QARACİYƏR
SİRROZU
Həkim rezident Həsənova Aynur
Qaraciyər sirrozu-
virus hepatitləri və
alkoqol olmaqla müxtəlif faktorların yol açdığı
parenxim zədələnməsi, fibroz və düyün
əmələgəlməsi ilə birlikdə lobulyar və vaskulyar
quruluşun pozulması ilə xarakterizə, geri
dönməyən diffuz bir xronik qaraciyər xəstəliyidir.
Etiologiyasından asılı olmayaraq sonunda
ortaya çıxacaq morfoloji dəyişiklik eynidir.
E
TIOLOGIYA
Virus hepatitləri ( B,B+D,C)
Alkoqol
Biliar tutulma:
Primer
Sekonder
Venoz durğunluq
Autoimmun hepatit
Toksinlər və dərmanlar
Metabolik səbəblər:
Wilson xəstəliyi
Hemoxromatozis
Alfa-1 antitripsin çatışmazlığı
Kistik fibrozis
E
TIOLOGIYA
A hipervitaminozu
Sarkoidoz
Yenidoğulmuşların siflisi
Kriptogen
P
ATOGENEZ
Sirroz anatomik olaraq fibroz və düyün
əmələgəlməsi ilə birlikdə olan diffuz
prosesdir.
Prosesi başladan hepatosellülar nekrozdur.
P
ATOGENEZ
Mikronodulyar
: Düyünlər 3mm-dən kiçikdir.
Alkoqol mənşəli sirrozda rast gəlinir.
Makronodulyar:
Düyünlər 3mm-dən böyükdür.
Əsasən virus hepatitlərinin səbəb olduğu sirrozda
rast gəlinir.
Miks tip
: Mikro-makronodullar bir yerdə olur.
P
ATOGENEZ
Hepatositlərə__birbaşa_sitopatik__təsir_göstərmir.__Burada_nekroz'>Hepatit B
virusu(HBV)
Hepatositlərə
birbaşa sitopatik
təsir göstərmir.
Burada nekroz
bədənin hüceyrə
immuniteti
hesabına ortaya
çıxır.
Hepatit C
virusu(HCV)
Hepatositlərə
birbaşa sitopatik
təsir göstərərək
nekroza səbəb olur.
K
LINIKA
Kompensasiya fazası adətən
asimptomatikdir.
Nonspesifik GİS simptomları ola bilər.
Dekompensasiya fazasında olan xəstələrdə
hepatosellulyar çatışmazlığa və portal
hipertenziyaya aid əlamətlər ola bilər.
Əgər xəstədə varikoz qanama, assit, spontan
bakteriyal peritonit və hepatik
ensefalopatiya varsa artıq bu xəstədə
sirrozun dekompensasiya mərhələsi əmələ
gəlmişdir.
K
LINIKA
Tez yorulma
İştahasızlıq
Sarılıq
Qaşınma
Ürəkbulanma
Meteorizm
Qəbizlik
Təbil çubuqları şəklində
barmaqlar
Qaraciyər dili
Kişilərdə ginekomastiya,
qadınlarda amenoreya
Telangioektaziyalar ( damar
ulduzcuqları)
Gövdənin aşağı hissəsinin
ksantomaları
Splenomeqaliya
Kollateral venalar
Assit
Hipersplenizmə bağlı
trombositopeniya və buna
görə petexiya, ekximoz
Hepatosellulyar çatışmazlıq
əlamətləri
Portal hipertenziya
əlamətləri
D
IAQNOZ
Diqqətli fiziki müayinə
•
Palmar eritem
•
Spiderangioma
•
Dupuytren kontrakt
urası
Rutin laborator testlerinin
dəyərləndirilməsi
•
Transaminazalar
• Albumin sə
viy
ə
si
• PT
•
Hipersplenizm
əlamətləri
D
IAQNOZ
Doppler USM
Qarın boşluğu KT
MR Angioqrafiya (daha həssas)
Endoskopiya
Qaraciyər biopsiyası
M
ÜALICƏ
Əsasən etiologiyaya və ağırlaşmalara
görə aparılır.
Sirrozun etiologiyası virus
hepatitlərinə bağlıdırsa bu zaman
Antiviral dərman vasitələrindən
istifadə olunur.
A
SSITIN MÜALICƏSI
Duzsuz diyet
Yataq rejimi
Diüretikler
Spironolakton: 100-200 mg/gün dozunda
başlanarak 400 mg/gün’ə qədər arttırılır.
Furosemid: 40 mg/gün dozunda başlanır,
maksimal doz 160 mg/gün’dür.
Parasentez
Peritoneo-venoz şuntlar
%10 xəstə müalicəyə tabe olmur (refrakter
assit)
Qaraciyər transplantasiyası
V
ARIKOZ QANAMALARINDA MÜALICƏ
Hipovolemiyanın düzəldilməsi
Qanamanın təcili dayandırılması
Erkən təkrar qanamanın qarşısının
alınması
Qanamaya bağlı ağırlaşmaların
qarşısının alınması
Qaraciyər funksiyalarının pozulmasının
qarşısının alınması
V
ARIKOZ QANAMALARINDA MÜALICƏ
Ümumi tədbirlər ve şokla mübarizə
Qan transfüziyası
Antibiotik terapiyası
Balon tamponadı
Endoskopik müdaxilə
Skleroterapiya
Band ligasyonu
S
PONTAN
B
AKTERIYAL
P
ERITONIT
İnfeksiyona yol açacaq heç bir
müdaxilə olmadan əmələ gələn
peritonitdir.
Assiti olan bir xəstədə qızdırma və
qarın ağrısı olarsa ilk ağıla gələn
spontan bakteriyal peritonit
olmalıdır.
M
ÜALICƏ
III nəsil sefalosporinlər istifadə
olunur.
1-2 gr sefotaksim( 8-12 saatdan bir
,minimum 5 gün)
Ofloksasin ya da IV qrup digər gram
negatif enterik bakteriyalara qarşı
davamlı antibiyotiklər
1 il ərzində rekurrens %70
D
IQQƏTINIZƏ GÖRƏ
TƏŞƏKKÜRLƏR
Dostları ilə paylaş: |