Cqbk -nin Az rbaycanda Geni L ndirilm si Layih si traf Mühit V Sosial Sah y t sirin Qiym tl ndirilm si

 
Ekoloji t sirl rin azald lmas  üzr   t dbirl ri h yata keçirm k m qs dil , PODRATÇININ 
traf mühitin idar  edilm si üzr   cra plan na konkret sah l r üzr  
traf mühitin idar  
edilm si planlar  daxil edil c k.  
 
EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI konkret sah l r üzr  
traf mühitin idar  
edilm si planlar  haz rlanacaq. A a dak  öhd likl ri yerin  yetirm k üçün, tikinti i l rin  
ba lamazdan  vv l, 
RK T il  raz la d r lmal   h r konkret sah  üçün i in apar lmas  
üsuluna dair plan daxil edil c k:  
 
19-10 
irk t 
n mühüm sah l r üçün s ciyy vi sah  Ekoloji  dar etm  
Planlar n   i l yib haz rlayacaq. Podratç  planlar n t l bl rini s ciyy vi 
sah  üçün i l rin apar lmas  üsuluna dair planlara daxil ed c k. 
 
Buraya Ekoloji T dqiqat Plan  daxil olacaq. Bu planda apar lmal  t dqiqatlar n, o cüml d n 
t dqiq edilm li sah l rin, t tbiq edilm li metodlar n t f rrüat  verilir v   t dqiqat n n tic l ri 
bar d  hesabat a a dak  qaydada t qdim edil c k:  
 
 KS-d , KG0 v  KG35 aras nda,  tik narl  Süs n  (Iris acutiloba) dair tikinti qaba  
t dqiqat 
 
C dv l 8-3-d  mü yy n edilmi  KS seksiyalar nda Iris camillae)-n n (süs n) v  
Q rm z  kitaba daxil edilmi  dig r bitki növl rinin tikinti qaba  t dqiqat  
 Üfüqü 
istiqam tl ndirilmi  üsulla qaz lm  quyularda v  mikrotunell rd  t bii mühitin 
tikinti qaba  t dqiqat . 
 

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
59 
 
A a dak   f aliyy tl r üçün i l rin icra üsullar na, h mçinin Sah  üzr  Ekoloji  dar etm  
Planlar  daxil edil c k: 
 
 Kürü 
tökm  mövsümünd  aç q çay keçidl rind  bal qlar kürü tökdüyü yerl rin 
qiym tl ndirilm si 
  Vacib heyvan növl rinin axtar
  m qs dil  bitki k sm d n v  üst torpaq qat n n 
umlanmas ndan  vv l KS-d  yerüstü ya ay  m sk nl rinin yoxlanmas  v  onlar n 
KS-d n k narla d r lmas  metodlar n n t f rrüat , o cüml d n mövsümi davran
n 
v  t l bl rin n z r  al nmas  
  Vacib heyvan növl rinin axtar
  m qs dil  bitki k sm d n v  üst torpaq qat n n 
umlanmas ndan  vv l çay sahilind ki t bii mühitl rin yoxlanmas   v  onlar n KS-
d n k narla d r lmas  metodlar n n t f rrüat , o cüml d n mövsümi davran
n v  
t l bl rin n z r  al nmas   
 
H ssas/qiym tli t bii mühitl rd   k si m l r üçün i in apar lmas  üsuluna dair 
planlar. 
 
Vacib heyvan növl rinin axtar
 il  ba l  bitki k sm   m liyyatlar  üçün i in apar lmas  
üsuluna dair plana t sba alar n köçürülm si prinsipl ri v  plan  daxil edil c k. Bu planda 
h min növün u urla köçürülm sin   t sir ed  bil c k aspektl r n z rd n keçiril c k, 
m s l n, yüks k temperaturlarda heyvanlar   t rp tm m li (v  ya onlar  kölg y  köçürm li 
v  buraxmadan qabaq su verm li), q lama zaman  yuxudan oyatmadan önc  heyvanlara 
t hlük siz yer t min etm li.  
 
Ekoloq t r find n mü yy n edilmi   t sba alar n h r k ti v  yuva tikm si v  ya q lamas  
münasib, t hlük siz v  yararl  konteynerl rd  h yata keçirilm lidir (temperatura v  ya i
a 
n zar t t l b oluna bil r). Heyvanlar n burax lmas  üçün i  sah l rind n  n az  50m aral da 
yerl
n münasib q buledici ya ay  m sk ni mü yy n edilm lidir.  
 
