Rezistor
(ingl.
resistor
, lotin.
resisto
– qarshilik ko`rsataman) – elektrik
zanjirning passiv elementi bo`lib, elektr qarshilikni aniq va o`zgaruvchan qiymatiga
ega, tok kuchini chiziqli ravishda kuchlanishga aylantirishga va kuchlanishni tok
kuchiga aylantirish, tokni cheklash, elektr energiyani yutish va hokazolar uchun
mo`ljallangan.
a
) Yevropa va Rossiyada qabul qilingan belgilanish
b
) AQSHda qabul qilingan belgilanishi
Rezistorlarni ketma-ket ulaganda ularning qarshiliklari qiymati yig`indisi
olinadi
36
𝑅
𝑢𝑚
= 𝑅
1
+ 𝑅
2
+ 𝑅
3
+ ⋯
Rezistorlarni paralell ulaganda esa teskari qarshiliklar yig`iladi (ya`ni
1/𝑅
𝑢𝑚
umumiy qarshilik
1/𝑅
𝑖
har bir qarshilik o`tkazuvchanligi yig`indisidan
iborat bo`ladi)
1
𝑅
𝑢𝑚
=
1
𝑅
1
+
1
𝑅
2
+
1
𝑅
3
+ ⋯
Svetodiod
(yorug`lik diodi) yoki
yorug`lik tarqatuvchi diod
(ingl.
Light-
Emitting Diode, LED
) – elektron-tirqishli o`tishlarga ega yarim o`tkazgichli element
bo`lib, unda to`g`ri yo`nalishda elektr tokini o`tkazilishi paytida optik nurlanish
paydo bo`ladi.
Ixtirochilar -
Oleg Losev
(1927),
Nik Xolon’yak
(1962)
belgilanishi
1.1-rasm. Element – Svetodiod
Sxema komponentlari:
Sxemani tashkil etish uchun quyidagilar kerak
bo`ladi:
37
1
-Maket (Breadboard);
2
-Maketda ulash uchun o`tkazgich simlari (Wire Link);
3
- 1 kOm qarshilikli rezistor;
4
- 5 mmli LED;
5
- 9Vli batareya yoki boshqa
elektr energiya manbai.
Dostları ilə paylaş: |