Current approaches and new research in modern sciences international scientific-online conference 8 sellar hosil bo‘lishining asosiy qonuniyatlari



Yüklə 0,8 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə1/8
tarix30.09.2023
ölçüsü0,8 Mb.
#150669
  1   2   3   4   5   6   7   8
63a48d1d79e75 Samatova



CURRENT APPROACHES AND NEW RESEARCH IN 
MODERN SCIENCES
 
International scientific-online conference 

SELLAR HOSIL BO‘LISHINING ASOSIY QONUNIYATLARI 
 
Karimov I.E.
1
 Samatova N.R.
2
 Burxonov Elnur

https://doi.org/10.5281/zenodo.7145964 
Annotatsiya.
Sel toshqinlari jarayonlarining turini farqlash, eroziya-siljituvchi 
sel oqimi, sochilgan sel hosil bo‘lish o‘chog‘i, qoyali sel kuluarlari va jarliklar 
haqida ma‘lumotlar keltirilgan. Hamda sel havzasi doirasida ajralib turadigan 
elementlar haqida, sel toshqinlarining geografik tarqalishi, O‘zbekistonda sel 
toshqinlarining kelib chiqishiga sabab bo‘lgan omillar yuzasidan to‘xtalib o‘tildi.
Kalit so’zlar:
sel, eroziya-tashuvchi, eroziya-siljituvchi, jala, muzlik, kuluar, 
glyatsial, ko‘l, sel toshqinlari, sellar yilnomasi, yomg‘ir, qor. 
Аннотация. 
Состояние данных о дифференциации типа паводковых 
процессов, эрозионно-смещающего паводкового становления, рассеянного 
очага паводка, скальных кулуаров паводка и оврагов. Также по поводу 
бассейнов пойм, загруженных поймами, обсуждалось качество причины 
пойм в Узбекистане. 
Ключевые 
слова:
паводок, 
эрозионно-несущий, 
эрозионно-
перемещающий, сели, ледник, кулуар, ледниковый, озерный, паводок, 
паводковая летопись, дождь, снег. 
Annotation.
Information on differentiating the types of flood processes, erosion-
displacement flood flow, scattered flood formation center, rocky flood couloirs 
and ravines is presented. It was also discussed about the different elements 
within the flood basin, the geographical distribution of floods, and the factors 
that caused the occurrence of floods in Uzbekistan. 
Keywords:
flood, erosion-carrying, erosion-shifting, torrent, glacier, couloir, 
glacial, lake, flash floods, flood chronicle, rain, snow. 
Ma‘lumki, sel toshqinlari deganda, daryo havzasiga yog‘gan jala yomg‘irlar 
natijasida daryodagi suv sathi va sarfining juda tez sur‘atlarda ortishi va 
shunday keskin kamayishi tushuniladi. Sel toshqini o‘zining qisqa muddatliligi, 
oqim hajmining nisbatan kattaligi hamda qulay gidrometeorologik sharoitlarda 
ayni bir daryo yoki soyda butun yil davomida kuzatilishi bilan tavsiflanadi.
Sel toshqinlari jarayonlarining 3 turini farqlash lozim: eroziya-tashuvchi, 
eroziya-siljituvchi va siljituvchi. Ushbu turlarning birinchisi suv-oqiziqlar 
oqimlarining paydo bo‘lishi va o‘tishi bilan bog‘liq, qolgan ikkitasi yuqori 
zichlikka ega loyli va loy-toshli oqimlarning hosil bo‘lishiga olib keladi. Ushbu 
har uch turdagi jarayonlar o‘zini xavfli tarzda namoyon etishi bilan ma‘lumdir
Eroziya-tashuvchi sel jarayoni. Yetarli darajada yaxshi o‘rganilmagan. Suv 
oqiziqli sel oqimlari xususiyatlarini o‘rganish, jala yomg‘irlardan bo‘lgan 
toshqinlar, yomg‘ir suvlarining yer yuzasida shakllanishi, suv to‘plash 



Yüklə 0,8 Mb.

Dostları ilə paylaş:
  1   2   3   4   5   6   7   8




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin