI
Rivojlanish bosqichi	Birinchi avlod Ikkinchi avlod Uchinchi avlod To'rtinchi avlod Beshinchi avlod
Qayta ishlangan axborotni taqdim etish shakli	Raqamli Analog Gibrid
Vazifasiga ko’ra	Professional Shaxsiy Ixtisoslashgan
Qo’llanilish darajasi bo’yicha	Umumiy maqsadlar uchun Ixtisoslashgan
Qo’llanish uslubi bo’yicha	Umumiy foydalanish (guruhlarda) Shaxsiy foydalanish
Ishlash unumdorligi bo’yicha	Oddiy unumdorlik Yuqori unumdorlik Juda yuqori unumdorlik
Arxitekturasiga ko’ra	Ochiq arxitektura Yopiq arxitektura

Xususiyatlarga qo'yiladigan talablar, echiladigan vazifalar majmuasiga qarab EHMlar quyidagilarga bo'linadi:

Shaxsiy kompyuter (ShK) - bir foydalanuvchining ehtiyojlarini qondirish uchun mo'ljallangan va har biri ma'lum funktsiyalarni bajaradigan o'zaro bog'langan qurilmalar majmuasidir.
Shaxsiy kompyuterlarni shartli ravishda professional va uy (uyda foydalanish) ga bo'lish mumkin.
Ish stantsiyasi - bu ma'lum bir qator vazifalarni hal qilish uchun mo'ljallangan apparat va dasturiy ta'minot to'plami. Ish stantsiyasi - bu mutaxassisning ish joyi sifatida to'liq kompyuter yoki kompyuter terminali (ko'pincha boshqaruv kompyuteridan ajratilgan kirish / chiqish moslamasi), zarur bo'lgan dasturiy ta'minot to'plamidir.
Mahalliy tarmoqdagi kompyuterlar ish stantsiyalari va serverlarga bo'linadi.
Ish stantsiyalarida foydalanuvchilar amaliy masalalarni hal qiladilar (ma'lumotlar bazalarida ishlash, hujjatlar yaratish, hisob-kitoblarni bajarish).
Server tarmoqqa xizmat qiladi va barcha tarmoq tugunlariga, shu jumladan ish stantsiyalariga o'z resurslarini taqdim etadi.
Server - umumiy foydalanishda uning axborot va hisoblash resurslarini taqdim etish uchun mo'ljallangan kompyuter. U ish stantsiyalari yoki shaxsiy kompyuterlardan so'rovlarga xizmat qiladi.
Serverlar quyidagilarga bo'linadi:
- Server (dasturiy ta'minot) - mijozlar so'rovlarini qabul qiluvchi dasturiy ta'minot, ya'ni mijozning iltimosiga binoan xizmat ko'rsatish funktsiyalarini bajaradigan, unga ma'lum resurslar yoki xizmatlardan foydalanishni ta'minlaydigan hisoblash tizimining dasturiy komponenti.
- Server (apparat) - muayyan xizmat funktsiyalarini bajarish uchun mo'ljallangan yoki ixtisoslashtirilgan kompyuter (yoki maxsus kompyuter uskunalari).
Mainfreme - operativ xotira va qattiq disk hajmi kattalashgan, bir vaqtning o'zida va uzoq vaqt davomida ko'plab murakkab hisob-kitoblarni bajarishga qodir bo'lgan yuqori samarali hisoblash mashinasi.
Mainfreymlar asosan tijorat tashkilotlari va tadqiqot markazlari tomonidan qo'llaniladi.
Superkompyuter (klaster arxitekturasi) o'zining texnik parametrlari bo'yicha mavjud kompyuterlarning ko'pchiligidan sezilarli darajada ustun turadigan kompyuterdir.
Qoidaga ko'ra, zamonaviy superkompyuterlar - bu hisoblash topshirig'ini parallellashtirish yondashuvi doirasida maksimal ishlashga erishish uchun mahalliy yuqori tezlikda ishlaydigan magistral orqali bir-biriga ulangan juda ko'p sonli yuqori samarali server kompyuterlari.
Superkompyuterlarning aksariyati klaster arxitekturasidir.

• markaziy protsessorning (CPU) takt chastotasi - Protsessor chastotasi qanchalik baland bo'lsa, shuncha yaxshi bo'ladi. Bu ko'rsatkich gigagerts (qisqartirilgan - GHz, eng. - GHz) yoki megahertz (MHz, MHz) da o'lchanadi. 1 GGs = 1000 MGts;
• markaziy protsessor yadrolari soni (qanchalik ko'p - shuncha yaxshi) - Zamonaviy uy yoki ofis kompyuterining protsessorida 8 tagacha yadro bo'lishi mumkin;
• kompyuterning xotirasi (RAM) miqdori - Ko'rsatkich gigabayt (GB) yoki megabayt (MB) da o'lchanadi. 1 GB = 1024 MB. Kompyuterda qancha operativ xotira bo'lsa, shuncha yaxshi;
• video karta xotirasi miqdori - Xuddi kompyuterdagi RAM miqdori kabi, video kartaning xotirasi GB yoki MB bilan o'lchanadi. Qanchalik ko'p bo'lsa, shuncha yaxshi;
• qattiq disk yoki SSDdagi bo'sh joy hajmi - Ushbu ko'rsatkich ham gigabaytlarda (GB) o'lchanadi va kompyuteringizga qandaydir katta dasturiy ta'minotni o'rnatishda katta ahamiyatga ega. Misol uchun, ba'zi zamonaviy o'yinlar o'rnatish uchun 40 Gb gacha bo'sh disk maydoni yoki undan ham ko'proq talab qiladi.
• Windows versiyasi - Bu yerda Windows versiyalari nima va ma'lum bir kompyuterning Windows versiyasini qanday topish mumkinligi haqida ko'proq bilib olish mumkin.