S. X. Babadjanova, X. M. Bobojonova Dorivor o‘simliklar florasi va sistematikasi

Dorivorlik xususiyati
. Za’faronning shifobaxsh xossalari quyidagilarni o‘z ichiga 
oladi: 
- Onkologik kasalliklar, qonni tozalashda, bosh og‘rig‘i va uyqusizlik , oshqozon-
ichak faoliyatini me’yorga keltiradi, ko‘rish qobiliyatini tiklashda, ko‘z to‘r 
pardasidagi illatlarni davolashdA, hayz siklida og‘riqni yengillashtirishda , 
organizmdagi radiatsiya darajasini pasaytirishda qo’llaniladi. 
Nazorat savollari 
1.
Piyozdoshlar oilasining gul tuzilishi qanday ? 
2.
Sarimsoq piyozning vatani qayer ? 
3.
Marvaridgul turkumiga mansub o’simliklarning hayotiy shakli qanday ? 
4.
Nargisdoshlar oilasining sistematikasini ayting ? 
5.
Viktor ungerniyasi qanday o’simlik va tibbiyotda qanday maqsadda 
qo’llaniladi ? 
6.
Gulsafsardoshlar oilasining nomenklaturasini ayting ? 
7.
Zafaron qaysi kasallikda qo’llailadi ? 

---

144 
Dorivor o’simliklar florasi va sistematikasi fanining II Modul qismidan 
Testlar 
1. Dalachoydoshlar oilasi vakillarining O’zbekistonda necha tur tarqalgan ? 
A. 3 
B. 2 
C. 4 
D. 5 
2. Dalachoydan Ibn Sino tabobatda nima maqsadda qo’llanagan ? 
A. Siydik haydovchi vosita 
B. Ovqat hazm qilishda 
C. bavosilni davolashda 
D. jarohatlarni davolashda 
3. Qovoq turkumi qaysi Ajdodchaga mansub ? 
A. Dalachoykabilar 
B. Yalpizkabilar
C. Chinnigulkabilar 
D. Lolakabilar 
4 . Eshakbodring o’simligidan tibbiyotda qanday vosita sifatida ishlatiladi ? 
A. surgi, diuretik 
B. revmatalagik 
C. hazm qildiruvchi 
D. semirtiruvchi 
4 . Eshakbodring o’simligidan tibbiyotda qanday vosita sifatida ishlatiladi ? 
A. surgi, diuretik 
B. revmatalagik 
C. hazm qildiruvchi 
D. semirtiruvchi 
5.Burchoqdoshlar oilasiga kiruvchi qaysi o’simlik yurak-qon tomir (yurak-tomir 
nevrozi, paroksizmal taxikardiyA. kasalliklarda qo‘llashga tavsiya etiladi 
A. Amfora (Fruticin) 
B.Yapon soforasi, tuxumak ( Sophora japonica L) 
C. Yantoq (Alhagi Gagneb) 
D. Chezneya (Chesneya Lindl.) 
6. Shildirbosh ……… turkumiga mansub koʻp yillik oʻsimlik turi. 

---

145 
A. Boʻyandoshlar 
B.Oqquraydoshlar 
C. Sezaljindoshlar 
D. Barxatdoshlar 
7. Qaysi o’simlik Xalq tabobatida qaynatmasi yoki damlamasi siydik haydovchi, 
terlatuvchi vosita sifatida va qandli diabetda qo‘llaniladi. Ba’zi chet mamlakatlarla 
galegin ko‘proq diabetni davolashda ishlatiladi. 
A. Galega 
B.Qizilmiya 
C. Tikan daraxt 
D. Butasimon amorfa 
8. Butasimon amorfaning Tibbiyotda qaysi qismi ishlatiladi. 
A. Urug‘i 
B.Bargi 
C. Guli 
D. Mevasi 
9.Qaysi o’simlik qaynatmalari badandagi chipqon, shirincha yaralarini yuvish, 
chayish, shuningdek, ularga vanna qilish uchun ishlatiladi. Ildizlaridan 
tayyorlangan qaynatmani pnevmoniya, endometritlarda buyuriladi. 
A. chakamig‘ 
B.alqor 
C. yalpiz 
D. qora zira 
10. Xalq tabobatida quyidagi to‘rtta turining er ustki qismi va ildizi ishlatiladi. 
A. Qirg‘iz yantog‘i, Soxta yantoq, SHakar yantoq, Siyrak barg yantoq. 
B.Yantoq, Galega, Qizilmiya, Butasimon amorfa, Qashqarbeda 
C. Ponsirus, Aylant, Meliya, Evodiya 

