Rez-Qastroenteroloq Röyalə Mehdizadə QİS qanaxmaları 2 qrupa bölünür
Yüklə 0,56 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Rez-Qastroenteroloq Röyalə Mehdizadə QİS qanaxmaları 2 qrupa bölünür A-Üst QİS qanaxmalar a)Varikozla əlaqəli olmayan b)Varikoza bağlı B-Alt QİS qanaxmalar Üst QİS qanaxması-Treitz (duodenojejunal)bağına qədər olan hissədən Alt QİS qanaxması Treitz bağının distalından Hematomeziya-ağızdan təzə qırmızı rəngdə,laxta və ya qəhvə rəngli qusmadır. Hg Hcl-un təsirindən hematin və başqa piqmentlərə çevrilir. Melena-Parlaq qara(qətran),pis qoxulu,sıyıq şəkilli stul Bakteriyaların təsirindən Hg hematin və digər piqmentlərə çevrilir. Melenanın əmələ gəlməsi üçün 50 ml qan kifayətdir. !!! Bəzi dərman preparatları(dəmir,bismut,aktiv kömür) və ıspanaq stulu qara rəngə boyaya bilər Fərqi:Pis qoxulu olmur Hematoxeziya-Parlaq qırmızı rəngli qanaxma və ya stul ilə qarışıq gilas rəngli qanaxma Hemopteziya-Öskürəklə birlikdə təzə qan Hemobiliya-safra yollarına qanaxma(Tibbi müdaxilələr zamanı)
Okült və Obskur qanaxma nədir ? Okült qanaxma-Adi gözlə görünməyən,nəcisdə gizli qan testi pozitiv və Fe defisitli anemiya “Obskur” qanaxma –Qanaxma mənbəyi bəlli deyil. Gizli və ya aşkar şəkildə ola bilər Çox rast gəlinən 1. Peptik xora(qastrik və duodenal xoralar) - 60% 2. Ezofaqus venalarının varikozu 3. Mallory-Weiss sindromu 4. Eroziv qastrit; duodenit; ezofagit
Az rast gəlinən səbəblər 1. Dieulafoy zədələnməsi 2. Vaskulyar malformasiyalar (teleangioektaziya , angiodisplaziya) 3. PHQ-Portal hipertenziv qastropatiya 4. Qastrik venaların varikozu 5. Neoplaziya
Nadir rast gəlinən səbəblər 1. Ezofagus xorası 2. Aorta-enterik fistul 3. Hemobilia 4. Kron
Grade: Ia - Aktiv,pulsatik qanaxma Grade: Ib - Aktiv sızıntı şəklində qanaxma Grade: IIa - Qanamayan görünən damar Grade:IIb - Yapışan laxta Grade:IIc - Üzəri qara ləkəli xora Grade:III - Təmiz qanamayan xora Mallory –Weiss sindromu Təkrarlanan öyümə və qusmalara bağlı olaraq ,distal ezofagusda , selikli qişanın linear cirilmasıdır Daha çox alkoqoliklərdə və hamilələrdə r.g. Steroidlər, aspirin və digər QSİƏ dərman maddələri, alkoqol eroziyaya səbəb ola bilər
Dieulafoy zədələnmə nədir? Əsasən mədənin proksimal hissəsində yerləşən nadir vaskulyar anomaliyadır PHQ-Fundus və korpusun selikli qişasında ödem, hiperemiya, ilan dərisi görüntüsü xarakterikdir Epiqastrik ağrı Dispeptik pozulmalar Daha öncə qis qanaxması Alkoqol, siqaret vərdişi Aspirin-QSİƏ d.m. Defekasiya aktında dəyişiklik Qusma -Öyümə -Hematemez M.W.s ? Çəki itkisi Maliqnizasiya ? Yanaşı xəstəliklər Baş hərlənməsi Gözün qaralması Halsızlıq Taxikardiya Dispnoe
Senkop
Ortostatik hipotoniya Dəridə dəyişikliklər Ortostatik hipotoniya (TİLT testi) - Xəstə yatarkən rahat,ayağa durduqda SQT 20, DQT 10 mm.c.st-dan çox düşməsi,Nəbz 20/dəq çox artması
səbəb olmur. >500-600 ml qanaxmalar sistolik və diastolik QT-ni 10 mm.c.st-dan çox salır və nəbz sayını 10/dəq çox artırır
>1500 ml qanaxmalar Hemorragik şoka səbəb olur Qan qrupu və Cross-match BUN (Qalıq azot) Koaqulyasion parametrlər Qaraciyərin funksional testləri !!! İlk 24 saat ərzində Htc göstəricisi normal ola bilər Varikozla əlaqəli olmayan üst QİS qanaxmaları 80% hallarda hər hansı bir müdaxilə olmadan öz- özünə dayanır Mədənin selikli qişası 48-72 saatdan bir yeniləndiyi üçün regenerasiya qurtardıqda əksər vaxt qanaxma da dayanır Endoskopiya - Üst QİS qanaxmalarının diaqnoz və müalicəsində istifadə olunan I addımdır. Kontrast Rentgenoqrafiya - məsləhət deyil. Angioqrafiya - qanaxmanın çox şiddətli olduğu hallarda, endoskopik görüntüyə maneə olduqda aparılır. Qanaxma sürəti 0,5 ml/dəq çox olduqda qanaxma yerinin müəyyən olunma faizi artır. Sintiqrafiya - Qanaxma sürəti 0,5 ml/dəq az olduqda aparılır. Teknesium(Tc99m) ilə işarələnmiş eritrositlərdən istifadə olunur. 3 gün stasionarda yatış Oral qida stop! Nazal O2 verilir Maye balansının bərpası(Kristalloidlər) Qan transfuziyası NG zondun yerləşdirilməsi Adətən 4 ünite eritrositar kütlə köçürüldükdən sonra, 1 ünite TDP köçürülür. 24 saat ərzində 4-6 ünite qan transfüziyasından sonra Hb səviyyəsinin 8g/dl –dən aşağı olan, hemodinamika bərpa olunmayan və təkrar qanayan xəstələrdə cərahi müalicə göstərişdir.
