Internal Diegetik Sesler: Karakterin o anda ne düşündüğünü bize gösteren iç sesi (kafa sesi) “iç nesnel ses”tir. Filmin evreni içinde yer alır ama o karakter dışındaki hiçbir karakter bu sesi duyamaz. Sözgelimi Milos Forman’ın Amarcord filminde Mozart beste yaptığı sırada kağıda döktüğü notaları mırıldanmaya başlar önce, ardından mırıldanmalar orada bulunmayan bir orkestra tarafından çalınmaya başlanır. Bu müzik, Mozart’ın zihninde duyduğu müziktir. Bir başka örnek de Alfred Hitchcock’un Psycho filminde Janet Leigh’in canlandırdığı Marion karakteri patronundan çaldığı parayla arabada giderken zihninde patronuyla yaptığı son konuşmayı duyar. Bu sesler de iç nesnel sestir.
Şarkı ve Müzik
Sinemada müziğin iki kullanım yolu var:
1. Film için müzik (film müziği): Kullanım amaçları:
Duygusal atmosfer yaratmada. Sahnenin duygusal vurgusunu pekiştirir. Müzik bilinçaltımızı etkilediğinden duyguları başarılı bir şekilde uyarır.
Karakterlerin psikolojik durumlarını belirtmek için. Neşeli, üzgün, sinirli, durgun vb. durumlara uygun ya da karşıt müzikler kullanılır.
Karakterlerin düşündüğü ya da anımsadığı bir ses yerine kullanılır.
Aynı kişi görüldükçe, psikolojik gelişme oldukça, öyküde bir ilerleme sağlandıkça aynı müzik teması yinelenir (leitmotiv).
Karşıtlıklar vurgulanır.
Güçsüz bir sahneyi renklendirir.
Çok güçlü bir sahneyi yumuşatabilir.
Destekleyici olarak merak, sürpriz ve şok duygularını yaratır.
Herhangi bir gerçek ses yerine kullanılır. (Müziğin, bir haykırışın ya da bir gürültünün süreğeni olarak gerçek ses yerine devinime eşlik etmesi.)
Bir sahnenin yapılandırılmasına ve doruğa ulaştırılmasına katkıda bulunur.
Filme ya da filmdeki belirli bir sahneye nasıl tepki göstermemiz gerektiği konusunda bize ipucu verir.
Müziğin türü, filmin tarzını bize belirtebilir.
Filmin geçtiği çağın ve mekanın atmosferini yaratabilir, sosyo-ekonomik durumu ve etnik grupları tanımlayabilir.
Müzik, karakterlerle de özdeşleşebilir. M’de psikopat katil, bir cinayeti planlarken ıslıkla çaldığı Grieg’in bir melodisi yüzünden kör bir adam tarafından tanınır. Dr. Zhivago’da Jivago’nun Lara’yı özlemesi, onu aramaya karar vermesi, Lara’nın şarkısıyla anlaşılır. Once Upon a Time in The West’teki armonika gibi bir karakteri simgeleyebilir.
Müzik olması beklenen sahnelerde müzik yokluğu da filmin anlamına aynı katkıyı yapabilir. Müziğin ansızın kesilmesi yeni ya da değişik bir şeylerin olacağının işaretidir.
Müzik önemli anlarda ve tutumlu kullanıldığında daha etkili olur.
2. Müzik için film:Ünlü bestecilerin, şarkıcıların yaşamını anlatan filmler. Bu durumda müzik sahneyi pekiştirmek ya da bir açıklama eklemek için değil, sahnenin ön planında kullanılabilir. Filmin tamamı böyle olacak değildir elbette.
Yapım anında ya da yapım sonrasında filme eklenen bu önemli öğe üzerinde senaryo yazarının herhangi bir tasarrufu yoktur. Zaten senaryo yazarının müzik önermesi, telif haklarına da aykırı olabilir. Yine de bir sahnenin anlamı üzerinde müziğin etkisi öylesine önemlidir ki, yazar senaryosunu yazarken bu gücü hiçbir zaman gözardı etmemelidir. Müzik bazı sahneler için özel bir öneme sahipse, yazar o sahnelerde müziğin nasıl kullanılacağını, sahnenin etkisini nasıl artırabileceğini ya da ona nasıl eşlik edebielceğini senaryoda açıklamalıdır. Ama müziğin yükseldiği ya da geri plana düştüğü yerler senaryoda belirtilmez.
Dostları ilə paylaş: |