To'plamlar katta lotin alifbosi harflari A,B,C,D bilan belgilanadi. "Tegishli" so'zi belgi bilan, "tegishli emas" so'zi esa belgi bilan almashtiriladi.
To tegishli bo'lsa, uni quyidagicha belgilaymiz: a A. Bu yozuv quyidagicha o'qiladi: "a element A to'plamga tegishli". Agar "a element Ato'plamga tegishli emas" bo'lsa, quyidagicha yoziladi. a A .
Elementlarni bevosita keltirish yoki sanash yordamida beriladi. Agar a, b,c xladi. To'plam va ular orasidagi munosabatni chizmada ko'rsatish uchun geometrik figuralar yordamida chiziladi. Masalan, A to'plam B to'plamning to'plam ostisi ekanligini ko'rsatmoqchi bo'lsak, quyidagicha chizamiz:
Tolishi mumkin. Bu hol EYLER-VENN diagrammasida quyidagicha tasvirlanadi .
EYLER-VENN DIAGRAMMALARI
Tolmasligi mumkin. Bu hol diagrammada quyidagicha tasvirlanadi.
EYLER-VENN DIAGRAMMALARI
Bir toplam ostisi boplam ustma-ust tushishi mumkin
UNIVERSIAL TO'PLAM
Ba'zan aynan bir olingan to'plamning to'plam ostilarini qarashga to'g'ri keladi. Bunday to'plamga universial to'plam deb aytiladi. Bu to'plam J harfi bilan belgilanadi, Eyler-Venn diagrammalarida universial to'plam to'g'ri to'rtburchak bilan, to'plam ostilari esa doira bilan tasvirlanadi. Misol: A-oliygohdagi birinchi kurs talabalari to'plami. B- shu oliygohdagi a'lochi talabalar to'plami C- oliygohdagi sportchi talabalar to'plami. Oliygohdagi barcha talabalar to'plamini universal to'plam deb olamiz, unda A J, B J, C J. Bu misolda J plam diagrammada tori toplam ostilari doiralar bilan quyidagicha tasvirlanishi mumkun.
