Pul bu odamlar savdoni osonlashtirish uchun foydalanadigan ayirboshlash vositasi. Bu odamlarga kerakli vaqtda tovarlar va xizmatlarni sotib olish imkonini beruvchi qiymat omboridir. Iqtisodiyot o'sishi bilan pulga talab ortadi



Yüklə 0,52 Mb.
Pdf görüntüsü
tarix21.06.2023
ölçüsü0,52 Mb.
#133830
Qoʻqon universi-WPS Office



Sirtqi boʻlimi iqtisodiyot yonalishi 1-22 gruxi 
talabasi Komoldinov Davlatbekning 
makroiqtisodiy fanidan tayyorlagan 
taqdimot ishi


Pul - bu odamlar savdoni osonlashtirish 
uchun foydalanadigan ayirboshlash 
vositasi. Bu odamlarga kerakli vaqtda 
tovarlar va xizmatlarni sotib olish 
imkonini beruvchi qiymat omboridir. 
Iqtisodiyot o'sishi bilan pulga talab ortadi. 
Bu ortib borayotgan talab pul narxining 
oshishiga olib keladi, bu foiz stavkasi deb 
ataladi.


Pul bozori - bu odamlar pul sotib oladigan va 
sotadigan bozor. Tovar va xizmatlarni 
to'g'ridan-to'g'ri savdo qilish o'rniga, odamlar 
pul bozorida pul bilan savdo qiladilar. Pul 
taklifi mamlakat markaziy banki tomonidan 
nazorat qilinadi. Markaziy bank foiz 
stavkalarini o'zgartirish orqali pul taklifini 
oshirishi yoki kamaytirishi mumkin. Pul 
massasini nazorat qilish orqali markaziy bank 
iqtisodiyotga ta'sir ko'rsatishi mumkin.


Bozor iqtisodiyoti sharoitida pul bozori muvozanat 
holatiga keladi. Bu shuni anglatadiki, pul taklifi pulga 
bo'lgan talabga mos keladi. Muvozanatli foiz stavkasi -
bu taklif qilingan pul miqdorini talab qilinadigan pul 
miqdoriga tenglashtiradigan pul narxi. Muvozanatli foiz 
stavkasi pulga talab va pul taklifining kesishishi bilan 
belgilanadi.


Pulga bo'lgan talab pul taklifidan yuqori bo'lsa, foiz stavkalari 
ko'tariladi. Foiz stavkalarining bunday o'sishi qarz olishning 
kamayishiga va jamg'armalarning ko'payishiga olib keladi. Natijada 
iste'mol xarajatlari kamayadi, bu esa tovarlar va xizmatlarga talabning 
pasayishiga olib keladi. Talabning bu pasayishi narxlarning 
pasayishiga olib keladi, bu esa deflyatsiyaga olib kelishi mumkin.


Boshqa tomondan, pul taklifi pulga bo'lgan talabdan yuqori bo'lsa, foiz stavkalari 
pasayadi. Foiz stavkalarining bu pasayishi qarz olishning ko'payishiga va 
jamg'armalarning kamayishiga olib keladi. Iste'mol xarajatlari oshadi, bu esa tovarlar va 
xizmatlarga talabning oshishiga olib keladi. Talabning bu ortishi narxlarning oshishiga 
olib keladi, bu esa inflyatsiyaga olib kelishi mumkin



Xulosa qilib aytganda, pul iqtisodiyotning muhim jihati 
hisoblanadi. Pul bozori iqtisodiyotdagi muvozanatni 
saqlashda hal qiluvchi rol o'ynaydi. Pul taklifini nazorat qilish 
orqali markaziy bank iqtisodiyotning yo'nalishiga ta'sir qilishi 
va foiz stavkalarini belgilashi mumkin. Pul bozorining qanday 
ishlashini tushunish iqtisodiyotning ishlashi haqida muhim 
tushunchalarni berishi mumkin.


Eʼtiboringiz uchun 
rahmat 

Yüklə 0,52 Mb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin