Закона «О бухгалтерс ком учёте»
Yüklə 394,9 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Key words: energy, cost items, cost of production efficiency, wages, prime cost, relative weight, ABC method. https://doi.org/10.55439/ECED/vol24_iss1/a29 BUXGALTERIYA HISOBI VA AUDIT Iqtisodiyot va ta'lim / 2023-yil 1-son 196 Kirish. Energetika sohasi O‘zbekiston Res - publikasining hukumati uchun modernizatsiya qilini shi kerak bo‘lgan ustuvor yo‘nalishlardan biri hisoblanadi. Energetika sektorini transformatsiya qilishning asosiy vazifalari quyidagilarni o‘z ichiga oladi: energetika davlat korxonalari faoliyatining yuqori ekspluatatsion va moliyaviy ko‘rsatkichlarini ta’minlash, infratuzilma muammolarini hal qilish, sektorni qayta tuzish va raqobatbardosh bozorga o‘tish, toza energiyaga o‘tishda energiya qiymatini hosil qiluvchi zanjirlarni karbonsizlantirish, tiklana- digan energiya manbalaridan (TEM) foydalanish va energiya samaradorligini oshirishga ko‘maklashish, shuningdek, xususiy sektorni jalb qilish va sohani institutsional va bozor tuzilmasini takomillashti- rish[1]. O‘zbekistonning energetika sohasida islohot bosqichlari davom etmoqda va ishlab chiqarish quvvatlarini modernizatsiya qilish va kengaytirish ishlari tizimli ravishda olib borilmoqda. Bundan ko‘zlangan maqsad sanoatni bozor munosabatlariga o‘tkazish, so‘nggi o‘n yilliklarda yetarlicha e'tibor berilmagan infratuzilmani yangilash, respublika- miz da iste'molchilarning energiya resurslariga o‘sib borayotga n talabini ta’minlashdan iborat. Mamla- kat rahbariyati Energetika vazirligi oldiga 2030- yilgacha elektr energiyasini ishlab chiqarishni ikki baravar oshirish vazifasini qo‘ydi. Mutaxassislar - ning fikricha, 10- yildan kam vaqt ichida O‘zbekiston aholisi va iqtisodiyot tarmoqlaridan elektr ener- giyasi ga bo‘lgan talab ikki baravar ko‘payadi. Ya’ni, 2030-yilga qadar 120,1 milliard kilovatt soat elektr energiyasini ishlab chiqarishga erishish. Buni elektr energiyasi iste'molining yillik o‘sish ko‘rsatkichlari ham tasdiqlaydi. Ushbu o‘sish bugungi kunda elektr energiyasi iste'molining eng yuqori paytida, asosan havo haroratining keskin iqlim o‘zgarishi kunlariga to‘g‘ri keladigan qisqa vaqt ichida elektr energiyasini o‘chirish holatlari mavjudligi uchun juda kat ta mas’uldir. Tadbirkorlik subyektlarining tobora ortib borayotgan ehtiyojlari, aholi tomonidan shu kunlarda konditsionerlar, so- vut gichlarni o‘z ichiga olgan maishiy elektr jihoz la- ri ning ko‘pligi tizimga, shu jumladan past kuch la- nishli elektr uzatish tarmoqlari va transformatorga yuklamaning keskin oshishiga, o‘z navbatida ular - ning ishlashida nosozliklarga olib keladi. Bunday nosozliklarni, hatto iste'molning eng yuqori davrida ham faqat so‘nggi 3 -yil ichida modernizatsiya va rekonstruksiya qilish orqali jadal ishlar olib boril- gan tizim holati, shuningdek quvvatlarning ortishi tufayli oldini olish mumkin. (ishlab chiqarish). Vazirlar mahkamasi tomonidan “2020 – 2030- yillarda O‘zbekiston Respublikasini elektr ener giya bilan ta’minlash konsepsiyasi” qabul qilin- di Hujjat xalqaro ekspertlar ishtirokida ishlab chiqilgan [2]. Unga ko‘ra, 2030 -yilgacha elektr energiya ishlab chiqarishni 5900 MVt dan 29200 MVt gacha ko‘paytirish, tabiiy gaz sarfini qisqartirish hamda elektr energiyani uzatishda yo‘qoti shlarni sezilarli darajada kamaytirish rejalashtirilgan. Hujjatning strategik maqsadi − O‘zbekiston aholisi va iqtisodiyotini raqobatbardosh narxlarda elektr energiyasi bilan ta’minlash, shuningdek, eng yaxshi global amaliyot va global elektrotexnika sanoatining hozirgi tendensiyalarini qamrab olgan muvozanatli energetika sektorini rivojlantirishdan iborat [3]. Konsepsiyada quyidagi yo‘nalishlar ustuvor sifatida belgilangan: - mavjud elektrstansiyalarini modernizatsiya va rekonstruksiya qilish, elektr energiya ishlab chi- qa rish bo‘yicha energiya samarador texnologiyalar - dan foydalangan holda yangi elektr stansiyalarini qurish; - elektr energiyasi hisobini yuritish tizimini takomillashtirish; - qayta tiklanadigan, ayniqsa, quyosh ener- giyasi manbalarini rivojlantirish; tarif siyosatini ta- komillashtirish va ulgurji bozorga chiqishni ta’min - lash bo‘yicha huquqiy islohotlarni amalga oshirish. Shuningdek, mazkur strategiyada qayta tikla- nadigan energiya manbalarini rivojlantirishda ho- zirgi paytda elektr energ iyasi taqchil bo‘lgan hudud - larni energiya ta’minotini yaxshilashga alohida e’ti - bor qaratiladi. Buning uchun, ushbu sohada davlat- xususiy sherikchiligini keng qo‘llash choralari stra - tegiyada belgilanganligi. Bu yoqilg‘i - energetika kompleksining O‘zbe - kiston iqtisodiyotini rivojlantirish uchun sharoit yara tishni ta’minlaydigan rag‘batlantiruvchi infra - tuzil ma roliga o‘tishi bilan bog‘liq. Strategiya ener - getika kompaniyalarini boshqarishda ularning ener- giya samaradorligini oshirish imkonini beradigan barqaror rivojlanish tamoyillarini joriy etish zarur- ligiga ishora qiladi. Yüklə 394,9 Kb. Dostları ilə paylaş:
|