Mavzu: Laminarda ishlash tartibi. Eritmalar tayyorlash uchun idishlarni sterillash. Reja 1.Laminarda ishlash tartibi
2.Eritmalar tayyorlash uchun idishlarni sterillash
Foydalaniladigan asbob uskunalar: Lamimnar shkaf, strilizatsiyada ishlatiladigan asboblar, spirt, spirtnoy lampa va in vitro sharoitida foydalaniladigan ob’ekt va jihozlar.
Nazariy tushuncha: Laminar shkaf (laminar) - steril sharoitda ishlaydigan qurilma. Laminardagi aseptik sharoit havo oqimi yordamida yaratiladi. Havoning laminar harakati - havo oqimlarining parallel ravishda harakatlanadigan harakatlari, bir xil qatlamlardagi to‘siq atrofida oqib o‘tadi. Laminar orqali o‘tadigan havo oqimi tadqiqotchiga o‘tadi, bu tadqiqotchining mikroorganizm sporlaridan ozod qilish imkonini beradi.
Laminar boksning boshqa turlari UO-BG yoki UO-BV, KPG-1M, Pskov, BAV - "Laminar-S" -1,2.
Maxsus xonalarda (mikrobiologik kabinetlar), dezinfeksion vositalar bilan nam tozalash ishlari olib boriladi. Sterilizatsiya ishonchliligi uchun laboratoriya xonalari va laminarlarning ichki qismi ish boshlashdan oldin UV nurlari bilan nurlantiriladi. Ultrabinafsha nurlari bilan nurlanish (260 nanometr) - odatda sterilizatsiya xonalari, stol qutilari uchun laboratoriyalarda qo‘llaniladi. Uzoq muddatli ta’sir qilish bilan bu nurlar barcha bakteriyalarning o‘limiga olib keladi. Bakteriya sporalari juda tez va zamburug‘ sporalari juda sekin o‘ladi. Shuning uchun, qutilarda BUF-15 yoki BUF-30 bakteritsid chiroqlari o‘rnatiladi, ular ishdan oldin 1 soat oldin 30 daqiqa davomida kiritiladi. Bundan tashqari, qutilarning profilaktik nurlanishini 2 soat davomida bajarish tavsiya etiladi.
Ishdan darrov oldin, stol qutisini yoki laminarning ichki yuzalarini etil spirti bilan tozalash kerak, unda zarur vositalar va materiallarni: muhrlangan idishda spirtni, sterilizatsiya qilingan asboblarni va idishlarni sozlang.
SHisha idishlarni sterilizatsiyalash. Idishlarni sterilizatsiyalashdan oldin tozalab yuvib quritiladi. Probirka va kolbalar paxta tiqinlar bilan yopiladi. Probirkalarni 10, 20, 30, 40 donadan qog‘ozga o‘raladi. Kolbalarning tiqinlari ustidan yana qog‘oz bilan o‘rab, ip bilan bog‘lab qo‘yish kerak. Pipetkalarning og‘izga soladigan tomoniga paxta tamponlar tiqiladi. Pipetkalarni uzun eni 4-5 sm li qog‘ozlarga o‘raladi va qopqoqli karton yoki metalldan yasalgan penallarga solinadi. Agar penallar bo‘lmasa, qalin qog‘ozdan penallar yasash mumkin. Sterilizatsiya qilingan pipetkalarni faqat tamponli tomonidan ushlash mumkin. Petri likobchalarini har birini alohida yoki 2-3 donadan qog‘ozga o‘rash kerak. Tayyorlangan idishlarni quritish shkafining reshetkalariga yoki avto-klavga solganda juda zich joylamaslik kerak, chunki quruq havo va quruq to‘yingan par bir tekisda idishlarni qizdirishi kerak. Quritish shkafi zich, mahkam yopilishi kerak. Agar quritish shkafida haroratni birdek saqlay-digan moslamasi bo‘lmasa, sterillashda doim haroratga qarab turish kerak. Haroratni 175 0 S dan oshirmaslik lozim, chunki qog‘oz va tiqinlar buziladi. Idishlar yorilib ketmasligi uchun sterilizatsiya tugagandan keyin shkaf 100-70 0 S gacha sovushi kerak, shundagina idishlarni chiqarib olish mumkin. Steril idishlarni o‘ragan qog‘ozlarni bevosita ishlash oldidan ochish kerak, aksida sterillik buzilishi mumkin.
Asbob va uskunalarni sterilizatsiyalash. Mayda metall asboblarni (ilmoq, igna, pinset, qaychilarni) sterilizatsiyalash uchun ishlatishdan oldin olovda qizdirib olinadi. Olovda qisqa muddatda kolba va probirkalarning og‘zini hamda kulturalarni ekishda, ozuqa moddali muhitlarni quyishda paxta tiqinlar ham qizdiriladi. Mikroorganizmlar o‘stiriladigan uskunalarni, ularning qismlarini, rezina tiqinlarni, ulaydigan shlangalarni dastlab qalin qog‘ozga o‘rab, avtoklavda sterilizatsiya qilinadi. Issiqqa bardoshli bo‘lmagan plastmassadan yasalgan toza sentrifuga probirkalarini ultrabinafsha nurlar yordamida sterilizatsiya qilinadi.