---

146 
D. Tog'turbit, Toshbaqatol, Galega, Qizilmiya 
11. Yosh bolalarga surgi sifatida qaysi modda beriladi 
A. SHakar yantoq mannasi
B.Yantoqning er ustki qismidan tayyorlangan damlamasi 
C. kumarinlar, efir moyi 
D. saponinlar, ursol kislota 
12. Xashaki tarvuz (C. colocynthis) qayerlarda uchraydi. 
A. Turkmanistonning Tajan vohasida va Qoraqum choilarining chekka joylarida 
uchraydi. 
B.MDH hududida Quyi Volga bo'yi uchraydi. 
C. Ukraina, Moldaviya, Qrimda uchraydi. 
D. Kavkaz va Markaziy Osiyoda uchraydi. 
13. Kuchli surgi, gijja va siydik haydovchi vosita sifatida qo‘llaniladi. 
A. Itqovun ( Melo. agrestis)
B.Bodiring (Cucumis) 
C. Oddiy tarvuz (C. vulgaris) 
D. Abujahil tarvuzlari (BryioniA. 
14.Qaysi o’simlikning mevasi dunyoda eng yirik meva bo‘lib hisobianadi-
og‘irligi 60-80 kg va undan ortiq bo‘Iadi.
A. Kartoshka qovoq (C. maximA.
B.Qovoqlar (CucurbitA. 
C. Oddiy qovoq (C. pepo) 
D. Burchoq 
15. Poyasi tarvaqaylab shoxlangan, uz. 130 sm cha. Barglari oddiy, yaxlit, 
yumaloq yoki uch boʻlakli, cheti arrasimon, bandli, ket-ma-ket joylashgan 

---

147 
A. Oqquray 
B.Shildirbosh 
C. Butasimon amorfa 
D. Chezneya 
16. Dukkakdoshlarga mansub koʻp yillik ildizpoyali begona oʻt. Poyasi sershox, 
dagʻal, boʻyi 40— 150 sm,tik oʻsadi. 
A. Qizilmiya 
B.Shildirbosh 
C. Butasimon amorfa 
D. Chezneya 
17. Mevasi terlatuvchi, isitma ko‘tarilganda haroratni pasaytiruvchi va chanqoqni 
qoldiruvchi, ishtaha ochuvchi dorisifatida ishlatiladi 
A. Zangori maymunjon 
B.Shildirbosh 
C. Butasimon amorfa 
D. Chezneya 
18. Xalq tabobatida ismaloqning yer ustki qismi ishlatiladi. 
A. Turkiston ismalog‘i 
B. Zangori maymunjon 
C. Shildirbosh 
D. Qizilmiya 
19. Mevalari tarkibida 1,6% gacha (salsolin, salsolidin va hokazo) alkaloidlar bor. 
Salsolin alkaloidining gidroxlorid tuzi tabletka va eritma holida qon bosimi 
oshganda, bosh og'riganda qo‘llanilgan.
A. Rixter cherkezi 
B.Qorabaroq
C. Sarsazon

---

148 
D. Qizil sho'ra 
20. Sho’radoshlarga mansub ismaloq turkumining O’zbekistonda…… o’sadi 
A. 2 
B.3 
C. 4 
D. 5 
21. . Mevalari tarkibida 1,6% gacha (salsolin, salsolidin va hokazo) alkaloidlar bor.
A. Rixter cherkezi 
B.Qorabaroq
C. Sarsazon 
D. Qizilmiya 
22. . Xalq tabobatida (meʼda-ichak kasalliklarida va qon aralash ich ketgandA. 
ishlatiladi 
A. Dalachoy 
B.Qorabaroq 
C. Sarsazon 
D. Qizilmiya 
23. Xalq meditsinasida …….. dimlamasi buyrak, qovuq, meda-ichak kasalliklarini 
davolashda ishlatilgan. 
A. Dalachoy 
B.Qorabaroq
C. Sarsazon 
D. Qizilmiya 
24. Teri oshlashda……. qo‘llaniladi 
A. Anjabor 
B.Yorongul 

---

149 
C.Dalachoy 
D. Qorabaroq 
25……. turining tarkibida qonni to‘xtatadigan modda, shuningdek, «С» va
«К» vitaminlari hamda organik kislotalar borligi aniqlangan 
A. Jag‘-jag‘(CapsellA. 
B.Qurttana (Sisymbrium L.) 
C. Karam (BrassicA. 
D. Qo'shmeva (Diptychocarpus Trautv.)
26. Qaysi O'simlik yallig'lanishga qarshi, antiskorbutik, diuretik, biriktiruvchi va 
ekspektoran xususiyatlariga ega. 
A. Qurttana (Sisymbrium L.) 
B. Jag‘-jag‘(CapsellA. 
C.Laxnolama, junmeva (Lachnolama Bunge) 
D. Momiqmeva (Lachnoloma Bunge) 
27. . ….. Uni bosh og'rig'i uchun ishlatishni tavsiya qiladi. Bundan tashqari, Tibet 
tibbiyoti turli xil ginekologik va oshqozon-ichak kasalliklari uchun butun tana 
(qismidan) ishlatadi. 
A. Arabis (Arabis L.)
B.Jag‘-jag‘ (Capsella Medik) 
C. Qurttana (Sisymbrium L.) 
D. Xantal (GorchitsA.) 
28.Qaysi O'simlik infuzioni o'tkir va surunkali pielonefritni davolashda yaxshi 
terapevtik ta'sir ko'rsatishi klinik jihatdan isbotlangan. Xalq tabobatida cho'ponning 
sumkasi. 
A. Jag‘-jag‘ (CapsellA. 
B.CHitrang‘i
C. Arabis (Arabis L.)

---

150 
D. Xantal (GorchitsA. 
29. Qaysi urug‘i va efir moyi ishlatiladi. 
A. Xantal (Gorchitsa). 
B.CHitrang‘i
C. Arabis (Arabis L.) 
D. Semizak (Sedum L.) 
30.Xantal urug’i yana…… 
A. Me’da kasalliklarida ishlatiladigan shifobaxsh choylar - yig‘malar tarkibiga 
kiradi. 
B.yurak kasalliklarini davolashda ishlatiladigan kardiovalen preparati tarkibiga 
kiradi. 
C. surunkali pielonefritni davolashda yaxshi terapevtik ta'sir ko'rsatishi klinik 
jihatdan isbotlangan. 
D. zaxm kasalliklari, oshqozon yarasi, tif bezgak kasalligi, shuningdek siydikdan 
qonli ajralganda 
31. Karamdoshlar (butgullilar) oilasiga mansub bir va ko‘p yillik zaharli o‘t 
o‘simlikdir. 
A. CHitrang‘i 
B. Jo'ka 
C. Dag'al kanop
D. Anoda. 
32…..- bu dorivor va dekorativ o'simlik, Gulxayridoshlar oilasining vakili 
A. Malva 
B.Gulxayri 
C. Dag'al kanop
D. Anoda 

---

151 
33.Malvaning qasi qismidan tayyorlangan nastoyka yo’talda yuqori nafas yo’llari 
yallig’lanishida foyda beradi. 
A. Gulidan
B.Mevasidan 
C. Poyasidan 
D. Urug’idan 
34. Taloqdagi shishlarni davolashda ishlatiladi 
A. Tugmachagulning . Bargi va gullaridan tayyorlangan aralashma 
B.Tugmachagulning . Urug’i va gullaridan tayyorlangan aralashma 
C. Malvaning . Bargi va gullaridan tayyorlangan aralashma 
D. Gulhayrining . Urug’i va gullaridan tayyorlangan aralashma. 
35. Gulxayri gullari…… 
A. Buyrak va siydik pufagi kasalliklarida ishlatiladi 
B.Bolgariyaning ayrim fermer xo'jaliklarida etishtiriladi 
C. Yo'tal, zaharlanish va boshqalar keng qo'llaniladi.
D. Yumshatuvchi (parrandA. sifatida ishlatiladi 
36. Bolgar selektsionerlari qaysi o’simlikning "Rusalka" nomli yuqori mahsuldor 
navini yaratdilar. 
A. Gulxayri 
B.Bemeriya 
C. Dag'al kanop
D. Anoda 
37. Namtakning Mevasi …......dorivor xomashyo sifatida. 
A. gipantiyada 
B.revmatizmda 
C. buyrak tosh kasallikida

