b. O’rtacha kvadratik chetlashish uchun interval baholar
belgili va parametrli normal taqsimlangan bosh to’plam berilgan bo’lib, va parametrlar no’malum bo’lsin.
no’malum parametrning darajali ishonchli oralig’ini topamiz. Tanlanmaning qiymatlari bo’yicha erkinlik darajasi bo’lgan taqsimotli tasodifiy miqdorini
aniqlaymiz:
U holda tasodifiy miqdorning oraliqqa tushishi ehtimoli
bu yerda qiymatlar jadvallashtirilgan. Bu jadvallar asosida
topiladi.
Shunday qilib, no’malum parametr uchun darajali ishonchli oraliq quyidagi tengsizliklardan topiladi:
, agar bo’lsa,
, agar bo’lsa .
4-misol. Biror kattalik bitta asbob yordamida sistematik xatolarsiz 10 marta
o’lchangan bo’lib, bunda o’lchashlardagi tasodifiy xatolarning o’rta kvadratik chetlashishi ga teng chiqqan. Asbob aniqligini ishonchlilik bilan toping.
Y e c h i s h. Jadvaldan va ga mos ning qiymatini topamiz:
. U holda
yoki
O’z-o’zini tekshirish uchun savollar 1. Statistik baho deb nimaga aytiladi ?
2. Qanday bahoga siljimagan baho deyiladi?
3. Asosli bahoga ta’rif bering.
4. Bahoning aniqligi qanday kattalik bilan o’lchanadi? Bahoning ishonchliligi-chi?
5. Samarali baho deb nimaga aytiladi?
6. Nuqtaviy bahoga ta’rif bering va misollar keltiring .
7.Ishonchli interval deb nimaga aytiladi?
8. Inerval bahoga ta’rif bering .
9. Matematik kutilish uchun ishonchli oraliqlarni aniqlang ( ma’lum va no’malum bo’lgan hollarda).
10. O’rtacha kvadratik chetlashish uchun ishonchli oraliqni toping.