Bitkil rin k silm sin  dair EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇININ konkret sah l r 
üzr   traf mühitin idar  edilm si planlar na a a dak lar daxil olacaq: 
 
 Bitkil rin k silm si i l ri il   laq dar suda-quruda ya ayanlar, sürün nl r v  dig r 
daha kiçik m m lil rin mü yy n edilm sin , tutulmas na, saxlanmas na v  
köçürülm sin  dair t klif olunan yana ma 
  Tutmazdan qabaq, köçürül n heyvanlar üçün onlar n  vv ll r ya ad qlar  yerl r  
b nz r t hlük siz zonalar n mü yy n edilm si  
 Heyvanlar n onlara ziyan vurmayan üsullarla tutulmas  (m s l n  l, tor, ilg k, t l  
v  ya ilan qarma )  
 
T hlük siz zonalarda azadl a burax lmazdan qabaq heyvanlar nec   v   n   q d r 
saxlanacaq v  da nacaq. 
 
M s l n, i  sah sind  t sba a a kar edildiyi halda, ekoloq h min f rdl ri t hlük siz yer , i  
sah sind n uzaq bir yer  (50m+) köçür c k Yumurtalar v  ya kiçik heyvanlar ekoloq 
t r find n qum qutusuna yerl
diril r k yax ndak  ya ay   m sk nind  qurulmu  yuvaya 
apar lacaq. 
 
EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI köçürülmü  heyvanlar n v  ya bitkil rin 
qeydiyyat n  aparacaq.  
 
Yan keçm  üçün h ssas reseptorlar ni anlanacaq 
Mümkün oldu u hallarda v  
RK T N raz l
 il , yan keçm k m qs dil  EKOLOJ   DAR  
ETM  ÜZR  PODRATÇI tikinti qaba   t dqiqat zaman   h ssas flora sah l ri v  ya l  
a aclar  traf nda h dd qoyacaq. 
 
 sah l rini mümkün q d r azaltmaqla v   h ssas sah l rd   i  aparmamaqla ekoloji 
t sirl ri minimalla d rmaq olar.  
 

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
60 
 
RK T ( MSSTQ s n din   v  
laq dar mü ayi tedici mane l r/m hdudiyy tl r 
x rit sin  istinad ed r k) Tikinti üçün mane l r/m hdudiyy tl r siyah s nda h ssas v  
qorunan sah l ri mü yy n ed c k M hdudiyy tl r siyah s na  lav  düz li l r edil c k v  
tikinti üçün t sdiql nmi  mar rut planlar nda h ssas sah l r göst ril c k. Tikinti qaba  
ekoloji t dqiqatlar zaman   lav  h ssas sah l r mü yy n edil  bil r. 
 
Daimi ekoloji t sirl ri azaltmaq m qs dil , 
RK T Layih nin dizayn na mü yy n sah l rd  
i  sah sinin eninin darald lmas n  daxil etmi dir. Ekoloji t sirl ri azaltmaq m qs dil , 
PODRATÇI, 
n az , planlarda göst rildiyi kimi, darald lm   i  sah sind n k nara 
ç xmayacaq.  
 
Layih nin t hlük siz qaydada tikintisi v  istismar  üçün PODRATÇI obyektl ri v   i  
sah l rini el  planla d racaq ki, t mizl nm li sah  minimal olsun. H ssas sah l rd  
PODRATÇI i  sah sinin enini/ razisini v  h r hans  laz mi giri  yollar n n enini t hlük sizliy  
x l l g tirm d n azaltma mümkünlüyünü n z rd n keçir c k 
 
H ssas sah l rd n fiziki olaraq yan keçm ni asanla d rmaq üçün PODRATÇI i çi sah  
eninin bel   h ssas sah l rd n v  ya onlara yax n  razid n keçdiyi yerl rd   k m rin 
ixtiyar nda olan sah ni, giri  yollar n n ixtiyar nda olan sah ni v  tikilil rin s rh dl rini 
mar rutun d qiq sxemin   v  sah  planlar na uy un ayd n i ar l y c k H ssas sah l rin 
(m s., su hövz l rinin, ekoloji h ssas v  mühafiz  edil n sah l rin) yerini göst rm k üçün 
PODRATÇI bildiri   v  ni anlar qura d racaq v  saxlayacaq  çil r   i  dü
rg l rinin v  ya 
tikintinin ixtiyar nda olan sah l rin v  qur ular n tikinti sah l rinin yax nl
nda olan h ssas 
m skunla ma sah l ri v  növl ri haqq nda m lumat veril c k v  buraya laz ms z giri
 yol 
verilm y c k  
 