---

152 
D. sil kasallikida 
38.Namatakning mevasi homilador ayollarga qanday tasir ko’rsatadi. 
A. toksikoz xurujlarini yengishga, qizil qon tanachalarini yoxud eritrositlar 
shakllantirishni rag’batlantirishga, gemoglobinni ko’paytirishga va kamqonlik 
rivojlanishining oldini olishga yordam beradi 
B.Barcha a’zolar regeneratsiyasini rag’batlantiradi 
C. Hazm qilish tizimini me’yorga keltiradi; 
D. Organizmni hujayra darajasida intoksikatsiya qiladi (na’matak kuchli 
antioksidant ta’sirga ega.
39.Qaysi holatlarda esa uni ehtiyotkorlik bilan qabul qilish tavsiya etiladi 
A. Tish emalining yupqalanishini tezlashtiradi; 
B.Endokardit (yurak mushaklarining yallig’lanishi). 
C. Tomirlarda tromblar shakllanishi, tromboflebit rivojlanishi; 
D. Gastrit rivojlanishiga moyillik yoki kasallik tashxislanganligi; 
40. BehiningYetilgan mevasi tarkibida qanday moddalar bo’lmaydi. 
A. 30% Yog’lar va moylar 
B.10% gacha qandlar (6,2% fruktozA., 5% atrofida pectin 
C. 3% dan ortiqrok organik (olma, vino va limon) kislotalar
D. 10-20 mg % vitamin S, temir, mis tuzlari va boshqa birikmalar bo‘ladi
41. Behi mevasining damlarna va qaynatmasini Abu Ali ibn Sino qaysi kasallikni 
davolashda lshlatgan
A. ich ketish
B.qabziyatda surgi
C. balg‘am ko‘chimvchi
42. Behining qaysi qismning qaynatmasidan esa ich ketishni to‘xtatish maqsadida 
foydaianiladi. 
A. Urug’i 

---

153 
B.Mevasi
C. Bargi 
D. Guli 
43. Shirin bodom po‘chog‘i qaynatmasini bolalarga qasi hollarda ichiriladi 
A. Qizamiq chiqqanda 
B.Yo’tal 
C. Buyrak hastaliklarida 
D. Shamollashda
44. Regenerativ jarayonlarning tezlashishi; organizmga laksatif va diuretik ta'sir 
ko'rsatadi; qon aylanishining yaxshilanishi; ko'zlarga ijobiy ta'sir ko'rsatadi ushbu 
hususiyatlarga qaysi o’simlik ega. 
A. Olxo’ri 
B.Achchiq shaftoli 
C. Behi 
D. Na’matak
45. Bog‘ va xiyobonlarda manzarali o ‘simlik sifatida o'stiriladi. 
A. Chetan 
B.Achchiq shaftoli 
C. Behi 
D. Na’matak 
46. Qaysi o’simlik mevasi xalq tabobatida ishtaha ochuvchi dori sifatidahamda 
singa kasalligini davolash va oldini olish uchun qadimdan qo’llanilib kelingan. 
A. Chetan 
B.Achchiq shaftoli 
C. Behi 
D. Na’matak 

