V5: 5. İ.kostal aralık sol ön koltuk (aksilla) çizgisi
V6: 5. İ. Kostal aralık sol orta koltuk (aksilla) çizgisi
Ünipolar ekstremite derivasyonları
aVL; pozitif elektrod sol kol
aVF; pozitif elektrod sol bacakta
aVR; pozitif elektrod sağ kolda
P
Q
R
S
T
Adale tremoru olan bir hastada parazit oluşumu
Normal EKG
Zaman değerlendirmesinde dalgaların genişliği ve aralarındaki mesafeler esas alınır. Bir dalganın başından ikinci dalganın başına kadar geçen süre interval, bir dalganın sonundan ikinci dalganın başına kadar geçen süre ise segment olarak bilinir.
Normal bir elektrokardiogramdaki bazı önemli interval ve segment değerleri şöyledir:
Normal bir elektrokardiogramdaki bazı önemli interval ve segment değerleri şöyledir:
Özellikle voltaj açısından yapılan değerlendirmelere esas olmak üzere, elektrokardiografide elektrodların yerleştirileceği vücut bölümleri konusunda bir standard oluşturulmuştur.
Özellikle voltaj açısından yapılan değerlendirmelere esas olmak üzere, elektrokardiografide elektrodların yerleştirileceği vücut bölümleri konusunda bir standard oluşturulmuştur.
Buna göre standard bir EKG muayenesinde 12 ayrı elektrod grubu kullanılarak kayıtlar yapılır.
Unipolar ve bipolar ekstremite derivasyonlarının (toplam 6 derivasyon) herbiri kalbi koronal düzlemde farklı açılardan gören eksenlere sahiptir.
Unipolar ve bipolar ekstremite derivasyonlarının (toplam 6 derivasyon) herbiri kalbi koronal düzlemde farklı açılardan gören eksenlere sahiptir.
Ekstremite derivasyonlarındaki dalga büyüklükleri (voltajları) değerlendirilerek kalpdeki depolarizasyon (veya repolarizasyon) dalgasının hareket yönünün hangi eksene yakın olduğu araştırılır.
Bu değerlendirme, kalpdeki elektrofizyolojik olayların dinamiğinin anlaşılmasını sağlar.
Okun pozitif yönünü gören derivasyonlar ise pozitif bir defleksiyon gösterir
P dalgası
p dalgası: Atriyum depolarizasyonunu gösterir p dalgası süresi: 0.10sn -2.5mV,
DI,DIIve AVF de pozitif
DIII ve AVL, VI (+,- veya bifazik),
V4-V6 pozitiftir,
AVR de negatiftir,
PQ (PR) segmenti: 0.09-0.11 sn
PQ (PR) segmenti: 0.09-0.11 sn
P dalgasının sonundan QRS kompleksinin başlangıcına kadar olan kısımdır.
Kalp impulsunun atriyumlardan ventriküllere iletildiği süreye karşılık gelir.
Kalp impulsu bu süre içinde AV düğümü, His demeti ve Purkinje sistemini geçerek ventrikül myokardının ilk depolarize olan kısmına ulaşır.
Normalde izoelektrik hattadır.
PR intervali :
PR intervali :
P dalgasının başlangıcından QRS kompleksinin başlangıcına kadar geçen süredir.
Q dalgasının belirgin olmadığı durumlarda P dalgasının başlangıcından R dalgasının başlangıcına kadar olan süre (PR intervali) dikkate alınır.
PQ veya PR intervali, SA düğümden başlayan eksitasyonun ventrikül myokardına kadar ulaşması için geçen zamana karşılık gelir.
Süresi 0.12-0.20 ortalama 0.16 s' dir.
PR<0.12sn: kısa PR
PR>0.20sn: 1 °blok
QRS kompleksi: Q, R ve S dalgası olmak üzere üç ayrı dalgadan oluşmuştur.
QRS kompleksi: Q, R ve S dalgası olmak üzere üç ayrı dalgadan oluşmuştur.
QRS kompleksi ventriküllerin depolarizasyonu sırasında kaydedilir.
Süresi 0.06-0.10 s' dir. 0.11 s' yi aşması patolojik kabul edilir.
Q dalgası QRS kompleksindeki ilk negatif defleksiyondur. Q dalgasının çok küçük olması veya bazı derivasyonlarda görülmemesinin patolojik bir anlamı yoktur.
Derinleşmesi ise geçirilmiş MI göstergesidir (Patolojik Q)
R dalgası QRS kompleksindeki ilk pozitif defleksiyondur.
S dalgası QRS kompleksinde R dalgasından sonra gelen ilk negatif defleksiyondur.
ST segmenti: QRS kompleksinin sonu ile T dalgasının başlangıcı arasındaki elektrokardiyogram bölümüdür.
ST segmenti: QRS kompleksinin sonu ile T dalgasının başlangıcı arasındaki elektrokardiyogram bölümüdür.