PPİ (Omeprazol,lansoprazol,pantoprazol,rabeprazol) Mex-K/H ATFaza nasosunu blokada edərək H mədəyə keçməsinin qar şısını alır. -Yan təsiri:baş ağrısı,ürək bulanma qusma. -PPİ 80 mg İV inyeksiyadan sonra,8mg/saat uzunmüddətli infuziya. !!! Üst QİS qanaxmalarında H2RA istifadə edilmir. -Yetərsiz turşu inhibisiyası -Tolerantlıq Hemostatik mexanizm PH- dan asılıdır. PH <5,4 trombositlər və koaqulyasiya azalır. PH<4 fibrin əriyir. Vazopressin (Qlipressin)-Splenik vasokonstriktordur. Daha çox varikoz qanaxmalarında istifadə olunur. Koronar və renal işemiya yarada bildiyi üçün nitroqliserinlə birlikdə istifadə olunur. Nitroqliserin həm də portal P-i salır Somatostatin(Oktreotid)-Peptik xora və varikozla bağlı qanaxmaları azaldır. Splenik vasokonstriktordur və portal qan təzyiqini salır. Somatostatin 250 mg iv, daha sonra 250 mg/saat iv perfuziya. 1. İnyeksiya - adrenalin - sklerozan - Alkoqol - trombojenik maddə - fibrin yapışdırıcı 2. Termal - Kontakt (Elektrokoaqulyasiya,Heater probe) -Q/kontakt (Lazer-fotokoaqulyasiya,Arqon plazma koaqulyasiya) 3.Mexaniki - (Metalik klips,bant liqsiya)
Adrenalin - 1/10.000 istifadə olunur Alkoqol - Sürətli toxuma dehidratasiyası ,tromboz əmələ gətirir və geniş nekrozlar a səbəb ola bilər. Trombin - trombin laxtalanmanı başladır. - Hal hazırda insan trombinindən ist. ol. - Toxuma zədələnməsi yaratmır. - Əsasən epinefrin sonrası ist.ol.
1. Portal P-i azaltmaq -farmakoloji -TİPS -Cərrahi şunt 2.Varikoz damarları lokal obliterasiya -Skleroterapiya -Balon tamponada -Bant liqasiya Endoskopik müayinə uğurlu olmayan hallarda aparılır. Diaqnostik və terapevtik təsir edir. Qastrik və ezofaqus balonları Əvvəlcə mədə daha sonra ezofaqus balonu şişirdilərək, kardia və ezofaqusdakı varikozlar üzərində mexaniki tamponada yaradır. Ağırlaşmalar: Selikli qişanın xoralaşması, aspirasion pnevmoniya Əvəzinə daha çox bant liqasiya və skleroterapiya tutur. 24 saat ərzində 2 dəfə endoskopik müdaxilə aparıldığı halda qanaxma davam edən , SB zondu çıxarıldıqdan sonra təkrar qanaxması olan xəstələrə cərrahi şunt və ya TİPS göstərişdir. Hepatik ensefalopatiyası olan, İNR > 5 olan, Child ədədi 12-dən yuxarı olan, ürək çatışmazlığı olan, yaş >75 olan xəstələrdə TİPS əks göstərişdir. Kataloq: uploads -> rezidenti -> ishler ishler -> Rezident Qastroenterolq: Teymurova Sevinc ishler -> Terapevt-rezident : Qələndərova Şəbnəm Əhməd q. Atu ttk ishler -> QaraciYƏr sirrozu həkim rezident Həsənova Aynur ishler -> Xroniki Hepatit b dedikdə nə başa düşülür ? ishler -> Sistem qırmızı qurdeşənəyi ishler -> Rezident sevinc əHMƏdova ishler -> Tədris Terapevtik Klinikanın HƏKİm rezidenti Mirzəyeva Zinyət ishler -> Buğda, arpa, çovdar və yulafın tərkibindəki qlüten və qlütenəbənzər digər proteinlərə qarşı genetik meyilli ishler -> Postmenopauza və hormonal terapiya Rezident-Terapevt ishler -> Qaydalari NƏTĠCƏLƏRĠn dəYƏRLƏNDĠRĠLMƏSĠ tar ġX • pH elektrodu, 1933, Maclnnes ve Belcher • co 2 Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|