---

154 
47. Ra’noguldoshlar- Rosaceae oilasiga mansub bo‘lib, bo‘yi 50-150 sm ga 
yetadigan ikki yillik poyali tikanli lianasimon buta yoki yarim buta. 
A. Zangori maymunjon 
B.Malina 
C. Qoramarjon daraxt 
D. O’rik 
48. Zangori maymunjon ildizi qay usulda olinadi. 
A. kech kuzda yoki erta bahorda kovlab olinadi, suvda yuvib, tuproq va loydan 
tozalanadi, mayda bo‘lakchalarga qirqib, ochiq havoda quritiladi. 
B.yig‘iladi va quritmasdan yoki ofobda quritib ishlatiladi 
C. o‘simlik gullashi davrida teriladi va soya yerda quritiladi 
D. Ochiq havoda quritiladi 
49. Qaysi o’simlik sharbalidan farmatsevtikada suyuq dorilarning ta’mini 
yaxshilash uchun foydalaniladi. 
A. Malina 
B.Zangori maymunjon 
C. Qoramarjon daraxt 
D. O’rik 
50.Qaysi o’simlik bargidan tayyorlangan damlama va qaynatma ich ketishni 
davolash, yo‘tal va anginada tomoqni chayish uchun ishlatiladi 
A. Malina 
B.Zangori maymunjon 
C. Qoramarjon daraxt 
D. O’rik 
51. Sebarganing qaysi qismidan trizoflan preparati olingan va qonda xolesterin 
ko‘payish hollarida hamda ateroskleroz kasalligini davolash va oldini olish 
maqsadida ishlatishga tavsiya qilingan. 

---

155 
A. Yer ustki 
B.Ildizidan
C. Mevasi
D. Guli 
52. Oʻzbekistonda 4 turkumi uchraydi 
A. Pistadoshlar 
B.Ranodoshlar 
C. Shoradoshlar 
D. Karamdoshlar 
53.Qaysi o’simlikning bargi tarkibida 25-33% oshlovchi moddalar bor 
A. Oshlovchi totim ( Rhus coriaria L) 
B.Sirka daraxti (Rhus L.) 
C. Kotinus (Cotinus Hill.) 
D. Pista (Pistacia L.)
54……. bargi tanin olish manbasi hisoblanadi 
A. Oshlovchi totim ( Rhus coriaria L) 
B.Sirka daraxti (Rhus L.) 
C. Kotinus (Cotinus Hill.) 
D. Pista (PistaciA. 
55. Qaysi o’simlikning Yanchilgan mevasidan odamlar «nordon ichimlik-sirka» 
tayyorlashadi. 
A. Totim ( Rhus coriaria L) 
B.Sirka daraxti (Rhus L.) 
C. Kotinus (Cotinus Hill.) 
D. Pista (PistaciA. 

---

156 
56. Qaysi o’simlikning Turiga qarab guli och qizil, qavorang , nim jigarrang , toʻq 
qizil rangda. 
A.Yorongul
B.Anjabor 
C. Laylaktumshuq 
D. ) Sirka daraxti 
57…….. Uning yashil bargidan va gulidan xushboʻy efir moyi olinadi 
A. Yorongul
B.Anjabor 
C. Laylaktumshuq 
D. Sirka daraxti 
58.qaysi oila vakillarining Mevasi — pista yoki yongʻoqcha. 
A. .Pistadoshlar (Anacardiaceae) 
B..Zig‘irdoshlar (Linaceae) 
C. Yoronguldoshlar (Geraniaceae) 
D. Kotinus (Cotinus Hill.) 
59. ……..mevasining etida kaliy va fosfor tuzlari hamda V1, V2, RR, va E 
vitaminlar borligi aniqlangan. 
A. Jiyda
B.Chakamig’
C. Chilonjiydadoshlar
D. Bo'g'ibag'ir 
60.Qaysi o’simlikning mevalarining neytral suvli eritmasidan bo’yoqlar 
tayyorlanadi, ular gazmollarni sariq va yashil ranglarga bo’yaydi 
A. Chakanda
B.Chakamig’