Ventrikül myokardının tümünün depolarize duruma geçtiği andan başlayarak ventrikül repolarizasyonunun başladığı ana kadar sürer.
Normalde izoelektrik hatta kaydedilir.
ST segmentinin izoelektrik çizginin altına inmesi veya üstüne yükselmesine ST sapması denir.
ST segmentinin belirli değerlerden daha fazla çökmesi veya yükselmesi patolojiktir.
0.13-0.15 sn sürer
ST segment çökmesi
QT intervali: Q dalgasının başından T dalgasının sonuna kadar geçen süredir.
QT intervali: Q dalgasının başından T dalgasının sonuna kadar geçen süredir.
Ventriküllerin depolarizasyon ve repolarizasyon süreçlerini kapsar.
Ortalama yaklaşık 0.40 s dir.
Hipokalsemide uzar, hiperkalsemide kısalır.
T dalgası
Ventrikül repolarizasyonu 0.10-0.25sn,
I,II,V3-V6 da (+),
aVR de (-)
diğer derivasyonlarda QRS in yönüne bağlı olarak değişkendir.
U dalgası
T dalgasını takibeden ve genellikle pozitif olan küçük bir defleksiyondur.
Normal EKG kaydında her zaman gözlenmeyebilir.
Nedeni kesin olarak bilinmemekle beraber intraventriküler (purkinje) ileti sistemindeki yavaş repolarizasyona bağlı olarak geliştiği düşünülmektedir.
Kalp hızının hesaplanmasında bir kalp siklusunun süresi temel alınır.
EKG de bir dalganın başlangıcından bir sonraki aynı dalganın başlangıcına kadar olan bölüm bir kalp periyoduna karşılık gelir.
Kalp periyodunun belirlenmesinde trasede belirgin olması nedeni ile birbirini izleyen iki R dalgasının tepe noktaları arasındaki mesafe (R-R aralığı) tercih edilir.
EKG de kalp frekansı hesaplanması:
EKG de kalp frekansı hesaplanması:
Kalp frekansı hesaplanırken önce R-R aralığının zaman olarak karşılığı hesaplanarak bir kalp periyodunun süresi bulunur.
Daha sonra basit bir orantı ile bir dakikadaki kalp periyodu sayısı saptanır.
Kalp frekansının hesaplanması ile ilgili işlemler 60/R-R(s) olarak formüle edilebilir.
Ventrikül ritmi düzenli değil yani R-R aralıkları birbirine eşit değilse aynı işlem birkaç R-R mesafesinin ortalaması alınmak sureti ile yapılır.
EKG de kalp frekansı hesaplanması:
EKG de kalp frekansı hesaplanması:
Örneğin, 25 mm/s kağıt hızı ile yapılan bir EKG kaydında R-R mesafesi 20 mm ise bir kalp periyodu 20 x 0.04 = 0.80 s ve kalp frekansı 60/0.80 s = 75 atım/dakika olarak bulunur. ( 1 atım = 0.8 sn ise 60 sn de kaç atım yapar)
FREKANS=?
FREKANS=?
19 küçük kare = 0,04*19= 0,76
60\0,76=78.94 atım
300\6 = 50 atım
Pratik olarak:
1 dk da 300 büyük kare geçer.
1 dk da geçilen büyük kare sayısının, 1 atımda geçilen büyük kare sayısına bölünmesi
(300 / ~ 4) = ~ 75
(300 / 1.5) = 200
Kalp Ekseni
Kardiyak aks
Sağdan sola
Yukarıdan aşağıya
Yaklaşık 45o lik bir açı ile uzanır
Saat 11-5 doğrultusu
Normal aks : +59 º
Kardiyak aks
Kardiyak aksın normal sınırları
Sol ventr. hipertrofisi
Sağ ventr. Hipertrofisi
Sol ventr. enfarktı
aVF
DI
+
+
-
-
59
N
SOL AKS
SAĞ AKS
SAĞ AKS SAPMASI
Göğüs derivasyonları
ve QRS
Yatay düzlemde;
V1-2; sağ ventrikülü
V3-4; septumu
V5-6 kalbin sol yanını yani sol ventrikül duvarını görür
Septum soldan sağa doğru ve ventriküllerden önce uyarılır
Septum depolarizasyonu
V1 pozitif defleksiyon
Septum kas kitlesi az olduğundan genlik düşüktür
R
V6 negatif defleksiyon
Q
Ventrikül depolarizasyonu
Sol ventrikül hakimiyeti
V1 negatif defleksiyon
S
V6 pozitif defleksiyon
R
Kas kitlesi tamamen depolarize olmuşsa EKG izoelektrik çizgiye döner
Normal depolarizasyon
Özetle...
EKG kas kontraksiyonlarıyla birlikte gelişen elektriksel değişikliklerden kaynaklanır
Öncelikle atriyumlar, sonra ventriküller eşzamanlı olarak kasılır