H ssas sah l r d  daxil olmaqla, bütün sah l rd  i ar l nm  a a dak  kimi olacaq: 
 
 
K nd t s rrüfat  torpaqlar nda, otlaqlar n v   ç m nlikl rd  payalar n/dir kl rin 
vurulmas  
 Me
lik v  kolluq sah l rin lentl  ç p rl nm si. 
 
PODRATÇIYA  lav  giri  yollar  laz m olarsa, bunlar da h ssas sah l rd n yan keçm li, 
eroziyan  minimuma endirm li v  Torpaqdan istifad  üzr   dar etm  Plan  da daxil olmaqla, 
dig r  dar etm  Planlar n n t l bl rin   m l ed c k 
 
Mümkün oldu u hallarda v  
RK T N raz l
 il , yan keçm k m qs dil  EKOLOJ   DAR  
ETM  ÜZR  PODRATÇI tikinti qaba   t dqiqat zaman   h ssas flora sah l ri v  ya l  
a aclar  traf nda h dd qoyacaq.  
 
D5-045 Tikinti 
zaman  toxunulmamas  laz m g l n mövcud üçüncü t r fl rin 
xidm tl ri v   h ssas reseptorlar (m s, m d ni irs sah l ri v  ya 
saxlan lmas  laz m g l n spesifik a aclar) ni anlanacaq. 
 
8.4.2.2 T bii mühitl r 
 
T bii mühit sah l rinin keçilm si üçün i  üsullar  
Mar rutun b zi hiss l rinin yüks k s viyy li h ssasl a malik olmas  ay rd edilmi dir v  
burada  lav  ehtiyat t dbirl ri t l b olunacaq. Bunlar v  artm   h ssasl
n s b bl rinin 
q sa t sviri a a dak   c dv ld  verilmi dir Bu bölm l rin yeri v  
hat si stolüstü 
qiym tl ndirm l r v  sah d  apar lan t dqiqatlar  sas nda mü yy n edilmi dir. 
 
 
 
 
 
 

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
61 
 
C dv l 8-3: KS-d  olan Yüks k H ssasl a Malik Hiss l r 
Ba lan c KS 
Son KG 
Artm  H ssasl
n S b bi 
0 3.2. 
5 14 
Torpaql  s hra t bii mühitl ri kipl
m y  çox 
meyllidir 
5 24 
85 96 
138 158.1 
Torpaql  s hra t bii mühitl ri kipl
m y  çox 
meyllidir v  yax nl qdak  BTC/CQBK ixtiyar nda 
olan sah d  bitki örtüyünün asta sür tl  b rpas  
il  birlikd  toplam t sir potensial  vard r 
321 322.9 
335.4 336 
342 346 
346.1 351 
359 370 
383 390 
lav  azaltma t dbirl ri olmad qda, növl rin 
r ngar ngliyi asta sür tl  b rpa olundu u növl rl  
z ngin bitki örtüyü 
 
Bu bölm l rd  b rpan n asta olmas n n s b bi y qin ki, s rt mühit 
raitl ri (güclü kül kl r 
v  temperatur d yi k nliyi, b rkim  meylli nar n torpaq qat ) Bu bölm l r üçün i in 
apar lmas  üsuluna dair planlar bu sah l rd  bitki örtüyünün b rpas n  asanla d rmaq üçün 
lav  ehtiyat t dbirl rinin t tbiqi il  ba l  BTC layih sind n  ld  edilmi   t crüb ni n z r  
almal d r  
 