---

157 
C. Chilonjiydadoshlar
D. Bo'g'ibag'ir
61………. Uning mevasida furokumarin, leykoantosian, po’stlog’ida – serotonin 
moddalari topilgan, ulardan rakka qarshi preparatlar yaratilmoqda. 
A. Chakanda
B.Chakamig’
C. Chilonjiydadoshlar
D. Bo'g'ibag'ir 
62.Omonqoradan qanday alkoloid olinadi 
A. galantamin
B.garmin
C. paxikamin 
D. sferofizin 
63.Shildirboshdan qanday alkoliod olinadi 
A. sferofizin
B.garmin 
C. paxikamin 
D. galantam 
64. Zubturumning qaysi qismidan tayyorlangan qaynatma yo’tal,isitma va boshqa 
kasalliklarni davolashda ishlatiladi
A. urug’idan 
B.ildizidan 
C. poyasidan 
D. bargidan 
65.Quyidagi qaysi o’simlikdan olingan aralashma o’pka va meda raki davolashda 
ishlatiladi 

---

158 
A. zubturum 
B.qoqio’t 
C. tog’ arnikasi 
D. sebarga 
66.Quyidagi qaysi o’simlikning yurtimizda 6 turi mavjud. 
A. zubturum 
B.qoqio’t 
C. tog’ arnikasi 
D. sebarga 
67.Zubturum bargida quyidagi qaysi moddalar bo’ladi 
A. spaninlar,aukubin 
B.flavonoidlar,smolalar 
C. xloragen,kofein 
D. kumarinlar,triterpen kislota 
68.Qaysi o’simlikni suyuq ekstrakti branxit kasallikida balg’am ko’chiruvchi 
sifatida ishlatiladi 
A. Tog’jambil 
B.itsigak 
C. zubturum 
D. tog’rayhon 
69.Quyidagi qaysi modda tamaki chekishni tashlashga yordam beradi 
A. anabazin 
B.kofein 
C. xloragen
D. kumarin 

---

159 
70.Radikulit va nevrit kasalliklarida og’riq qoldiruvchi sifatida tog’jambilning 
o’simlikning qaysi qismlari ishlatiladi 
A. yer ustki
B.ildizi
C. bargi 
D. yer ostki 
71.Quyidagi qaysi o’simlikning suyuq ekstrarkti ko’kyo’talga qarshi ishlatiladigan 
pertussin dorisi tarkibiga kiradi 
A. tog’rayxon 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
72. Bo‘yi 40-150 sm ga etadigan ko‘p yillik o‘t 
A. Tikanli qo‘ziquloq
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
73. Qaysi o’simlik preparatlari tinlantiruvchi xususiyatga ega. 
A. Arslonquyruq 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
74. Mamlakatimizdagi cho‘llar, sug‘orilmaydigan erlar, past tog‘ oraliqlarida va 
qiyaliklarda o‘sadi. Tibbiyotda er ustki qismi ishlatiladi gap qaysi o’simlikka 
tegishli
A. Tikanli qo‘ziquloq
B.tog’jambil

---

160 
C. zubturum
D. sebarga 
75. Bo‘yi 50-150 (200) smga etadigan ko‘p yillik o‘t o ‘simlik. 
A. Arslonquyruq 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
130. Yalpiz tarkibidagi qaysi modda qon tomirlariga tonik ta'sir ko'rsatadi, qon 
aylanishini yaxshilaydi va spazmlarni yo'q qiladi 
A. mentol 
B.kofein 
C. xloragen
D. kumarin 
76. Poyasi tik shoxlangan, boʻyi 25—100 sm gacha, barglari qarama-qarshi 
joylashgan, rombsimon, nashtarsimon yoki tuxumsimon, gullari chala 
soyabonsimon toʻpgulga yigʻilgan, binafsharang 
A. yalpiz 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
77. Gullari ikki jinsli, oqish, shingil yoki roʻvaksimon, 3-5 mm, xushboʻy hidli 
A. zaytun 
B.qarag’ay 
C. qayrag’och 
D. terak 
78. Mevasi har xil - koʻsakcha, qanotcha, danakcha yoki rezavormeva. Tropik, 
subtropik va moʻʼtadil iqlimli mamlakatlarda, asosan, Shim. yarim sharda koʻp. 

---

161 
A. zaytundoshlar 
B.zubturumdoshlar 
C. gulxayridoshlar 
D. ra’noguldoshlar 
79. Bo‘yi 30–150 smgachabo‘lgano‘to‘simlik. Ildizpoyasiuzun, sudralibo‘suvchi, 
shoxlangan, silindrsimon, yo‘g‘on, bo‘g‘inli, ko‘pboshli 
A. Ro’yan 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
80.Qaysi o’simlik Ildizpoyasi bilan ildizining dori preparatlari – kukuni va quruq 
ekstrakti, qaynatmasi siydik haydovchi, antiseptik va og‘riq qoldiruvchi vosita 
sifatida siydik yo‘llari, buyrak hamda podagra kasalligida qo‘llaniladi 
A. Ro’yan 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
81.Qaysi o’simlik moyi og’riq qoldiruvchi, yarani tеz bitiradigan ta'sirga ega 
A. chakanda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
82. Xitoyliklar uchun qaysi o’simlik strategik o’simlik bo’lib hisoblanadi. Bu 
o’simlik orqali ekologik holat yaxshilanadi, suv va shamol eroziyasi bilan kurash 
o’tkazishi mumkinligi aniqlangan. 
A. chakanda 
B.tog’jambil

---

162 
C. zubturum
D. sebarga 
83. Qaysi o’simlik tarkibida beta-karotinni (provitamin A. bo’lishi odam 
embrionini rivojlanishiga yordam beradi, homiladorlik yaxshi o’tib, odamning 
umumiy holati va o’sish yaxshi darajada bo’ladi. 
A. chakanda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
84. Qaysi o’simlik yog’i tarkibida ko’p vitaminlar va boshqa biologik faol 
moddalar topilgan. Ularning miqdori 1 to 18% bo’ladi 
A. chakanda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
85. Sibir sharoitida qaysi o’simlikdan dizenteriya, teri kasalliklari, revmatizmga 
qarshi shifobaxsh moddalar tayyorlaganlar. Ko’pgina kadimiy tibbiy asarlarda
o’pka kasalliklarga qarshi ishlatilgan 
A. chakanda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
86. Gullari och sariq, ikki jinsli, bazan bir jinsli to'g'ri va tojbargsizdir. 
Kosachasining bo'aklari 4ta, bazan 2 yoki 6ta, ostki qismi qo'shilib o'sib 
qo'ng'iroqcha xosil qiladi 
A. jiydadoshlar 
B.zubturumdoshlar 
C. gulxayridoshlar 

---

163 
D. ra’noguldoshlar 
87.Qaysi o’simlik mevasida kaliy moddasi mavjud, bu inson organizmida yurak-
qon tomirlari tizimi faoliyatiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi, o‘z navbatida insult, infarkt 
va boshqa muammoli xastaliklari kelib chiqishining oldini oladi 
A. jiyda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
88.Qaysi o’simlik asab tizimi faoliyatini me’yorga keltiradi, va g‘azablanish, 
asabiylashuvning oldini oladi, tinchlantirish faolligi bilan birgalikda salomatlikni 
mustahkamlaydi. 
A. jiyda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
89.Qaysi o’simlik mevasining qaynatmasi nafas yo‘llari, bezgak va shamollash 
kasalliklarini davolashdayordam beradi. 
A. jiyda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
90.Qaysi o’simlik mevasidan olingan “pshiatin” preparati ilmiy tibbiyotda 
me’da-ichak kasalliklarini davolashda ichishga, og‘iz bo‘shlig‘I yallig'langanda 
chayish uchun ishlatiladi 
A. jiyda 
B.tog’jambil
C. zubturum

---

164 
D. tog’rayxon 
91.Qaysi daraxt tanasidan olingan yelim farmatsevtika amaliyotida emulgator 
sifatida ishlatiladi. 
A. jiyda 
B.qarag’ay 
C. qayrag’och 
D. Terak 
92. Bahorda barg chiqarishi bilan gullaydi, shamol yordamida changlanadi. Gullari 
mayda sargʻish, hidli. 
A. chakanda 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. sebarga 
93.Cherkez o’simliki qaysi oyda gullab qaysi oyda mevasi pishadi 
A. may oyining oxiridan boshlab noyabrgacha gullaydi, mevasi iyuldan pisha 
boshlaydi 
B.mart oyining oxiridan boshlab noyabrgacha gullaydi, mevasi iyuldan pisha 
boshlaydi 
C. aprel oyining oxiridan boshlab noyabrgacha gullaydi, mevasi iyuldan pisha 
boshlaydi 
D. may oyining oxiridan boshlab oktabrgacha gullaydi, mevasi iyuldan pisha 
boshlaydi 
94.Quyidagi gaplar qaysi oilalar haqida — ikki pallalilar sinfiga mansub daraxt va 
butalardan iborat oʻsimliklar oilasi. 60 turkumi, 500 ga yaqin turi bor. Asosan, 
tropik va subtropik hududlarda tarqalgan 
A. pistadoshlar 
B.zubturumdoshlar 
C. gulxayridoshlar 