Tikinti i l rind n 
vv l EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI bel   h ssas t bii 
mühitl rd  v  tikintid n  vv l apar lm  t dqiqatlar n tic sind  a kar edilmi  dig r yerl rd  
i in apar lmas  üsullar na dair plan  haz rlayacaq v  buraya torpa n kipl
m sinin qar s n  
almaq v  növl rin r ngar ngliyinin mümkün b rpas n  maksimuma qald rmaq üçün ehtiyat 
t dbirl ri daxil edil c k Bu, PODRATÇI il  m sl h tl
m  il  haz rlanacaq v  h r birinin rol 
v  cavabdehlikl ri ayd n mü yy n edil c k. 
8.4.2.3 Fauna 
Bitkil rin  vv lc d n t mizl nm si 
EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI h ssas növl r v  t bii mühitl ri olan  razil rd  
(Tikintid n  vv lki T dqiqat hesabat nda mü yy n edildiyi kimi) h r sah y  girm zd n  n 
geci 48 saat  vv l faunan n  vv lc d n t mizl nm si t dqiqatlar n  apararaq (yoxlama v  
laz m olduqda köçürm ) tikinti sah sind  mühafiz  olunan növl r  aid heyvanlar n 
olmad
n   d qiql
dir c k PODRATÇI bel  sah ni t mizl m k üçün giri  niyy tini 
EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇIYA  n az  48 saat  vv lc d n bildir c k. 
 
Mar rutda bir s ra heyvan növl rinin yuva qurmas , yeml nm si v  ya keçib getm si ehtimal 
edilir. Buraya bir s ra Q rm z  Kitaba dü mü   heyvanlar daxil ola bil r ki, yerin alt nda 
yumurtalayan Aral q d nizi t sba as  (Testudo graeca) kimi IUCN Q rm z  siyah s , Q rm z  
Kitabda olan növl r mar rutda balalaya bil r. Mar rutdan istifad  ed n heyvanlar balalama 
mövsümünd  daha h ssasd r, çünki onlar n narahatl q yaranan sah d n uzaqla ma imkan  
azd r. Onlara y qin ki, mar rutun  kilm y n sah l rd  (y ni bu yax nda  umlanmam  
torpaqlarda t bii m skunla ma sah l rinin olmas ) rast g lin c k, çünki burada bitki örtüyü 
aras nda y rt c lardan gizl nm k mumkundur.
4
 Buna gör   d , bitki örtüyünün ç xar lmas  
heyvanlar  üst torpaq qat   umlanmazdan  vv l bu sah d n uzaqla d racaq, bel likl   d , 
balalayan heyvanlara m nfi t sir riski aradan qald r lacaq v  ya minimuma endiril c k.  
 
                                            
4
 
Bu  MSS OMP m qs dil , bec rilm mi  torpaq sah l rin  k nd t s rrüfat  üçün bec rilm mi  
torpaq aiddir, y ni buraya otlaq torpaqlar daxildir, lakin torpa n illik bec rildiyi v  h ssas növl rin az 
ehtimal olundu u da d lan  kin sah l ri istisna olunur
 

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
62 
 
Bu t dbirl r ancaq balalama dövrl rind  (Aprel- yul aylar nda) i l r apar lacaq  kilm mi  
sah l rd  görül c k  
 
LAY H  a a dak  öhd liyi götürür: 
 
19-12a KS-d   v   i  sah l rind  bec ril n v  bec rilm y n torpaqlar n faktiki 
yeri tikinti önc si apar lan t dqiqat zaman  mü yy n edil c k. T dqiqat 
tikintid n bir il  vv l ba a çatd r lacaq. 
 
PODRATÇI a a dak  öhd likl ri yerin  yetir c k: 
 
19-12b Bec rilm y n v  torpa n üst qat  Aprel v   yul aylar nda (bu aylar 
daxil olmaqla) ç xar lan torpaqlarda bitki örtüyü torpaq qat  
ç xar lmazdan  vv l - Avqust v  Mart aylar nda torpa a yax n k sil c k 
ki, qu lar v  heyvanlar burada yuvalamas n. 
 
l rin vaxt  – çay keçidl ri 
B zi ekoloji reseptorlar ilin mü yy n vaxtlar nda daha h ssasd r, ona gör   d   b zi i l ri 
planla d rmaq laz md r v  onlar t sirin  n az oldu u ehtimal edil n vaxtda apar lacaq. Bu 
xüsusil  aç q üsullu k si m li, IUCN Q rm z  Siyah s  v  ya Az rbaycan n Q rm z  Kitab nda 
olan bal qlar n kürül m  yeri olan doqquz çaya t tbiq edilir Kür kçay, G nc çay, 
Qo qarçay, 
mkirçay, Z y mçay,  srikçay, Tovuzçay, H s nsu v  Qurud r  Bu çaylarda 
kürül m  mövsümü zaman  suda as lm  çöküntül rin birba a t sirinin (y ni kanallarda 
m skunla ma sah sin  narahatl q) v  ya as lm  çöküntül rin artmas n n qar s n  almaq 
üçün vacibdir.  
 