---

165 
D. ra’noguldoshlar 
95. Qaysi o’simlik qurgʻoqchilikka chidamli boʻlib, urugʻidan va payvandlab, 
bachkisidan parxish qilib koʻpaytiriladi 
A. Pista 
B.itsigak 
C. malina 
D. anor 
96. Mevasi - qizil rangli, sharsimon yoki buyraksimon, mayda, quruq, danakli 
meva. iyun - iyul oylarida gullaydi, mevasi sentabr-oktabrda yetiladi. 
A. Totim 
B.shoyi akatsiya 
C. malina 
D. anor 
97. Yanchilgan mevasidan odamlar «nordon ichimlik-sirka» tayyorlashadi. Uni 
odatda me’da kasalliklarida, singa va shishlami davolashda hamda isitma 
pasaytiruvchi va qustiruvi dori sifatida ishlatiladi 
A. Totim 
B.shoyi akatsiya 
C. malina 
D. limon 
98. Ildizining qaynatmasi tabobatda ichdan qon ketishinito‘xtatish, og‘riqni 
qoldirish va me’da kasalliklarini davolashda foydalaniladi. 
A )anjabor 
B.shoyi akatsiya 
C. malina 
D. limon 
99.Quyidagi qaysi o’simlik teri oshlashda qo‘llaniladi. 

---

166 
A. anjabor 
B.shoyi akatsiya 
C. malina 
D. limon 
100. Turiga qarab guli och qizil, qavorang , nim jigarrang , toʻq qizil rangda. Uning 
yashil bargidan va gulidan xushboʻy efir moyi olinadi. 
A. yorongul 
B.shoyi akatsiya 
C. malina 
D. limon 
101. Ko‘p yillik o‘tlar orasida bir necha yillar davomida gullab meva beradigan 
polikarplar bilan bir qatorda meva bergandan keyin batamom qurib ketadigan 
monokarp turlar ham uchraydi 
A. soyabonguldoshlar 
B.zubturumdoshlar 
C. gulxayridoshlar 
D. ra’noguldoshlar 
102. Bo‘yi 100 sm gacha bo‘lib o‘sadigan, ancha sassiq hidli ko‘p yillik o‘tsimon 
o‘simlik. Ildizi ancha katta, etdor bo‘lib, yo‘g‘onligi 15 sm gacha boradi 
A. sassiqkovrak 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. chakanda 
103. Ibn Sino Qaysi o’simlik yelimini bo‘g‘im og‘riqlari davosiga ishlatish, ishtaha 
ochadigan va siydik haydaydigan vosita sifatida tavsiya etgan, lekin shu o’simlik 
yelimi qovuqqa zarar qiladi, deb hisoblagan 
A. kovrak 

---

167 
B.tog’jambil
C. zubturum
D. chakanda 
104. Xalq tabobatida qaysi o’simlik o‘ti me’da-ichak yo‘lining ishini joyiga 
keltiradigan (ishtahani ochib, ovqat hazmini yaxshilaydi), shuningdek, gijja 
tushiradigan vosita tariqasida ishlatiladi. 
A. kashnich 
B.shivit 
C. yalpiz 
D. ismoloq 
105. Qaysi o’simlikdan siqib olingan suvi va ildizlaridan tayyorlangan qaynatma 
sariq kasalikigi, qizamiq va stomatitga davo qilish uchun ishlatish tavsiya etiladi. 
A. kashnich 
B.shivit 
C. yalpiz 
D. ismoloq