Bal qlar n kürü tökm  mövsümü ad t n aprel v  iyul aylar nda ba  verir, pik dövr is  May-
yun aylar na dü ür. (mövsümilikd n as l  olaraq) Kürü tökm   f aliyy tinin mövsümün 
sonuna do ru, suyun s viyy si a a  dü dükc   v  çaylar quruma a ba lad qca azalmas  
ehtimal edilir. Buna gör  d , aç q k sm  il  çay keçidl rind  bal qlar n kürü tökm si üçün  n 
h ssas dövr aprel-iyul aylar d r.  
 
PODRATÇI proqram  el  haz rlayacaq ki, aprel-iyul aylar nda (bu aylar daxil olmaqla) heç 
bir i  apar lmas n. 
 
X7-30 Kür kçay, G nc çay, Qo qarçay, Z y mçay, 
srikçay, Tovuzçay, 
H s nsu v  ya Kürd r d   i l r yaln z bal qlar n kürül m  
mövsümünd n f rqli vaxtda apar lacaq. 
l r bal qlar n kürül m  
dövründ  apar lacaqsa (bir qayda olaraq h r hans  IUCN/q rm z  kitaba 
dü mü  növl r üçün apreld n iyul ay na q d r, d qiq vaxt tikinti önc si 
t dqiqatdan sonra mü yy n ed c k) bu, sah  qiym tl ndirilm sind n 
sonra v   irk tin t sdiqi il  apar lacaq. 
 
Yuxar da siyah s  verilmi  doqquz çaydan h r hans  birind  tikinti i l rini kürü tökm  
mövsümünd  aparmaq laz m olarsa, 
RK T N Layih  Ekoloqu su hövz sinin 
qiym tl ndirilm sini v  kürü tökm  f aliyy tinin s viyy sini yoxlamal d r. 
 
Buraya a a dak lar daxil olmal d r:  
 
 Kürü 
tökm nin düz çay keçidi h yata keçiril n zaman ba  ver c yini mü yy n 
etm k üçün ax n n v  hava 
raitinin qiym tl ndirilm si; v  
 Çay 
keçidind   v  keçidd n çay yuxar  25m v  çay a a  150m  razid  
m skunla ma sah sinin qiym tl ndirilm si. 
 
Bu, kürü tökm nin tikinti müdd tind  ba  verm y c yini, m s l n i l r mövsümün sonuna 
do ru apar larsa v  çay quru oldu u, yaxud i l r mövsümün  vv ll rind  apar larsa v  
havan n kürü tökm  üçün  lveri siz oldu u hallar  mü yy n ed  bil r Bel  halda 
RK T N 
Layih  ekoloqu tikinti i l rinin apar lmas n  tövsiy  ed  bil r  

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
63 
 
8.4.2.4 Planla d rman n xülas si 
lav  F mümkün vaxt v  ya mövsümi m hdudiyy tl r  malik öhd likl rin ham s n  göst rir. 
lin mü yy n vaxt nda apar lacaq i l ri v  ya 
RK T yay nman   t sdiq etm yinc , i l rin 
ba a çatd r la bilm y c yi dövrü mü yy n etm k üçün bu c dv l  müraci t edilm lidir. 
 
Qeyd: Mövsümi m hdudiyy tl rin illik d yi m si tikintid n 
vv l apar lan t dqiqatla 
mü yy n edil c k v  PODRATÇIYA bildiril c k.  
8.4.3 
Tikinti Önc si T dqiqat v   l r 
B zi t dqiqat i l rinin tikinti i l rind n  vv l apar lmas  laz m olarsa, vacib t bii mühitl r  v  
ya növl r  z r rin d ym sinin qar s n  alma Boru k m ri d hlizinin ixtiyar nda olan sah d  
ancaq bir Q rm z  Kitaba dü mü  bitki növü (süs n-Iris camillae) var v  bu növl ri köçürm k, 
sonra t dqiqat apararaq KS-d  olan sah d  daha heç bir Q rm z  Kitabda olan növün 
olmad
n   yoxlamaq Quruda ya ayan heyvanlara olan t siri d  minimuma endirm k üçün 
t mizl m d n  vv l yoxlamalar da t l b olunacaq. Bu t l bl r a a da daha  trafl  
kild  
t svir edilmi  geni   hat li  traf mühitin idar  edilm si plan na  lav  edil c k A a dak  
öhd likl r tikintid n  vv lki ild  apar lanlara v  tikintid n d rhal  vv l apar lanlara bölünür.  
8.4.3.1 Tikintid n bir il  vv l 
 
Dü
rg  v  boru anbar  sah l rinin tikintid n  vv lki t dqiqi 
Cari dü
rg  v  boru anbar  sah l rind n ancaq Mu an dü
rg sinin 3-cü variant  yüks k 
h ssasl a malik ola bil c k sah d  yerl
mi dir. Lakin, in aat dü
rg si v  boru anbar  
sah l rinin yerl rinin yeni in aat dü
rg si v  boru anbar  sah l ri yerl ri üçün h yata 
keçiril n son M rh l  2 t dqiqatlar  il   laq dar olaraq d yi
c yi ehtimal  vard r v  bu 
s b bd n, tikintiy  ba lamazdan  vv l EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI n z rd  
tutulan in aat dü
rg si v  boru anbar  yerl rind ki mühitl rin ekoloji bax mdan 
h miyy tliyini v  h ssasl
n  qiym tl ndir c k.  
 
17-18 Tikinti 
önc si t dqiqatlar aprel v  may aylar  aras nda sah d  mövcud 
olan bitki v  heyvanlar al mi il  ba l , sah  üzr   s ciyy vi olan 
yum ald c   t dbirl rin h yata keçirilm si z rur tini mü yy n etm k 
üçün boru anbar   v  dü
rg  yerl rind , h mçinin v  yax nl qda 
yerl
n v   t sir   m ruz qala bil n h r hans  su axarlar nda h yata 
keçiril c k. 
 
PODRATÇI Salo lu boru anbar  sah sinin s rh di v  Qarayaz  Dövl t Qoru unun 
aras ndak  bufer zonas na layih nin i çi hey ti, texnika v  avadanl q üçün giri i qada an 
etm lidir.  
 
X7-35 
Salo lu boru 
anbar  sah si 
Salo lu boru anbar  sah sind , obyekt v  qorunan sah  aras ndak  
bufer zonas  PODRATÇI t r find n mü yy n edilir. 
 
 
T bii mühitl r 
Qapal  üsulla sal nan çay keçidl rind  müv qq ti i  zonalar . 
Qapal  üsulla sal nan çay keçidl rin  aid müv qq ti i  zonalar  h l  mü yy n edilm mi dir. 
Mü yy n edildikd n sonra, müv qq ti i  zonalar  oradak  mühitl rin ekoloji  h miyy tini 
qiym tl ndirm k üçün ara d r lacaq. H m bitki, h m d  heyvan növl ri üçün tikintiqaba  
ara d rmalarla  laq dar bir s ra öhd likl r bu bölm d  sonradan aç qlan r. 
 
Bec rilm mi  torpaq h cminin t sdiql nm si üçün ara d rma 
Bu 
MSS P-d  bec rilm mi  torpaqla  laq dar qabaqlay c   t dbirl r mövcud mar rutun 
istiqam tl ndirilm sin , bir s ra masaüstü qiym tl ndirm l r   v   t bii mühitl rin yerind  
ara d r lmas na  saslanaraq mü yy n edilir. Bec rilmi   v  bec rilm mi  torpa n d qiq 
h cmi tikinti i in  ba lamazdan  vv lki ild  t sdiql n c k. 
 

CQBK –nin Az rbaycanda Geni l ndirilm si Layih si 
traf mühit  v  sosial sah y  t sirin qiym tl ndirilm si
  
Son variant 
 
traf Mühitin v  Sosial Sah nin  dar  edilm si v  Monitorinqi Plan
 
64 
 
19-12a KS-d   v   i  sah l rind  bec ril n v  bec rilm y n torpaqlar n faktiki 
yeri tikinti önc si apar lan t dqiqat zaman  mü yy n edil c k. T dqiqat 
tikintid n bir il  vv l ba a çatd r lacaq. 
 
Üst (m hsuldar) torpaq qat n n  umlanmas  planla d r lan yerd  bec rilm mi  torpaqdak  
bitki örtüyünün tikinti qaba  k silib ç xar lmas  çoxalma dövründ  ba  ver c k. 
Bitkil rin yer s thind n t xmin n 5sm yuxar  ç xmas  üçün (bitkil rin tam m hv edilm m si, 
lakin bitki örtüyünün heyvanlar üçün ç xar lmas   m qs di il ), yar m s hra  razid   v h i 
heyvanlar n yuva salmas n n qar s n  almaq üçün kiçik kollar n tikinti qaba  k silm sind  
traktora qura d r lm  z ncird n v  ya diskli k sm  avadanl
ndan istifad  olunmas  n z r  
al nmal d r. Kipl
m y  yol verm m k üçün, a a  ox yükün   v   a a  kontakt t zyiqin  
malik traktorda qura d r lma zaman  4WD (4 t k ri h r k tli) v  ya t rt ll  ma nlardan 
istifad  n z r  al nmal d r.  ri kollar n v  kiçik a aclar n (Tamarisk /Yul un a ac ), m s l n 
çay keçidl rind , t mizl nm sind   l al tl rind n, bel  ki, kolq ran ma nlardan, k sib 
hamarlama ma nlar ndan, z ncirli mi arlardan istifad  etm kl  yerin  yetirilm si z ruri 
olacaq.  
 
Q rm z  Kitaba daxil olan bitki növl ri 
Süs nin köçürülm si 
Tikintiy  ba lamazdan 
vv l, EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI Süs ninin 
mövcud oldu u b lli olan KG346-KG347  razid n KS-d n k nar münasib reseptor sah sin  
köçürülm si üzr  plan haz rlanacaq. Köçürülm  plan n n haz rlanmas na kifay t q d r vaxt 
ayr lmas  v  münasib reseptor sah sinin mü yy n edilm si üçün bu, tikinti qaba  il  rzind  
haz rlanmal  v  h yata keçirilm lidir. BTC-d n  ld  edilmi  t crüb y   saslanaraq, bitkil rin 
yaln z bir d f  köçürülm si, v  köçürülmü  bitkil rin ya amas  üçün  n münasib imkan 
yaratmaq m qs di il  onlar n ç xar ld
 m sk n  uy un bir yerd  t krar  kilm si vacibdir.  
 
Q rm z  Kitaba (QK) daxil olan bitki növl rinin ara d r lmas  
CQBKG KG312 kilometr göst ricind n ba layaraq ir liy  do ru mar rutun bir s ra 
seksiyalar nda növ z nginliy  malik bitkil r vard r v  burada Süs nin (n z rd  tutulan 
mar rutda KG346 v  KG347 kilometr göst ricil ri aras nda rast g linir) v  ya QK-a dü
n 
dig r növl rin daxil oldu u bitki növl rinin yeti m si ehtimal  vard r. Tikinti i in  
ba lamazdan  vv l, EKOLOJ   DAR  ETM  ÜZR  PODRATÇI növb ti KG yerl ri (C dv l 
8-4) aras nda Süs nin v  QK-a dü
n dig r növl rin ara d r lmas n   h yata keçir c k. Bu 
KG yerl ri masaüstü müzakir   v  yerind c  sah  ara d rmalar  
sas nda mü yy n 
edilmi dir v  bu s b bd n, d qiq ara d rma yerl ri sah d  t yin edilm lidir.
5
 
 
C dv l 8-4: QK-a Dü

Kataloq: content -> dam -> bp-country -> az az -> PDFs -> ESIAs -> SCPXESIA
SCPXESIA -> Cqnkl geni L ndirilm si Layih si, Az rbaycan traf mühit V sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si
SCPXESIA -> Cqbk genişləndirilməsi Layihəsi, Azərbaycan Ətraf mühitə və sosial sahəyə təsirin qiymətləndirilməsi
ESIAs -> Əlavə 5a xəzər suitisi haqqında hesabat
SCPXESIA -> Cqbk geni L ndirilm si layih si, Az rbaycan traf mühit V sosial sah y t sirin qiym tl ndirilm si
ESIAs -> Fəsil 2 Lüğət və abreviaturalar cqbk nin Genişləndirilmə si Layih ə si, Az ə rbaycan Ə traf Mühit ə V ə Sosial Sahə y ə t əsirin Qiymətləndirilməsinin Əlavə si Yekun variant 2
ESIAs -> 5 Ə traf MühitinT
SCPXESIA -> Çqbk-nin Genişləndirilməsi Layihəsi, Azərbaycan Ətraf mühitə və sosial sahəyə təsirin qiymətləndirilməsi
SCPXESIA -> G to ko tə DƏ